Hieronymus Bosch

Hieronymus Bosch, fødd Jheronimus van Aken^[1] (ca. 1450-august 1516), var ein kunstmålar frå ’s-Hertogenbosch i Nederland som verka på 1400- og 1500-talet.

Måleriet Lystenes hage frå kring 1500.

Hieronymus Bosch
Portrett av Hieronymus Bosch tilskrive Jacques Le Boucq.
Fødenamn	Jheronimus van Aken
Pseudonym	Aeken, Hieronymus van, Aken, Hieronymus van, Aken, Jeroen Anthoniszoon van, Aken, Jheronymus van, Aquen, Jheronimus, Bos, Jeronimus
Statsborgarskap	De sørlige Nederlandene
Fødd	1450 ’s-Hertogenbosch
Død	august 1516 (65 år) ’s-Hertogenbosch
Yrke	kunstmålar, teiknar, bygningstegner, biletkunstnar
Sjanger	religiøst maleri, sjangermåleri, historiemåleri, portrett, allegori
Far	Anthonis van Aken
Ektefelle	Aleyt Goyaerts van den Meerveen
Hieronymus Bosch på Commons

Dei mest kjende av måleria hans, som Tuin der lusten (Lystenes hage) og De verzoeking of De temptatie van de heilige Antonius (Den heilage Antonios freistingar), er fulle av symbolikk, bisarre detaljar, skrekkelement og tematikk om menneskeleg synd, og vart ei viktig inspirasjonskjelde for surrealismen på 1900-talet.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Hieronymus Bosch» frå Wikipedia på engelsk, den 27. juni 2019.
  • Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
• Bax, Dirk. Ontcijfering van Jeroen Bosch. Den Haag, 1949
• Boulboullé, Guido. "Groteske Angst. Die Höllenphantasien des Hieronymus Bosch". I: Auffarth, Christoph and Kerth, Sonja (Eds): Glaubensstreit und Gelächter: Reformation und Lachkultur im Mittelalter und in der Frühen Neuzeit, LIT Verlag Berlin, 2008. 55–78.
• van Dijck, G.C.M. Op zoek naar Jheronimus van Aken alias Bosch. De feiten. Familie, vrienden en opdrachtgevers. Zaltbommel: Europese Bibliotheek, 2001. ISBN 90-288-2687-4
• Fischer, Stefan. Hieronymus Bosch. The Complete Works, Cologne 2013.
• Fraenger, Wilhelm. Hieronymus Bosch (Verlag der Kunst, Dresden 1975)
  • Le royaume millénaire de Jérôme Bosch (French transl. by Roger Lewinter, Paris 1993)
• Gibson, Walter. Hieronymus Bosch. New York: Thames and Hudson, 1973. ISBN 0-500-20134-X
• Jacobs, Lynn. "The Triptychs of Hieronymus Bosch". The Sixteenth Century Journal, Volume 31, No. 4, 2000. 1009–1041
• Koldeweij, Jos & Vermet, Bernard & van Kooij, Barbera. Hieronymus Bosch. New Insights Into His Life and Work, NAi Publishers, Rotterdam 2001. ISBN 90-5662-214-5
• Marijnissen, Roger. Hiëronymus Bosch. Het volledige oeuvre. Haarlem: Gottmer/Brecht, 1987. ISBN 90-230-0651-8
• Pokorny, Erwin. "Hieronymus Bosch und das Paradies der Wollust". I: Frühneuzeit-Info, Jg. 21, Heft 1+2 ("Sonderband: Die Sieben Todsünden in der Frühen Neuzeit"), 2010. 22–34.
• Strickland, D. H., The Epiphany of Hieronymys Bosch. Imagining Antichrist and Others from the Middle Ages to the Reformation (Studies in Medieval and Early Renaissance Art History), Turnhout: Harvey Miller, 2016, ISBN 978-1-909400-55-9
• Enrico Malizia, Hieronymus Bosch. Insigne pittore nel crepuscolo del medio evo. Stregoneria, magia, alchimia, simbolismo, Youcanprint Ed., Roma, 2015. ISBN 978-88-91171-74-0

Bakgrunnsstoff

Commons har multimedium som gjeld: Hieronymus Bosch

• Hieronymus Bosch. Store norske leksikon
  Denne kunstartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.

1. Dijck (2000): s. 43–44. Fødselen og fødenamnet hans er ikkje dokumenterte. Historikaren G.C.M. van Dijck har påpeikt at det meste samtidsmaterialet oppgjev namnet hans som Jheronimus van Aken. Variantar av namnet er Jeronimus van Aken (Dijck (2000): s. 173, 186), Jheronimus anthonissen van aken (Marijnissen ([1987]): s. 12), Jeronimus Van aeken (Marijnissen ([1987]): s. 13), Joen (Dijck (2000): s. 170–171, 174–177) og Jeroen (Dijck (2000): s. 170, 174).