From Wikipedia, the free encyclopedia
Antônio Francisco Lisboa (29. august 1738–18. november 1814), kjend som Aleijadinho, var ein brasiliansk bilethoggar og arkitekt som arbeidde med utforming og utsmykking av fleire kyrkjer i Minas Gerais i Brasil. Han var ein produksjonsrik representant for seinbarokk eller rokokko, men døydde fattig og gløymd plaga av ein forkrøplande sjukdom som gav han tilnamnet «o aleijadinho» - 'krøplingen'.
Aleijadinho | |
Portrettet og namnetrekket til Antônio Francisco Lisboa, betre kjend som Aleijadinho. | |
Pseudonym | Lisboa, Antonio Francisco |
Statsborgarskap | Colonial Brazil |
Fødd | 29. august 1730 Cachoeira do Campo |
Død |
18. november 1814 (84 år) |
Yrke | arkitekt, bilethoggar, kunstnar |
Aleijadinho på Commons |
Antônio Francisco Lisboa var fødd i Vila Rica (no Ouro Preto) i 1738. Han var uekte barn av Manuel Francisco Lisboa, ein portugisisk byggmeister frå Lisboa, og Isabel, ei slavekvinne.[1] I 1752 blei han del av faren si verksemd.[2]
I 1758 utførte han ein seinbarokk fontene i kleberstein for Hospício da terra Santa.[3] Hans første større arbeid var Frans av Assisi-kyrja i Ouro Preto (1766–94), som skil seg frå meir kantete portugisiskinspirerte bygningar ved å ha runde tårn. Hans kanskje mest kjend verk er Bom Jesus de Matozinhos i Congonhas. Aleijadinho teikna, bygga og dekorerte denne kyrkja frå 1757, på oppdrag frå forretningsmannen Feliciano Mendes. Inne i kyrkja plasserte han 64 trestatuar i sju grupper som viser lidingssoga, som seinare blei måla av Manoel da Costa Ataíde. Utanfor kyrkja plasserte han klebersteinstatuar av tolv profetar.[4]
Lisboa levde åleine, og skal ha vore ein levemann som sette pris på god mat og selskap. Rundt 1777 viste han teikn til å li av ein ukjend sjukdom som skulle ta frå han førlegheiten i armane og føtene og gje han store smerter. Etterkvart blei han kjend under tilnamnet «Aleijadinho», 'krøpling'. Han skal ha fortsett arbeidet så lenge han kunne, med utskjeringsreiskapa bunde til hendene av slavane sine. Aleijadinho heldt seg frå dette unna folk ettersom han hata å bli stirra på.[5]
Både Bom Jesus-basilikaen i Congonhas og den barokke gamlebyen i Ouro Preto er rekna som verdsarv av UNESCO.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.