Wereldkampioenschap voetbal 1974 (kwalificatie UEFA)

In totaal schreven 32 teams van de UEFA zich in voor de kwalificatie van het Wereldkampioenschap voetbal 1974. West-Duitsland was als gastland al automatisch geplaatst. Dit kwalificatietoernooi startte op 14 november 1971 en de laatste wedstrijd werd gespeeld op 26 september 1973.

WK voetbal kwalificatie 1974
Kwalificatie UEFA
Toernooi-informatie
Datum	14 november 1971 – 26 september 1973
Teams	32 (van 1 confederatie)
Toernooistatistieken
Wedstrijden	87
Doelpunten	249  (2,86 per wedstrijd)
Topscorer(s)	Hristo Bonev (Bulgarije) Joachim Streich (DDR) Luigi Riva (Italië) Johan Cruijff (Nederland) 7 goals
Navigatie
Vorige     Volgende
Portaal    Voetbal

Opzet

Groepsfase: De 32 landen worden verdeeld in 9 groepen. Van deze groepen zijn er 4 met drie landen, de overige groepen hebben vier landen. De winnaar van de groep 1–7 kwalificeert zich rechtstreeks voor het hoofdtoernooi. In sommige groepen was een extra play-off nodig vanwege de gelijke stand en het gelijke doelsaldo.
Intercontinentale play-off: De winnaar van groep 9 plaatst zich voor deze ronde, daarin wordt tegen de nummer 3 van het Zuid-Amerikaanse kwalificatietoernooi (CONMEBOL) gespeeld om een plek in het hoofdtoernooi.

Gekwalificeerde landen

FIFA-lid	Kwalificatie	Aantal dln. (inclusief 1974)	Dln. op rij	Eerste dln.	Laatste dln.	Titels (exclusief 1974)	Beste prestatie
West-Duitsland	Gastland	8e	6	1934	1970	1	Kampioen
Zweden	Winnaar groep 1	6e	2	1934	1970	0	Tweede
Italië	Winnaar groep 2	8e	4	1934	1970	2	Winnaar
Nederland	Winnaar groep 3	3e	1	1934	1938	0	Eerste ronde
DDR	Winnaar groep 4	1e	1	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.
Polen	Winnaar groep 5	2e	1	1938	1938	0	Eerste ronde
Bulgarije	Winnaar groep 6	4e	4	1962	1970	0	Groepsfase
Joegoslavië	Winnaar groep 7	6e	1	1930	1962	0	Vierde
Schotland	Winnaar groep 8	3e	1	1954	1958	0	Groepsfase

Groepen en wedstrijden

Legenda

■ Geplaatst voor intercontinentale play-off.

■ Geplaatst voor het hoofdtoernooi.

■ Extra play-off in de groep.

Groep 1

Een groep met drie kanshebbers met wisselende kansen gedurende de campagne. Als eerste was Oostenrijk uitgespeeld na een 3-2 nederlaag in Zweden. Men was alleen gebaat bij een gelijkspel tussen Hongarije en Zweden, bij winst was Hongarije zeker van kwalificatie. In een levendige wedstrijd eindigde de wedstrijd in 3-3, Hongarije was uitgeschakeld zonder te verliezen en Oostenrijk mocht blijven hopen op een gunstige uitslag tussen Zweden en Malta. Bij een overwinning met een goal verschil bleef Oostenrijk kansrijk en dat gebeurde ook. Er moest een beslissingswedstrijd komen in een winters Gelsenkirchen en nu namen de Zweden het initiatief: 2-1 voor Zweden. Oostenrijk had voor het eerst sinds lange tijd weer een hoopvolle generatie met spits Hans Krankl als blikvanger, maar ze moesten nog even wachten. Gevaarlijke man bij de Zweden was de kopsterke spits van de Nederlands club PSV, Ralf Edström.

