De dood is de toestand waarbij een voorheen levend organisme geen actieve levensfuncties meer vertoont:
- „Wien de Goden liefhebben, nemen zij jong tot zich.”
- Origineel in het Grieks:
“ὅν οἱ θɛοὶ ϕίλοῦσίνἀ ροθνῄσκɛί νέος” - Bron: Menander, Δὶς Ἐξαπατῶν (Dis Exapatōn), fragment 4;
ook: Plautus, Bacchiden, l, 817: "Quem di diligunt, Adolescens moritur." - Aanhaling(en): Willem Kloos over de jong gestorven dichter Jacques Perk in zijn beroemde inleiding tot de gedichten van Perk. Echo van de woorden van E.J. Potgieter en Bakhuizen van den Brink over de jong gestorven auteur Aarnout Drost. Deze zijn weer geënt op werk van Lord Byron (Don Juan) en Shakespeare (Hamlet).
- Origineel in het Grieks:
- „Heb geen angst voor de dood, want zolang wij er zijn is de dood er niet en als de dood er is zijn wij er niet meer.”
- Origineel in het Oudgrieks:
“τὸ φρικωδέστατον οὖν τῶν κακῶν ὁ θάνατος οὐθὲν πρὸς ἡμᾶς͵ ἐπειδήπερ ὅταν μὲν ἡμεῖς ὦμεν͵ ὁ θάνατος οὐ πάρεστιν͵ ὅταν δὲ ὁ θάνατος παρῇ͵ τόθ΄ ἡμεῖς οὐκ ἐσμέν.” - Bron: Epicurus, Επιστολή προς Μενοικέα (Brief aan Menoeceus).
- Aanhaling(en): V. Neckebrouck, Denken over religie - Deel I Van Xenophanes tot Robertson Smith, Universitaire Pers Leuven, 2011, ISBN 9789058678904, p. 24.
- Origineel in het Oudgrieks:
- „Veracht de dood niet, maar sluit vriendschap met hem, omdat ook hij een van de dingen is, die de natuur wil.”
- Origineel in het Latijn:
“Mortem noli contemnere, sed laeto animo eam excipe ut quae unum sit eorum, quae natura vult.” - Bron: Marcus Aurelius, Meditationes, Liber IX
- Aanhaling(en): Marcus Heitz, Oneirus, dodelijke vloek (Oneiros – Tödlicher Fluch), 2012, p. 16
- Origineel in het Latijn:
- „Hoe snel vallen wij van het niets in het niets terug.”
variant: “Hoe snel vervallen we van niks tot niks.”
- Origineel in het Latijn:
“In nihil ab nihilo quam cito recidimus.” - Bron: Musisque Deoque 1495
- Aanhaling(en): Encycliek Spe Salvi van paus Benedictus XVI d.d. 30 november 2007 (Nederlandse tekst); Alexander Smarius, De dood: twee opties – of drie, Mainzer Beobachter blog, 22 november 2023
- Grafschrift van Lucius Scaterius Celer over de kortstondigheid van het leven (vanuit de aanname dat een mens vóór de conceptie en na de dood niet bestaat)
- Origineel in het Latijn:
- „Wie de mensen leert te sterven, leert ze te leven.”
- Origineel in het Frans:
“Qui apprendrait aux hommes à mourir, leur apprendrait à vivre.” - Bron: Michel de Montaigne, Essais (uitgave 1595), Livre I, Ch. 19
- Aanhaling(en): Pieter Hoexum, Sterven is een kunst, Filosofie Magazine, nr. 2/2011.
- Origineel in het Frans:
- „Ik wil dat de dood mij aantreft terwijl ik kool plant.”
- Origineel in het Frans:
“Je veux que la mort me trouve plantant mes choux.” - Bron: Michel de Montaigne, Essais (uitgave 1595), Livre I, Ch. 19
- Aanhaling(en): Montaigne, de tuinier-filosoof, wijst op het moeilijke karakter van bescheidenheid , De tuin van het geluk, ongedateerd.
- Origineel in het Frans:
- „[Het is onzeker waar de dood ons opwacht, laten we overal op de dood wachten. Het zich voorbereiden op de dood is het zich klaarmaken voor de vrijheid.] Wie geleerd heeft te sterven, heeft afgeleerd slaaf te zijn.”
- Origineel in het Frans:
“[Il est incertain où la mort nous attende, attendons-la partout. La préméditation de la mort est préméditation de la liberté.] Qui a appris à mourir, il a désappris à servir.” - Bron: Michel de Montaigne, Un seul remède, la préméditation de la mort , Essais (uitgave 1595), Livre I, Ch. 20, suite.
