Het Zeekadetkorps Nederland is een maritieme jeugdvereniging die als doel heeft de jeugd de weg naar zee te wijzen. In Nederland zijn er verschillende korpsen actief. Bijna elk korps heeft een eigen korpsschip waarmee gevaren wordt. Jongeren krijgen de gelegenheid bekend te geraken met werken op het water.
Het eerste Zeekadetkorps werd in Nederland kort na de Tweede Wereldoorlog opgericht. Kapitein-luitenant ter zee A. Kroeze, hoofd van de 'Marine Voorlichtingsdienst', en onder andere mr. Van Eijck hebben de aanzet gegeven tot de organisatie. Die is ontstaan naar Brits voorbeeld. Het doel was jongeren te interesseren in een maritieme loopbaan. De slogan van het Zeekadetkorps luidt dan ook 'Wijst de jeugd de weg naar zee'. Op 18 februari 1949 werd te Gouda het eerste korps formeel opgericht. Daarna volgden korpsen in Maassluis (1949), Amsterdam (1950), Schiedam (1951), Arnhem (1951), IJmuiden (1952), Den Haag (1953), Rotterdam (1959) en Den Helder (1962). In 1955 werd besloten de informele samenwerking tussen de korpsen verder te formaliseren en werd de 'Vereniging Zeekadetkorps Nederland' opgericht. Alle lokale stichtingen zijn in deze vereniging vertegenwoordigd. Het jongste korps is in 2022 (her)opgericht in Veere.
Opgeheven korpsen
Het ZKK Scheveningen (?-1953), ZKK Zwolle (1950-1953), ZKK Grevelingen (?-?), ZKK Groningen (1956-1969), ZKK Coevorden (1999-2007), ZKK Scheldemond (1974-2009), ZKK Amsterdam (1950-2020) en ZKK IJmond (1952-2023) werden opgeheven wegens gebrek aan geld en animo.
De term "dienstvakken" verwijst naar de volgende taken en bezigheden:
Algemene onderwerpen (leven aan boord, veiligheid)
Nautische Dienst (navigeren, manoeuvreren, schilderwerk, onderhoud, et cetera)
Technische Dienst (onderhoud aan motoren en installaties)
Een zeekadet kiest een van deze dienstvakken en leert daarin zelfstandig te werken, zodat de korpsleden ook zelf met het schip kunnen varen. Er wordt lesgegeven door onderofficieren, officieren en burgerinstructeurs, die zelf vaak als zeekadet begonnen zijn.
Hoewel de korpsen tot op zekere hoogte zijn ingericht naar voorbeeld van de Koninklijke Marine is een Zeekadetkorps geen 'jeugdmarine'. De uniformen lijken wel sterk op die van de marine en de korpsen varen soms met oude marinevaartuigen die bij de Koninklijke Marine overbodig zijn geworden. Er zijn echter ook links met de koopvaardij en met binnenvaart. Een aantal in het binnenland gelegen korpsen vaart met oude binnenvaartschepen.