Pos	Land	Wed	Win	Gel	Ver	DV	DT	+/−	Pnt
1.	Zweden	6	3	2	1	15	8	+7	8
2.	Oostenrijk	6	3	2	1	14	7	+7	8
3.	Hongarije	6	2	4	0	12	7	+5	8
4.	Malta	6	0	0	6	1	20	–19	0

14 november 1971 «onderlinge duels» 14:45 uur (UTC+1)	Malta	0 – 2	Hongarije	Empire Stadion, Gżira Toeschouwers: 9.231 Scheidsrechter: Concetto Lo Bello (ITA)
			3' Ferenc Bene  56' Ferenc Bene

30 april 1972 «onderlinge duels» 15:00 uur (UTC+1)	Oostenrijk	4 – 0	Malta	Praterstadion, Wenen Toeschouwers: 16.081 Scheidsrechter: Karlo Kruashvili (URS)
	Josef Hickersberger  29' Josef Hickersberger  34' Josef Hickersberger  36' Norbert Hof  79'

6 mei 1972 «onderlinge duels» 18:30 uur (UTC+1)	Hongarije	3 – 0	Malta	Megyeri úti stadion, Boedapest Toeschouwers: 4.646 Scheidsrechter: Milivoje Gugulović (YUG)
	Lajos Kocsis  35' Ferenc Bene  60' István Juhász  75'

25 mei 1972 «onderlinge duels» 19:00 uur (UTC+1)	Zweden	0 – 0	Hongarije	Råsundastadion, Solna Toeschouwers: 28.598 Scheidsrechter: Lau van Ravens (NED)

10 juni 1972 «onderlinge duels» 19:00 uur (UTC+1)	Oostenrijk	2 – 0	Zweden	Praterstadion, Wenen Toeschouwers: 40.578 Scheidsrechter: Anton Bucheli (SUI)
	Thomas Parits  65' Peter Pumm  83'

15 oktober 1972 «onderlinge duels» 15:30 uur (UTC+1)	Oostenrijk	2 – 2	Hongarije	Praterstadion, Wenen Toeschouwers: 67.392 Scheidsrechter: Rudi Glöckner (DDR)
	Franz Hasil  58' (pen.) Kurt Jara  71'		16' Antal Dunai  20' Lajos Kocsis

15 oktober 1972 «onderlinge duels» 13:30 uur (UTC+1)	Zweden	7 – 0	Malta	Ullevi, Göteborg Toeschouwers: 24.277 Scheidsrechter: Martti Hirviniemi (FIN)
	Ralf Edström  2' Bosse Larsson  16' Ralf Edström  29' Bosse Larsson  35' (pen.) Roland Sandberg  41' Dag Szepanski  57' (pen.) Ralf Edström  63'

25 november 1972 «onderlinge duels» 14:30 uur (UTC+1)	Malta	0 – 2	Oostenrijk	Empire Stadion, Gżira Toeschouwers: 4.373 Scheidsrechter: Francesco Francescon (ITA)
			48' Helmut Köglberger  77' (e.d.) Charles Spiteri

29 april 1973 «onderlinge duels» 17:00 uur (UTC+1)	Hongarije	2 – 2	Oostenrijk	Népstadion, Boedapest Toeschouwers: 72.068 Scheidsrechter: Michel Kitabdjian (FRA)
	Sándor Zámbó  12' Kurt Jara  28'		14' August Starek  69' László Bálint

23 mei 1973 «onderlinge duels» 19:00 uur (UTC+1)	Zweden	3 – 2	Oostenrijk	Ullevi, Göteborg Toeschouwers: 48.462 Scheidsrechter: Vital Loraux (BEL)
	Roland Sandberg  29' Ove Grahn  52' Roland Sandberg  76'		50' Kurt Jara  88' August Starek

13 juni 1973 «onderlinge duels» 18:00 uur (UTC+1)	Hongarije	3 – 3	Zweden	Népstadion, Boedapest Toeschouwers: 73.070 Scheidsrechter: Concetto Lo Bello (ITA)
	Mihály Kozma  9' Csaba Vidáts  59' Sándor Zámbó  71'		39' Ove Kindvall  58' Roland Sandberg  77' Ralf Edström

11 november 1973 «onderlinge duels» 14:30 uur (UTC+1)	Malta	1 – 2	Zweden	Empire Stadion, Gżira Toeschouwers: 15.459 Scheidsrechter: Giorgos Katsoras (GRE)
	Toninu Camilleri  20'		21' Ove Kindvall  33' (pen.) Bosse Larsson

Omdat het gelijk stond werd er een play-off gespeeld op neutraal terrein.

Play-off

27 november 1973 «onderlinge duels» 20:00 uur (UTC+1)	Oostenrijk	1 – 2	Zweden	Parkstadion, Gelsenkirchen Toeschouwers: 69.974 Scheidsrechter: Rudi Glöckner (DDR)
	Roland Hattenberger  39'		9' Roland Sandberg  28' (pen.) Bosse Larsson

Groep 2

De vicewereldkampioen Italië had weinig problemen zich te plaatsen, het incasseerde zelfs geen enkel tegen doelpunt. De "Squarda Azzuri" had nog steeds een ervaren selectie en was een van de favorieten op het eindtoernooi.

