Loading AI tools
soort uit het geslacht Avulavirus Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
De ziekte van Newcastle (Engels: Newcastle disease (NCD)), pseudovogelpest of Newcastle ziekte, is een zeer besmettelijke ziekte bij vogels. Kippen, kalkoenen, kwartels, duiven, struisvogels, kanaries en papegaaiachtigen zijn zeer gevoelig voor het virus. Minder gevoelige soorten zoals eenden en ganzen kunnen het virus bij zich dragen en uitscheiden zonder ziek te worden.[1] De naam pseudo-vogelpest is ontstaan doordat de symptomen van de ziekte van Newcastle sterk overeenkomen met die van vogelpest. Net als vogelpest is de ziekte van Newcastle een zoönose en dus besmettelijk voor mensen. Mensen die zijn blootgesteld aan besmette vogels kunnen licht ontstoken ogen en griepachtige symptomen krijgen. Voor mensen is een besmetting met de ziekte van Newcastle niet dodelijk.
Ziekte van Newcastle | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Eend met symptomen van Ziekte van Newcastle | ||||||||
Taxonomische indeling | ||||||||
| ||||||||
Soort | ||||||||
Newcastle-virus | ||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | ||||||||
Ziekte van Newcastle op Wikispecies | ||||||||
|
De ziekte van Newcastle is voor het eerst ontdekt in Azië maar ontleent haar naam aan de Engelse plaats Newcastle upon Tyne omdat daar de ziekte voor het eerst in Europa is geconstateerd. De ziekte van Newcastle staat op de A lijst van de OIE (wereldorganisatie voor diergezondheid).
De ziekteverwekker is een (-)ssRNA-virus het zogenaamde avian paramyxovirus 1 uit de familie van de Paramyxoviridae. Vroeger vond de classificatie van het newcastle-virus plaats aan de hand van waar het virus in het dier het meest voorkomt. Zo had je pneumotropic (luchtwegen), viscerotropic (darmen) en neurotropic (hersenen). Tegenwoordig wordt de indeling gedaan aan de hand van de virulentie van het virus. De virulentie van het virus wordt bepaald door middel van de intracerebrale pathogeniteitsindex of ICPI. Deze nieuwe manier van clasifiseren heeft geleid tot de volgende indeling: lentogenic (langzaam) (ICPI < 0,07), mesogenic (gemiddeld) (ICPI 0,07 - 1,5) of velogenic (ICPI 1,5 - 2,0) (snel).[bron?] Het newcastle-virus kan een lange tijd buiten een gastheer overleven onder de juiste omstandigheden zelfs tot 12 maanden lang in mest resten.
Eigenschappen:[2]
Het newcastle-virus is endemisch in wilde vogelpopulaties. Veel soorten watervogels kunnen met het virus besmet zijn en het virus uitscheiden zonder zelf ziek te worden, waardoor het virus over grote afstanden kan worden verspreid. De overdracht van het newcastle-virus van besmette wilde vogels op gedomesticeerde vogels kan plaatsvinden door direct contact, maar ook via aerosolen wanneer een groep besmette wilde vogels in de buurt van gedomesticeerde vogels verblijft.
Binnen een groep gedomesticeerde vogels vindt de verspreiding van het newcastle-virus plaats door inademing van het virus dat in aerosolen zit of door opname van water en voer dat is besmet door mest, neusuitvloeiing of speeksel van hokgenoten. Andere mogelijke verspreidingsvectoren zijn: andere dieren inclusief vliegen, besmet strooisel en pluimveeproducten (vlees en eieren).
De ziekteverschijnselen als gevolg van een besmetting variëren, de ernst van de symptomen is afhankelijk van de ICPI van de virusvariant, maar ook van de gevoeligheid van de vogelsoort voor het virus. Er worden vier verschillende vormen van de ziekte van Newcastle met verschillende ziekteverschijnselen onderscheiden.[3]
De ziekte van Newcastle komt over de hele wereld voor, mede omdat het endemisch is in veel wilde vogelpopulaties. Zo zijn er al meer dan 140 vogelsoorten bekend die vatbaar zijn voor de ziekte van Newcastle. In de meeste landen komen zowel de niet pathogene als de pathogene varianten van het newcastle-virus voor. Uitzondering hierop zijn Nieuw-Zeeland, Papoea-Nieuw-Guinea en Fiji; hier komt alleen de niet-pathogene variant van het newcastle-virus voor. In 2004 is er een uitbraak geweest van de ziekte van Newcastle in zuidoost Finland. Het ging hier om een newcastle-virus met een ICPI van 1,6 dus om een velogenic variant van het virus. In 2005 zijn er uitbraken geweest in Macedonië, Frankrijk, Verenigd Koninkrijk, Griekenland, Bulgarije en Denemarken.[4]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.