- Aanhaling(en): Pieter Hoexum, Sterven is een kunst, Filosofie Magazine, nr. 2/2011.
- Origineel in het Frans:
- „De dood van één mens is een tragedie; de dood van miljoenen slechts een statistiek.”
- Origineel in het Duits:
“Der Tod eines Menschen: das ist eine Katastrophe. Hunderttausend Tote: das ist eine Statistik!” - Bron: Kurt Tucholsky, Französischer Witz, 1932
- Aanhaling(en): Vervreemding, verpaupering, ineenstorting, De Dagelijkse Standaard, 13 oktober 2013.
- Vaak ten onrechte toegeschreven aan Stalin.
- Origineel in het Duits:
- „Denkend aan de dood kan ik niet slapen,
En niet slapend denk ik aan de dood.”
- Bron: J.C. Bloem, het gedicht Insomnia, 1951.
- Aanhaling(en): Onno Blom, Ondermijnd van dromen, Trouw, 13 september 2001.
- „De duif is dood.”
- Bron: Toon Hermans, De auditie: Duif is dood, uit de conference Tien Toon! uit 1966-1967.
- Aanhaling(en): De duif is dood, Brabants Dagblad, 29 juli 2014.
- Auditie als goochelaar, die er op het moment suprême achter komt dat z'n duif dood is.
- „Voetbal is geen zaak van leven en dood; het is veel belangrijker dan dat!”
- Origineel in het Engels:
“Football is not a matter of life and death; it's much more important that that.” - Bron: Bill Shankly, Liverpool-coach, in de Sunday Times, 4 Oktober 1981
- Aanhaling(en): {{En:}} Stephen F. Kelly (2011), Bill Shankly: It's Much More Important Than That: The Biography, Random House, 2011, ISBN 9780753546765, p. 290;
(NL) Column: Karakterzelfmoord, SpitsNieuws.nl, 27 juni 2014.
- Origineel in het Engels:
- „Voor de goed geordende geest is de dood tenslotte gewoon het volgende grote avontuur [...]”
- Origineel in het Engels:
“To the well-organized mind, death is but the next great adventure” - Bron: J.K. Rowling, Harry Potter and the Philosopher's Stone, 1997, p. 215; in het Nederlands vertaald: Harry Potter en de Steen der Wijzen, p. 219.
- Aanhaling(en): Krista Mirjam Dijkerman, Dementie als grote schoonmaak, Expertisenewerk, Levensvragen en Ouderen, 2014.
- Uitgesproken door Albus Dumbledore (in het Nederlands: Albus Perkamentus).
- Origineel in het Engels:
- „Een mens is op zoek naar macht over zichzelf en anderen. Met dat doel verzamelt hij een bepaald soort kennis. Maar tegelijkertijd ontgaat hem het mysterie van de dood.”
- Bron: Erzsébet Baerveldt, 21rozendaal.nl, 2011.
- Aanhaling(en): Hoe kan kunst troostend zijn óf wanneer is kunst troostend?, eindexamenscriptie van Gerben Pool, Academie Minerva, Groningen, 2011 p. 26.
- Erzsébet Baerveldt over haar video-project Piëtá (1992).
- „Het is hier interessant, er gebeurt zoveel, elke dag gaat er iemand dood!”
- Bron: Renate Rubenstein, Nee heb je, Rubinstein BV, 2011, ISBN 9789054448860, p. 42.
- Aanhaling(en): J.H. Donner, schrijversinfo.nl
- Hein Donner over het verpleeghuis waar hij aan het eind van zijn leven in verbleef.
- „De eerste dode in elke oorlog is het gezonde verstand.”
- Bron: A. den Doolaard
- Aanhaling(en): Wim Kan, 100 dagen uit en thuis, p. 5.
- „Praten over de dood, dat is de dood niet.”
- Bron: Warm, column van Koos van Zomeren in NRC Handelsblad, 24 april 1993. Gebundeld in Het eeuwige leven (1994)
- Aanhaling(en): isoglosse.de, 9 april 2015
In de Grote Van Dale als voorbeeldzin bij dood
- „De dood dient dood te blijven. Stil, verdrietig en ongelooflijk doodstil. Ik wil de vogels weer horen fluiten op de begraafplaats. Ik wil het geknisper van boekettencellofaan, het zingen van hitparadeliederen en het scanderen van slogans niet meer horen. Ik wil dat de dood terugkeert naar wat zij behoort te zijn: gruwelijk, onbegrijpelijk en afschuwelijk.”