Pos	Land	Wed	Win	Gel	Ver	DV	DT	+/−	Pnt
1.	Italië	6	4	2	0	12	0	+12	10
2.	Turkije	6	2	2	2	5	3	+2	6
3.	Zwitserland	6	2	2	2	2	4	–2	6
4.	Luxemburg	6	1	0	5	2	14	–12	2

7 oktober 1972 «onderlinge duels» 15:15 uur (UTC+1)	Luxemburg	0 – 4	Italië	Stade Municipal, Luxemburg Toeschouwers: 9.378 Scheidsrechter: Robert Wurtz (FRA)
			3' Giorgio Chinaglia  6' Gigi Riva  36' Gigi Riva  62' Fabio Capello

21 oktober 1972 «onderlinge duels» 19:00 uur (UTC+1)	Zwitserland	0 – 0	Italië	Wankdorf, Bern Toeschouwers: 47.438 Scheidsrechter: Kurt Tschenscher (FRG)

22 oktober 1972 «onderlinge duels» 15:00 uur (UTC+1)	Luxemburg	2 – 0	Turkije	Emile Mayrischstadion, Esch-sur-Alzette Toeschouwers: 3.960 Scheidsrechter: Karl Riegg (FRG)
	Gilbert Dussier  14' Nico Braun  16'

10 december 1972 «onderlinge duels» 14:15 uur (UTC+2)	Turkije	3 – 0	Luxemburg	Mithatpaşastadion, Istanbul Toeschouwers: 36.805 Scheidsrechter: Tofik Bakhramov (URS)
	Osman Arpacıoğlu  6' Osman Arpacıoğlu  39' Köksal Mesci  75' (pen.)

13 januari 1973 «onderlinge duels» 14:30 uur (UTC+1)	Italië	0 – 0	Turkije	Stadio Diego Armando Maradona, Napels Toeschouwers: 60.815 Scheidsrechter: Karlo Kruashvili (URS)

25 februari 1973 «onderlinge duels» 14:30 uur (UTC+2)	Turkije	0 – 1	Italië	Mithatpaşastadion, Istanbul Toeschouwers: 22.990 Scheidsrechter: Abdelkader Aouissi (ALG)
			35' Pietro Anastasi

31 maart 1973 «onderlinge duels» 15:30 uur (UTC+1)	Italië	5 – 0	Luxemburg	Stadio Luigi Ferraris, Genua Toeschouwers: 40.430 Scheidsrechter: Hédi Saoudi (TUN)
	Gigi Riva  18' Gigi Riva  45' Gianni Rivera  63' Gigi Riva  70' Gigi Riva  80'

8 april 1973 «onderlinge duels» 15:30 uur (UTC+1)	Luxemburg	0 – 1	Zwitserland	Stade Municipal, Luxemburg Toeschouwers: 8.405 Scheidsrechter: Franz Wöhrer (AUT)
			20' Karl Odermatt

9 mei 1973 «onderlinge duels» 20:00 uur (UTC+1)	Zwitserland	0 – 0	Turkije	St. Jakob-Park, Bazel Toeschouwers: 50.868 Scheidsrechter: Gyula Emsberger (HUN)

26 september 1973 «onderlinge duels» 20:00 uur (UTC+1)	Zwitserland	1 – 0	Luxemburg	Stadion Allmend, Luzern Toeschouwers: 17.741 Scheidsrechter: Wolfgang Riedel (GDR)
	Rolf Blättler  2'

20 oktober 1973 «onderlinge duels» 15:00 uur (UTC+1)	Italië	2 – 0	Zwitserland	Olympisch Stadion, Rome Toeschouwers: 62.881 Scheidsrechter: Antonio Camacho Jiménez (ESP)
	Gianni Rivera  39' (pen,) Gigi Riva  79'

18 november 1973 «onderlinge duels» 15:00 uur (UTC+2)	Turkije	2 – 0	Zwitserland	İzmir Atatürkstadion, İzmir Toeschouwers: 67.126 Scheidsrechter: Bobby Davidson (SCO)
	Mehmet Türken  51' Melih Atacan  54'

