Rigel

Rigel, med Bayernemninga Beta Orionis (β Ori, β Orionis), er den mest lyssterke stjerna i stjernebiletet Orion og den sjuande mest lyssterke stjerna på nattehimmelen, med tilsynelatande storleiksklasse 0,12. Sett frå jorda er ho i røynda eit trippeltsystem der primærstjerna (Rigel A) er ei blåkvit superkjempe med absolutt storleiksklasse −7,84 og kring 120 000 gonger så lyssterk som sola. Ho er ein Alfa Cygni-variabel, som pulserer periodisk. Rigel B er synleg i små teleskop og er i seg sjølv ei spektroskopisk dobbeltstjerne, som består av to blåkvite stjerner i hovudserien med spektralklasse B9.

Rigel, Beta Ori

Plasseringa til Rigel (sirkel)
Observasjonsdata Epoke J2000.0      Ekvinoks J2000.0
Stjernebilete	Orion
Rektascensjon	05h 14m 32.27210s[1]
Deklinasjon	−08° 12′ 05.8981″[1]
Karakteristikk
Spektralklasse	B8 Ia[2]
U−B fargeindeks	−0.66[3]
B−V fargeindeks	−0.03[3]
Variabel type	Alfa Cygni[4]
Astrometri
Radialsnøggleik (Rv)	17.8 ± 0.4[5] km/s
Parallakse (π)	3.78 ± 0.34[1] mas
Avstand	860 ± 80 ly (260 ± 20 pc)
Absolutt storleiksklasse (MV)	–7.92 ± 0.28[2]
Detaljar
Masse	21 ± 3[6] M☉
Radius	78.9 ± 7.4[2] R☉
Luminositet (bolometrisk)	1.20+0.25−0.21×105[2] L☉
Overflategravitasjon (log g)	1.75 ± 0.10[6] cgs
Temperatur	12,100 ± 150[6] K
Metallisitet [Fe/H]	–0.06 ± 0.10[7] dex
Rotasjonssnøggleik (v sin i)	25 ± 3[6] km/s
Alder	8 ± 1[7] mill. år
Andre namn
Rigel, Algebar, Elgebar, β Ori, 19 Ori, HD 34085, HR 1713, HIP 24436, SAO 131907, TD1 4253.[8]
Databasereferanse
SIMBAD	data

Spektroskopiske estimat av avstanden til Rigel er mellom 700 og 900 lysår, medan parallaksemålingar frå Hipparcos-satellitten gav avstanden til å vere 860 lysår, med ein feilmargin på kring 9 %.^[1] Rigel A er ei blå superkjempe, med kring 21 solmassar, og skin kring 120 000 gonger kraftigare enn sola. Overflatetemperaturen hennar er kring 12 100 K.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Rigel» frå Wikipedia på engelsk, den 9. juli 2016.

1. van Leeuwen, F. (November 2007). «Validation of the new Hipparcos reduction». Astronomi and Astrophysics 474 (2): 653–664. Bibcode:2007A&A...474..653V. arXiv:0708.1752. doi:10.1051/0004-6361:20078357.
2. Moravveji, Ehsan; Guinan, Edward F.; Shultz, Matt; Williamson, Michael H.; Moya, Andres (March 2012), «Asteroseismologoi of the nearby SN-II Progenitor: Rigel. Part I. The MOST High-precision Photometry and Radial Velocity Monitoring», The Astrophysical Journal 747 (1): 108–115, Bibcode:2012ApJ...747..108M, arXiv:1201.0843, doi:10.1088/0004-637X/747/2/108
3. Nicolet, B. (1978). «Photoelectric photometric Catalogue of homogeneous measurements in the UBV System». Astronomi and Astrophysics Supplement Series 34: 1–49. Bibcode:1978A&AS...34....1N.
4. Moravveji, Ehsan; Moya, Andres; Guinan, Edward F. (April 2012), «Asteroseismologoi of the nearby SN-II Progenitor: Rigel. Part II. ε-mechanism Triggering Gravity-mode Pulsations?», The Astrophysical Journal 749 (1): 74–84, Bibcode:2012ApJ...749..74M Check |bibcode= length (hjelp), doi:10.1088/0004-637X/749/1/74
5. doi:10.1134/S1063773706110065
   
6. doi:10.1051/0004-6361/201014164
   
7. Przybilla, N.; et al. (January 2006). «Quantitative spectroscopy of BSuperkjemper klasse A». Astronomi and Astrophysics 445 (3): 1099–1126. Bibcode:2006A&A...445.1099P. arXiv:astro-ph/0509669. doi:10.1051/0004-6361:20053832.
8. «SIMBAD Astronomical Database». Results for Rigel. Henta 13. juni 2016.