Johannes

Johannes (ofte forkorta Johs) er eit førenamn som kjem av hebraisk Joḥanan, som tyder «Gud (JHVH) er nådig». Det hebraiske namnet har spreidd seg i den kristne verda gjennom den greske avleiinga Ioánnes (Ιωάννης), på latin Ioannes eller Iohannes. Jon og Johannes har namnedag ved jonsok, 24. juni.

Thumb — Kyrkjefaderen Johannes Chrysostomos med namnet sitt skrive på gresk.

Variantar

Namnet finst i mange former på ulike språk. Norske kortformer er til dømes Jo, Jon, Johs, John, Johans, Jens, Jøns, Jan og Hans. Frå engelsk kjem formene John, Johnny og Jonny. Andre former av namnet er Heinz (tysk), Juan (spansk), Giovanni (italiensk), Jean (fransk) og Ivan (russisk).

Ei rekkje etternamn er avleidde av namnet, til dømes Johannessen/Johannesen, Johansen, Jonsen og Jonsdotter.

Bruk

Johannes var mykje brukt i Noreg ved slutten av 1800-talet, då over 1,5 % av nyfødde gutar blei gjevne namnet. I 1900 hadde 22 702 nordmenn namnet Johannes. Namnebruken sokk kraftig fram mot 1970-åra, før han tok til å auka igjen. I 2007 hadde 6 848 nordmenn namnet i den fulle forma Johannes, men fleire personar hadde også namneformene Hans, Johan, Jon eller Jan.

Namneberarar

Bibelske personar med namnet Johannes:

Døyparen Johannes, (Evangeliet etter Matteus 3.11)
Apostelen Johannes, bror til Jakob, son til Sebedeus (Evangeliet etter Matteus 4.21). Han var etter tradisjonen kjelde til Johannesevangeliet.
Johannes Markus, medarbeidar for Paulus, son til Maria (Apostelgjerningane 12.12)

Kjende personar med namnet Johannes

Johannes Chrysostomos ((347–407), gresk kyrkjefader
Johannes av Vestromarriket (423–425), romersk tronkrevjar
Fleire pavar, dei eldste var koptiske Johannes I av Alexandria (496–505) og pave Johannes I av Roma (523–526)
Johannes Scotus Erigena (ca. 810–ca. 877), irsk-fransk filosof
Johannes Ciconia (1300-talet-1412), fransk mellomalderkomponist
Johannes Gutenberg (1398-1468), tysk boktrykkar og oppfinnar
Johannes Ockeghem (1410-1497), fransk-flamsk komponist
Johannes Kepler (1571-1630), tysk matematikar og astronom
Johannes Eriksson Malmeim (1777-1852), norsk stortingsmann
Johannes Flintoe (1787-1870), norsk kunstmålar
Johannes Aarflot (1828-1891), norsk stortingsmann
Johannes Nilsson Skaar (1828-1904), norsk biskop
Johannes Harbitz (1831-1917), norsk statsråd
Johannes Brahms (1833-1897), tysk komponist
Johannes Haarklou (1847-1925), norsk komponist
Johannes Lavik (1856-1929, norsk målmann
Johannes Barstad (1857-1931), norsk prest
Johannes Bragstad (1858-1937), norsk stortingsmann
Johannes Einrem (1886-1956), norsk misjonær
Johannes Lid (1886-1971), norsk botanikar
Johannes Aavik (1880-1973), estisk språkforskar
Johannes Dale (1890-1980), norsk spelemann
Johannes Bognerud (1908-1988), norsk idrettsmann
Johannes Paul I(Opphavleg Albino Luciani) (1912-1978), pave
Johannes Heggland (1919-2008), norsk forfattar
Johannes Paul II (Opphavleg Karol Józef Wojtyła) (1920-2005), pave
Johannes Farestveit (1923-1995), norsk omsetjar og bladstyrar
Johannes Gjerdåker (f. 1936), norsk omsetjar
Johannes Harviken (f. 1945), norsk langrennsløpar
Johannes Kleppevik (1947-2001), norsk artist

Bakgrunnsstoff

Søk etter norsk namnestatistikk for Johannes hjå Statistisk Sentralbyrå