Groep 3

Nederland tegen Noorwegen
1 november 1972

Nederland tegen België
18 november 1973

Eindelijk was er het besef, dat een speler met het Nederlands elftal ook succes kon hebben. Zo speelde Johan Cruijff alle wedstrijden mee, ook de belangrijke. Nederland begon goed met een 9-0 overwinning op Noorwegen in Rotterdam. De tweede wedstrijd was tegen de grote concurrent België, in Antwerpen ontwikkelde zich een veel te harde wedstrijd, waarbij vooral Willem van Hanegem en Johan Neeskens na afloop veel kritiek kregen. Na twee simpele overwinningen op IJsland volgde een moeizame wedstrijd in Noorwegen; vlak voor tijd scoorde verdediger Barry Hulshoff de winnende treffer na een geniale ingeving van Cruijff. Nederland en België hadden nu evenveel punten, alleen het doelsaldo van Nederland was veel beter. Het beslissende duel vond plaats in Amsterdam tijdens een autovrije zondag. Er ontstond een nerveus duel, waar België zich beperkte tot verdedigen en Nederland (waar Wim van Hanegem tijdens de warming-up uitviel) wat kansjes miste, maar ook niet overtuigde. In de 84e minuut kwam het moment van de wedstrijd: bij een plotselinge uitval van de Belgen scoorde Jan Verheyen een zuiver doelpunt, maar tot opluchting van heel Nederland keurde de scheidsrechter het doelpunt af vanwege buitenspel.^[1] De Belgen incasseerde tijdens de campagne geen enkel doelpunt, maar moesten gewoon thuisblijven. Nederland plaatste zich voor de eerste keer sinds 1938 voor de eindronde.

Pos	Land	Wed	Win	Gel	Ver	DV	DT	+/−	Pnt
1.	Nederland	6	4	2	0	24	2	+22	10
2.	België	6	4	2	0	12	0	+12	10
3.	Noorwegen	6	2	0	4	9	16	–7	4
4.	IJsland	6	0	0	6	2	29	–27	0

18 mei 1972 «onderlinge duels» 20:00 uur (UTC+1)	België	4 – 0	IJsland	Maurice Dufrasnestadion, Luik Toeschouwers: 6.257 Scheidsrechter: Kaj Rasmussen (DEN)
	Paul Van Himst  12' Odilon Polleunis  34' Odilon Polleunis  57' Einar Gunnarsson  89' (e.d.)

22 mei 1972 «onderlinge duels» 20:00 uur (UTC+1)	IJsland	0 – 4	België	Albert Dyserynckstadion, Brugge[2] Toeschouwers: 10.508 Scheidsrechter: Dominic Byrne (IRL)
			28' François Janssens  30' (pen.) Raoul Lambert  49' (pen.) Raoul Lambert  60' Jean Dockx

3 augustus 1972 «onderlinge duels» 18:30 uur (UTC+1)	Noorwegen	4 – 1	IJsland	Stavangerstadion, Stavanger Toeschouwers: 11.000 Scheidsrechter: Wolfgang Riedel (DDR)
	Jan Fuglset  55' (pen.) Tom Lund  57' Harry Hestad  83' Tor Johansen  87'		90' Örn Óskarsson

4 oktober 1972 «onderlinge duels» 19:00 uur (UTC+1)	Noorwegen	0 – 2	België	Ullevaalstadion, Oslo Toeschouwers: 10.141 Scheidsrechter: Bill Mullan (SCO)
			58' Léon Dolmans  60' Raoul Lambert

1 november 1972 «onderlinge duels» 20:30 uur (UTC+1)	Nederland	9 – 0	Noorwegen	De Kuip, Rotterdam Toeschouwers: 49.417 Scheidsrechter: Stanisław Eksztajn (POL)
	Johan Neeskens  31' Johan Neeskens  51' Johan Cruijff  55' Johan Neeskens  63' Theo de Jong  70' Willy Brokamp  76' Piet Keizer  80' (pen.) Johan Cruijff  82' Willy Brokamp  87'

19 november 1972 «onderlinge duels» 20:00 uur (UTC+1)	België	0 – 0	Nederland	Bosuilstadion, Antwerpen Toeschouwers: 54.293 Scheidsrechter: Keith Walker (ENG)

2 augustus 1973 «onderlinge duels» 20:00 uur (UTC)	IJsland	0 – 4	Noorwegen	Laugardalsvöllur, Reykjavik Toeschouwers: 4.283 Scheidsrechter: Ove Dahlberg (SWE)
			40' Harald Sunde  55' Tor Johansen  80' Per Pettersen  87' Tor Johansen

