Gvarv

Gvarv er ein tettstad i Sauherad i Midt-Telemark kommune i Telemark.

Gvarv
tettstad
Gvarv stasjon
Land	Noreg
Fylke	Telemark
Kommune	Midt-Telemark
Areal	1,31 km²
Folketal	1 101  (2024)
Folketettleik	840 / km²
Postnummer	3810 GVARV
Preposisjon	på Gvarv
Gvarv 59.3875°N 9.1725°E / 59.3875; 9.1725
Wikimedia Commons: Gvarv

Han var den største tettstaden i Sauherad kommune i Midt-Telemark. Han ligg ved den nordvestre enden av innsjøen Norsjø, om lag 7 km aust for Bø, 30 km sør Notodden og 45 km nordvest for Skien.

Namnet Gvarv skal kome av gamalnorsk hvarf ('krumming'), og skal vise til svingen Bøelva tek der.^[1]

Historie

Gvarv har vore tingstad heilt frå førhistorisk tid. Ting vart halde på Tinghaug, like aust for Gvarv, fram til midt på 1800-talet, då tingstaden vart flytt inn til sjølve Gvarv. Nedre Telemark tingrett vart nedlagd i 2007, og dermed var ein eldgammal tradisjon forbi.

Dampskipstrafikken på Norsjø og bygginga av Telemarkskanalen gjorde Gvarv til ein betydeleg handels- og møtestad. Saude og Nes sparebank var Sauherads første bank, og heldt til på Gvarv frå skipinga i 1867 til han vart flytta til Akkerhaugen i 1904.

I 1922 fekk staden jarnbanetrafikk, då strekninga Nordagutu-Gvarv på Sørlandsbanen vart ferdig, og det sette ytterlegare fart på veksten i Gvarv. I dag stoppar ikkje toga ved stasjonen, men dei næraste stoppestadane er Bø og Nordagutu.

Geografi og økonoomi

Det solrike og varme klimaet sommarstid gjev gode tilhøve for frukt- og bærdyring som er ein viktig næringsveg i området. Gvarv fruktlager ligg sentralt i bygda.

Området har ei stor stamme av frittlevande bever, og det vert arrangert beversafari for turistar og andre interesserte.

Sauherad barne- og ungdomsskule, den einaste grunnskulen i kommunen, ligg på Gvarv, likesom Sagavoll folkehøgskole.

Folketalsutvikling

Folketalsutvikling på Gvarv
År			Innbyggjarar
1930			226
1946			301
1950			286
1960			415
1970			627
1980			837
1990			790
2000			793
2009			943
2012			980
Kjelder: SSB: Norske folketeljingar