blautdyrart From Wikipedia, the free encyclopedia
Kuskjel (Arctica islandica) er ein musling frå Nord-Atlanteren som er den einaste nolevande arten i kuskjelfamilien. Det blir brukt som matskjel ein del stader, og som agn.
Kuskjelet er temmeleg rundt og brunt med fine konsentriske ringer i skalet. Det blir opptil 12 cm breidt[1] og kan bli høgare enn 50 mm.[2]
Arten er vanleg å finna på djupne på nokre få meter, men kan også leva mykje djupare.[1]
Dei ligg som oftast nedgrovne i sand- og mudderbotn.[1] Ofte ligg fleire skjel tett saman, og stikk berre så vidt opp av botnen.[1] Kuskjel er sårbar for mekanisk påverknad, som tråling.[1]
Kuskjel finst langs heile norskekysten.[1]
Mellom gjellene har kuskjell ofte ein sambuar i form av ein nemertine eller slimorm.[1]
Kuskjel kan bli særs gamle. Det eldste skjelet ein har funne og studert blei rekna ut til å vera 507 år gammalt. Dette er den lengste stadfesta levetida til noko dyr (Metazoa).[3][4][5] Skjelet, som er blitt kalla «Ming», blei plukka i levande tilstand utanfor Island i 2006. Eit anna kuskjel som blei plukka ved Island i 1868 blei funne å vera 374 år gammalt.
Ein finn alderen til kuskjel ved å studera vekstringane i skjela deira, liknande årringar. Studiar av vekstraten og oksygenisotopar viste svært varierande vekst i samband med Den vesle istida rundt 1550–1620 og det milde klimaet rundt 1765–1780, og ein fann spor etter Tambora-vulkanutbrotet i 1815.[6] Medan kuskjel i relativt djupe og kalde område kan nå høge aldrar, er sørlege bestandar av skjel med større variasjonar i temperatur og salinitet som regel mykje meir kortliva. Kuskjel frå Tyskebukta blir typisk rundt 150 år, medan skjel frå Kielbukta berre blir rundt 30 år.[7]
Kuskjel kan etast av menneske, og blir brukte som mat i fleire land. I USA hauster ein fleire hundre tusen tonn årleg.[1]
På Island er dei viktige som agnskjel, ein bruk dei også har i Noreg.[1]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