22 augustus 1973 «onderlinge duels» 20:00 uur (UTC+1)	Nederland	5 – 0	IJsland	Stadion De Meer, Amsterdam Toeschouwers: 17.213 Scheidsrechter: Jacques Colling (LUX)
	Willem van Hanegem  6' Johan Cruijff  8' Arie Haan  17' Willy Brokamp  29' Johan Cruijff  57'

29 augustus 1973 «onderlinge duels» 20:00 uur (UTC+1)	IJsland	1 – 8	Nederland	De Adelaarshorst, Deventer[3] Toeschouwers: 23.000 Scheidsrechter: Martti Hirviniemi (FIN)
	Elmar Geirsson  44'		15' Willy Brokamp  21' Johan Cruijff  24' Johan Neeskens  28' Johan Cruijff  46' René van de Kerkhof  48' (pen.) Dick Schneider  71' Willem van Hanegem  75' Willy Brokamp

12 september 1973 «onderlinge duels» 19:00 uur (UTC+1)	Noorwegen	1 – 2	Nederland	Ullevaalstadion, Oslo Toeschouwers: 19.241 Scheidsrechter: Malcolm Wright (NIR)
	Harry Hestad  77'		7' Johan Cruijff  87' Barry Hulshoff

31 oktober 1973 «onderlinge duels» 20:00 uur (UTC+1)	België	2 – 0	Noorwegen	Stade Emile Versé, Anderlecht Toeschouwers: 14.303 Scheidsrechter: Michal Jursa (TCH)
	Léon Dolmans  32' (pen.) Raoul Lambert  85' (pen.)

18 november 1973 «onderlinge duels» 14:30 uur (UTC+1)	Nederland	0 – 0	België	Olympisch Stadion, Amsterdam Toeschouwers: 62.847 Scheidsrechter: Pavel Kazakov (URS)

Groep 4

Groep 4 was met name een strijd tussen twee gelijkwaardig ingeschatte landen uit het Oostblok: Roemenië en Oost-Duitsland. De Roemenen begonnen de campagne matig met een gelijkspel in Finland en dat brak ze uiteindelijk op. Oost-Duitsland won de beslissende wedstrijd in Leipzig dankzij twee doelpunten van verdediger en aanvoerder Bernd Bransch en plaatste zich voor de eerste keer en laatste keer voor een WK, uitgerekend in West-Duitsland.

Pos	Land	Wed	Win	Gel	Ver	DV	DT	+/−	Pnt
1.	DDR	6	5	0	1	18	3	+15	10
2.	Roemenië	6	4	1	1	17	4	+13	9
3.	Finland	6	1	1	4	3	21	–18	3
4.	Albanië	6	1	0	5	3	13	–10	2

21 juni 1972 «onderlinge duels» 19:00 (UTC+2)	Finland	1 – 0	Albanië	Olympisch Stadion, Helsinki Toeschouwers: 1.431 Scheidsrechter: Bertil Lööw (SWE)
	Miikka Toivola  13'

20 september 1972 «onderlinge duels» 18:30 uur (UTC+2)	Finland	1 – 1	Roemenië	Olympisch Stadion, Helsinki Toeschouwers: 5.519 Scheidsrechter: Stanisław Eksztajn (POL)
	Olavi Rissanen  86'		52' Radu Nunweiller

7 oktober 1972 «onderlinge duels» 16:00 (UTC+1)	DDR	5 – 0	Finland	Dynamo Stadion, Dresden Toeschouwers: 20.915 Scheidsrechter: Liuben Radunchev (BUL)
	Hans-Jürgen Kreische  46' Jürgen Sparwasser  68' Joachim Streich  70' Joachim Streich  76' Jürgen Sparwasser  86'

29 oktober 1972 «onderlinge duels» 17:30 uur (UTC+2)	Roemenië	2 – 0	Albanië	Stadionul 23 August, Boekarest Toeschouwers: 21.109 Scheidsrechter: Leonidas Vamvakopoulos (GRE)
	Nicolae Dobrin  38' Emerich Dembrovschi  41'

7 april 1973 «onderlinge duels» 15:00 uur (UTC+1)	DDR	2 – 0	Albanië	Ernst Grubestadion, Maagdenburg Toeschouwers: 17.140 Scheidsrechter: Robert Héliès (FRA)
	Joachim Streich  62' Jürgen Sparwasser  69'

