![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Irnh157-Przy_Mausoleum_Ferdousiego.jpg/640px-Irnh157-Przy_Mausoleum_Ferdousiego.jpg&w=640&q=50)
Tus
From Wikipedia, the free encyclopedia
Tus[lower-alpha 1] er ein gammel by i den iranske provinsen Razavi Khorasan. Tus ligger i nærleiken av storbyen Mashhad, ein av dei viktigaste religiøse stadene innan sjiaislam.
Tus توس / طوس | |||
by | |||
Land | ![]() | ||
---|---|---|---|
Fylke | Razavi Khorasan | ||
![]() Tus 36.486138888889°N 59.517555555556°E / 36.486138888889; 59.517555555556 | |||
Wikimedia Commons: Tus, Iran | |||
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Ferdowsi_tomb4.jpg/640px-Ferdowsi_tomb4.jpg)
Byen var kjend som Susia (Σούσια) for dei gamle grekarane. Han blei hærteken av Aleksander den store i 330 f.Kr.
Han blei teken av omajjadekalifen Abd al-Malik og blei verande under omajjadekontrol fram til 747, då ein underordna av Abu Muslim Khorasani nedkjempa omajjadeguvernøren under Abbasideoppreisten.[1] I 809 blei abbasidekalifen Harun al-Rashid sjuk og døydde i Tus medan han var undervegs for å få slutt på uroa i Khorasan.[2] Han er gravlag i området.[3]
I 1220 blei Tus plyndra og øydelagd under den mongolske leiaren Subutai. Eit år etter drap Tolui og styrkane hans størsteparten av innbyggjarane,[4] og øydela grava til Harun al-Rashid.[5] Fleire tiår seinare blei byen gjennoppbygd under guvernøren Kuerguez.[5]
Byen er best kjend som opphavsstaden til diktaren Abu l-Qasim Firdausi (død ca. 1020), som stod bak det monumentale persiske nasjonaleposet Sjāhnāmeh, eller Den iranske kongeboka. Den betydelege islamske lærde Abu Hamid Muhammad al-Ghazali kom også herfrå, fødd her i 1058. Andre større personar frå Tus er Asadi Tusi (død 1072), Sharaf al-Din al-Tusi (død 1213) og Nasir ad-Din at-Tusi (død 1274).