Nord-Aurdal er ein kommune i Innlandet fylke. Han grensar i nordaust til Gausdal og Nordre-Land, i aust til Etnedal, i søraust til Sør-Aurdal, i sørvest til Gol, i vest til Hemsedal, og i nordvest til Vestre Slidre og Øystre Slidre.
| Nord-Aurdal kommune | |||
| kommune | |||
 Utsyn over Strandefjorden, med Fagernes til høgre | |||
|
|||
| Land |  Noreg | ||
|---|---|---|---|
| Fylke | Innlandet | ||
| Adm.senter | Fagernes | ||
| Areal | 907 km² | ||
| • land | 853 km² | ||
| • vatn | 54 km² | ||
| Folketal | 6 562 (1. januar 2024) | ||
| Målform | nøytral | ||
| Ordførar | Knut Arne Fjelltun[1] (Sp) | ||
| Kommunenr. | 3451 | ||
 Nord-Aurdal kommune 60.959722222222°N 9.2641666666667°E | |||
 | |||
| Wikimedia Commons: Nord-Aurdal | |||
| Nettstad: www.nord-aurdal.kommune.no | |||
Kommunen ligg i Valdres i det sentrale Sør-Noreg, mellom Hallingdal, Gudbrandsdalen og Land.
Folkesetnad
Om lag halvparten av nord-aurdølane bur i tettstadene Fagernes (1767 inb.), Leira (792 inb.) og Aurdal (718 inb.).
Mål
Det tradisjonelle målføret i kommunen er valdresmål. Målform i kyrkje og skule skiftar mellom dei ulike bygdene.
Geografi
Dei største innsjøane er Tisleifjorden, Ølsjøen, Strondafjorden (delt med Vestre Slidre), Aurdalsfjorden og Steinsetfjorden (delt med Etnedal). Elva Tisleia kjem frå Tisleifjorden og renn inn i Ølsjøen, mens ut or denne renn Åbjøra (regulert) til Aurdalsfjorden.
Valdres dannar kjeldene til Begnavassdraget, og elva Begna renn gjennom store delar av dalen. Den fører hovuddelen av tilsiget til Strondafjorden og har utlaup frå den og til Aurdalsfjorden. Derifrå renn elva søraustover til Sperillen.
Høgaste punkt i kommunen er Djuptjernkampen med ei høgd på 1325 meter over havet. Om lag 50 % av kommunen ligg meir enn 900 meter over havet. Kommunens lågaste punkt er 410 meter over havet.
Nord-Aurdal måler 52.4 km på nord-sør-aksen og 43.3 km på aust-vest-aksen.
Næringsliv
Primærnæringane er framleis den viktigaste næringa i kommunen. I tillegg til offentleg sektor og tenesteytande næringar så er turistnæringa også betydeleg med mellom anna Valdres skisenter og Valdres alpinsenter.
Det store friluftsmuseumet Valdres Folkemuseum ligg på halvøya Storeøya på Fagernes.
Utdanning
- Valdres vidaregåande skule
- Valdres folkehøgskule
Kjende folk frå Nord-Aurdal
- Torkild Gåsdelen (1774–1803), bonde, dømd og avretta som drapsmann
- Johannes Belsheim (1829–1909), teolog
- Anders Underdal (1880–1973), bygdediktar, uekte son av Bjørnstjerne Bjørnson, far til Margit Sandemo
- Knut Hermundstad (1888–1976), folkehøgskolelærar, folkeminnesamlar og statsstipendiat
- Elisabeth Kværne (f. 1953), folkemusikar
- Ola Thune (f. 1953), privatetterforskar
- Inger Helene Nybråten (f. 1960), langrennsløpar
- Sylfest Glimsdal (f. 1966), skiskyttar
- Solveig Rogstad (f. 1982), skiskyttar
- Ragnhild Hemsing (f. 1988), fiolinist
- Hilde Lauvhaug (f. 1989), langrennsløpar
- Eldbjørg Hemsing (f. 1990), fiolinist
- Oda Utsi Onstad (f. 1990), friidrettsutøvar
- Guro Kleven Hagen (f. 1994), fiolinist
Kjelder
Bakgrunnsstoff
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