6 mei 1973 «onderlinge duels» 16:00 uur (UTC+1)	Albanië	1 – 4	Roemenië	Qemal Stafastadion, Tirana Toeschouwers: 18.049 Scheidsrechter: Marijan Rauš (YUG)
	Sabah Bizi  87'		12' Ion Dumitru  25' Florea Dumitrache  57' (pen.) Florea Dumitrache  72' Teodor Ţarălungă

27 mei 1973 «onderlinge duels» 17:30 uur (UTC+2)	Roemenië	1 – 0	DDR	Stadionul 23 August, Boekarest Toeschouwers: 45.685 Scheidsrechter: Erich Linemayr (AUT)
	Florea Dumitrache  53'

6 juni 1973 «onderlinge duels» 19:00 (UTC+2)	Finland	1 – 5	DDR	Ratina Stadion, Tampere Toeschouwers: 6.104 Scheidsrechter: Pavel Kazakov (URS)
	Jarmo Manninen  88'		7' Joachim Streich  30' Joachim Streich  44' Wolfram Löwe  75' Peter Ducke  83' Hans-Jürgen Kreische

26 september 1973 «onderlinge duels» 19:00 uur (UTC+1)	DDR	2 – 0	Roemenië	Zentralstadion, Leipzig Toeschouwers: 77.764 Scheidsrechter: Rudolf Scheurer (SUI)
	Bernd Bransch  42' Bernd Bransch  64'

10 oktober 1973 «onderlinge duels»	Albanië	1 – 0	Finland	Qemal Stafastadion, Tirana Toeschouwers: 16.581 Scheidsrechter: Aurelio Angonese (ITA)
	Ramazan Rragami  25' (pen.)

14 oktober 1973 «onderlinge duels» 15:30 uur (UTC+2)	Roemenië	9 – 0	Finland	Stadionul 23 August, Boekarest Toeschouwers: 13.525 Scheidsrechter: Gyula Emsberger (HUN)
	Ion Dumitru  6' Dumitru Marcu  8' Mircea Sandu  25' Dumitru Marcu  43' Florea Dumitrache  45' Nicolae Pantea  55' Florea Dumitrache  63' Mircea Sandu  65' Dudu Georgescu  81'

3 november 1973 «onderlinge duels» 14:00 uur (UTC+1)	Albanië	1 – 4	DDR	Qemal Stafastadion, Tirana Toeschouwers: 16.157 Scheidsrechter: Paul Bonett (MLT)
	Mihal Gjika  15'		5' Joachim Streich  35' Joachim Streich  62' Wolfram Löwe  77' Jürgen Sparwasser

Groep 5

Natuurlijk kon Wales altijd voor een verrassing zorgen, was Polen olympisch kampioen geworden, maar niemand twijfelde echt aan een afwezigheid van Engeland op het wereldkampioenschap. Engeland begon goed met een 1-0 overwinning in Cardiff op Wales, maar de return eindigde in een 1-1 gelijkspel. Polen begon de campagne teleurstellend met een 2-0 nederlaag tegen Wales, maar maakte het voor 70.000 toeschouwers in Chorzów goed met een 2-0 overwinning op Engeland. In deze wedstrijd scoorde de stervoetballer van Polen Włodzimierz Lubański de beslissende 2-0 na een fout van de Engelse recordinternational Bobby Moore. Lubański zou in die wedstrijd ernstig geblesseerd raken en twee jaar niet kunnen spelen. Het was de eerste nederlaag van Engeland ooit in een kwalificatiewedstrijd. Na een 3-0-zege op Wales had Polen genoeg aan een gelijkspel op Wembley om de eindronde te halen. Bondscoach Alf Ramsey nam zijn maatregelen en besloot zijn aanvoerder Bobby Moore te passeren. Hij zei, dat hij de aanvoerder wel nodig zou hebben in de eindronde. De beslissende wedstrijd was ongelooflijk, de Engelsen misten enorm veel kansen en keeper Jan Tomaszewski, voor de wedstrijd smalend door commentator Brian Clough een "clown" genoemd, vervulde een glansrol. In de tweede helft scoorde Jan Domarski uit een zeldzame uitval en Lee scoorde de gelijkmaker uit een strafschop. De Engelsen bleven kansen missen, Tomaszewski werd steeds beter en Engeland werd uitgeschakeld. Het was het einde van het tijdperk Alf Ramsey en hij werd later ontslagen. Polen plaatste zich voor het eerst sinds 1938 voor het eindtoernooi.

