Geomagnetisk pol

Dei geomagnetiske polane er motsette punkt der aksane til ein teoretisk dipol bryt jordoverflata. Denne dipolen er som ein kraftig magnet i sentrum av jorda, og det er denne teoretiske dipolen som er det næraste ein kjem ei forklaring på det magnetiske feltet ved jordoverflata. I røynda er ikkje dei magnetiske polane to motsette punkt - det vil sei at dei ligg ikkje på ei linje som går gjennom sentrum av jorda.

Figur av skilnaden mellom geomagnetiske polar (N_m og S_m) og geografiske polar (N_g og S_g).

På grunn av væskerørsle i den ytre kjernen til jorda flyttar dei geomagnetiske polane seg heile tida. I tusenvis av år har retninga deira i snitt omtrentleg følgd rotasjonsaksen til jorda, men med nokre millionar års mellomrom bytar polane plass (nord byter plass med sør).

Sidan den magnetiske nordpolen trekkjer til seg nordpolen på ein magnet, er han fysisk sett i røynda ein sørleg magnetisk pol. I 2010 låg den magnetiske nordpolen omtrent ved 80.08°N 72.21°W / 80.08; -72.21 (Geomagnetic North Pole 2010 est), på Ellesmere Island.^[1]

Dei geomagnetiske polane flyttar seg på grunn av smelta jernlegeringar som rører seg i den ytre kjernen av jorda. Dei siste 150 åra har polane flytta seg vestover med kring 0,05° to 0,1° per år, og lite nord og sør.^[2]

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Geomagnetic pole» frå Wikipedia på engelsk, den 28. mai 2013.
  • Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
• McElhinny, Michael W.; McFadden, Phillip L. (2000). Paleomagnetism: Continents and Oceans. Academic Press. ISBN 0-12-483355-1.
• Merrill, Ronald T. (2010). Our Magnetic Earth: The Science of Geomagnetism. University of Chicago Press. ISBN 0-226-52050-1.
• Merrill, Ronald T.; McElhinny, Michael W.; McFadden, Phillip L. (1996). The magnetic field of the earth: Paleomagnetism, the core, and the deep mantle. Academic Press. ISBN 978-0-12-491246-5.

1. National Geophysical Data Center. «Geomagnetic Field FAQ». Henta 28. mai 2013.
2. Merrill, McElhinny & McFadden 1996, Chapter 2