- Bron: Boudewijn Büch in de column Het Carnaval Der Rouwenden, uitgesproken bij het televisieprogramma Netwerk op 12 mei 2002.
- Aanhaling(en): Büch, Tonie.net, 24 november 2002.
- „Sterven zonder nageslacht is al een dubbel sterven, maar een wereld achterlaten waarin je taal wordt uitgeroeid is het bitterste van alles.”
- Bron: Belcampo, Bevroren vuurwerk, Querido's Uitgeverij B.V., 2013, ISBN 9789021448039.
- Aanhaling(en): Martin Peleman, Much ado about nothing : Over het gebruik van Engelse termen in de hulpverlening, sig-net.be, eerder verschenen in Signaal 66, 2009, p. 50-52.
- „De dood grenst aan onze geboorte, en onze wieg staat in het graf.”
- Origineel in het Engels:
“Death borders upon our birth, and our cradle stands in the grave.” - Bron: Joseph Hall, Epistles, Decade III, epistle 2
- Aanhaling(en): Angst komt na de praalwagens, De Groene Amsterdammer, 16 december 2000
- De vergankelijkheid van het leven is door de eeuwen heen in de dichtkunst altijd een belangrijk thema geweest.
- Origineel in het Engels:
- „Is er koffie na de dood?”
- Bron: Reclameslagzin die begin jaren 1990 werd gebruikt door AVVL
- Aanhaling(en): Klachtenregen over leus "Is er koffie na de dood', NRC Handelsblad, 24 februari 1993
- De leus riep vanwege de ten aanzien van de dood spottende en bagatelliserende toon erg veel negatieve reacties op.
Gedichten/songteksten
- „Zij zijn nu doden en zij wachten
Na onherstelbare dagen en nachten,
Wat aan de doden nog is gegeven:
Een onverzoenlijke eeuwigheid.'”
- Bron: J.C. Bloem, het gedicht Hun graven, 1934.
- Aanhaling(en): Onno Blom, Ondermijnd van dromen, Trouw, 13 september 2001.
- „Maar als ik dood ben
is 't eerste wat ik doe
honderd jaar slapen
want ik ben moe.”
- Bron: Willem Wilmink, Een probleem, uit: Het kind is de vader van de man, 1989.
- Aanhaling(en): Willem Wilmink - Een zelfportret in brieven, http://cobra.canvas.be/ 29 mei 2014.
- „♫Dood ben ik pas als jij me bent vergeten.♫”
- Bron: Testament van het album Vriend en vijand van Bram Vermeulen, 1991.
- Aanhaling(en): Marc van Dijk, Bram Vermeulen:'Weten hoeft niet als je het maar gelooft', Trouw, 22 juli 2004.
- „♫ Of je christen, zen-boeddhist bent, islamiet of jood, er is leven, er is leven na de dood.
Rij dus rustig door oranje en geef extra gas bij rood, er is leven, er is leven na de dood.
Als je weg wilt uit Tirana, pak eens voor de gein de boot, er is leven, er is leven na de dood.
Steek je snikkel zonder rubber in een hetero of een poot, er is leven, er is leven na de dood.♫”
- Bron: Leven na de dood, Freek de Jonge, 1997
- Aanhaling(en): Er is leven, er is leven na de dood, Trouw, 16 augustus 1997
- „♫[...] ik ben nog niet aan doodgaan toe
dat is wel het laatste wat ik doe.♫”
- Bron: Harrie Jekkers, het lied Nu ik nog leef van het album Mijn ikken, 1997.
- Aanhaling(en): wordt blijkens een Google-zoekopdracht op de volledige tekst regelmatig aangehaald op sociale media.
- „♫ En als de klok luidt, het tijd is, ik zing voor de laatste keer
Als ik daar lig, in vrede, zing deze dan nog een keer.
En als de klok luidt, bouw dan een mooi feest voor mij
Zo eentje die doorgaat, doorgaat voor altijd.
Mocht ik heengaan, ergens, treur dan niet om mij
Maar proost op het leven en treur niet om mij.♫”
- Bron: 'Treur Niet (Ode Aan Het Leven), Diggy Dex en JW Roy, september 2015
- Aanhaling(en): Treur niet (Ode aan het leven), huisvanbelle.nl, 1 oktober 2015
Zie ook
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.