Pos	Land	Wed	Win	Gel	Ver	DV	DT	+/−	Pnt
1.	Polen	4	2	1	1	6	3	+3	5
2.	Engeland	4	1	2	1	3	4	–1	4
3.	Wales	4	1	1	2	3	5	–2	3

15 november 1972 «onderlinge duels» 19:30 uur (UTC)	Wales	0 – 1	Engeland	Ninian Park, Cardiff Toeschouwers: 36.384 Scheidsrechter: Bill Mullan (SCO)
			35' Colin Bell

24 januari 1973 «onderlinge duels» 19:45 uur (UTC)	Engeland	1 – 1	Wales	Wembley Stadium, Londen Toeschouwers: 62.273 Scheidsrechter: Malcolm Wright (NIR)
	orman Hunter  42'		23' John Toshack

28 maart 1973 «onderlinge duels» 19:30 uur (UTC+1)	Wales	2 – 0	Polen	Ninian Park, Cardiff Toeschouwers: 12.753 Scheidsrechter: Antonio Rigo Sureda (ESP)
	Leighton James  46' Trevor Hockey  85'

6 juni 1973 «onderlinge duels» 17:30 uur (UTC+1)	Polen	2 – 0	Engeland	Śląskistadion, Chorzów Toeschouwers: 73.714 Scheidsrechter: Paul Schiller (AUT)
	Robert Gadocha  7' Włodzimierz Lubański  47'

26 september 1973 «onderlinge duels» 17:30 uur (UTC+1)	Polen	3 – 0	Wales	Śląskistadion, Chorzów Toeschouwers: 70.181 Scheidsrechter: Ove Dahlberg (SWE)
	Robert Gadocha  29' Grzegorz Lato  34' Jan Domarski  53'

17 oktober 1973 «onderlinge duels» 19:45 uur (UTC+1)	Engeland	1 – 1	Polen	Wembley Stadium, Londen Toeschouwers: 90.587 Scheidsrechter: Vital Loraux (BEL)
	Allan Clarke  63' (pen.)		57' Jan Domarski

Groep 6

Het was de laatste kans voor Eusébio om met Portugal nog eenmaal te schitteren op een eindtoernooi. Echter, na een eerdere nederlaag in Sofia tegen Bulgarije was er na een 2-2 gelijkspel in Lissabon geen perspectief meer. Bulgarije plaatste zich voor de vierde achtereenvolgende keer voor een WK, evenveel als de (voormalige) wereldkampioenen Uruguay, Brazilië, Italië en West-Duitsland, maar had nog nooit succes gehad op een eindtoernooi.

Pos	Land	Wed	Win	Gel	Ver	DV	DT	+/−	Pnt
1.	Bulgarije	6	4	2	0	13	3	+10	10
2.	Portugal	6	2	3	1	10	6	+4	7
3.	Noord-Ierland	6	1	3	2	5	6	–1	5
4.	Cyprus	6	1	0	5	1	14	–13	2

29 maart 1972 «onderlinge duels» 21:45 uur (UTC+1)	Portugal	4 – 0	Cyprus	Estádio da Luz, Lissabon Toeschouwers: 5.801 Scheidsrechter: Vital Loraux (BEL)
	Humberto Coelho  7' Nené  17' Artur Jorge  46' Rui Jordão  81'

10 mei 1972 «onderlinge duels» 17:00 uur (UTC+2)	Cyprus	0 – 1	Portugal	GSP-stadion, Nicosia Toeschouwers: 7.643 Scheidsrechter: Chevorc Ghemigean (ROU)
			78' Chico Faria

18 oktober 1972 «onderlinge duels»	Bulgarije	3 – 0	Noord-Ierland	Vasil Levski Nationaal Stadion, Sofia Toeschouwers: 40.000 Scheidsrechter: Gerhard Schulenburg (FRG)
	Hristo Bonev  18' (pen.) Bozhil Kolev  59' Hristo Bonev  85' (pen.)

19 november 1972 «onderlinge duels» 14:45 uur (UTC+2)	Cyprus	0 – 4	Bulgarije	Tsirionstadion, Limasol[4] Toeschouwers: 5.731 Scheidsrechter: Concetto Lo Bello (ITA)
			2' Atanas Mihaylov  15' Georgi Denev  17' Hristo Bonev  80' Hristo Bonev

14 februari 1973 «onderlinge duels» 15:15 uur (UTC+2)	Cyprus	1 – 0	Noord-Ierland	GSP-stadion, Nicosia Toeschouwers: 5.328 Scheidsrechter: Aurel Bentu (ROU)
	Kokos Antoniou  88'

28 maart 1973 «onderlinge duels» 19:30 uur (UTC+1)	Noord-Ierland	1 – 1	Portugal	Highfield Road, Coventry[5] Toeschouwers: 11.238 Scheidsrechter: Paul Schiller (AUT)
	Martin O'Neill  18'		84' (pen.) Eusébio

2 mei 1973 «onderlinge duels»	Bulgarije	2 – 1	Portugal	Vasil Levski Nationaal Stadion, Sofia Toeschouwers: 49.300 Scheidsrechter: Milivoje Gugulović (YUG)
	Georgi Denev  38' Hristo Bonev  60'		73' Nené

8 mei 1973 «onderlinge duels» 19:30 uur (UTC+1)	Noord-Ierland	3 – 0	Cyprus	Craven Cottage, Londen[5] Toeschouwers: 6.090 Scheidsrechter: Iorwerth Jones (WAL)
	Sammy Morgan  4' Trevor Anderson  32' Trevor Anderson  44'

26 september 1973 «onderlinge duels» 19:30 uur (UTC+1)	Noord-Ierland	0 – 0	Bulgarije	Hillsborough, Sheffield[5] Toeschouwers: 6.206 Scheidsrechter: Rolf Nyhus (NOR)

13 oktober 1973 «onderlinge duels» 21:45 uur (UTC+1)	Portugal	2 – 2	Bulgarije	Estádio da Luz, Lissabon Toeschouwers: 13.000 Scheidsrechter: Jack Taylor (ENG)
	António Simões  53' Alfredo Quaresma  90'		56' Hristo Bonev  65' Hristo Bonev

14 november 1973 «onderlinge duels» 21:45 uur (UTC+1)	Portugal	1 – 1	Noord-Ierland	Estádio José Alvalade, Lissabon Toeschouwers: 6.713 Scheidsrechter: Pablo Sánchez Ibáñez (ESP)
	Rui Jordão  34'		68' Liam O'Kane

18 november 1973 «onderlinge duels» 16:30 uur (UTC+2)	Bulgarije	2 – 0	Cyprus	Vasil Levski Nationaal Stadion, Sofia Toeschouwers: 17.400 Scheidsrechter: Ivan Placek (TCH)
	Bozhil Kolev  2' Georgi Denev  66'

Groep 7

Groep 7 was een gelijkopgaande strijd tussen Spanje en Joegoslavië, de wedstrijden in Las Palmas en Zagreb eindigden onbeslist, daarom waren de wedstrijden tegen Griekenland belangrijk, de laatste wedstrijd moest Joegoslavië in Athene met twee goals verschil winnen. In de laatste minuut scoorde Ivica Šurjak de 4-2, waardoor er een beslissingswedstrijd nodig was tussen Spanje en Joegoslavië in Frankfurt. Josip Katalinski scoorde in de tiende minuut het winnende doelpunt en voor de eerste keer sinds 1962 plaatste het land zich voor de eindronde.

Pos	Land	Wed	Win	Gel	Ver	DV	DT	+/−	Pnt
1.	Joegoslavië	4	2	2	0	7	4	+3	6
2.	Spanje	4	2	2	0	8	5	+3	6
3.	Griekenland	4	0	0	4	5	11	–6	0

19 oktober 1972 «onderlinge duels» 20:30 uur (UTC)	Spanje	2 – 2	Joegoslavië	Estadio Insular, Las Palmas de Gran Canaria Toeschouwers: 14.161 Scheidsrechter: Keith Walker (ENG)
	Amancio Amaro Varela  30' Asensi  89'		52' Dušan Bajević  61' Dušan Bajević

18 november 1972 «onderlinge duels» 13:30 uur (UTC+1)	Joegoslavië	1 – 0	Griekenland	Rode Sterstadion, Belgrado Toeschouwers: 60.104 Scheidsrechter: Kurt Tschenscher (FRG)
	Jovan Aćimović  13'

17 januari 1973 «onderlinge duels» 15:00 uur (UTC+2)	Griekenland	2 – 3	Spanje	Leoforos Alexandrasstadion, Athene Toeschouwers: 16.579 Scheidsrechter: Rudi Glöckner (DDR)
	Giorgos Koudas  50' Mimis Domazos  82'		40' Óscar Valdez  82' José Claramunt  86' Óscar Valdez

21 februari 1973 «onderlinge duels» 20:30 uur (UTC+1)	Spanje	3 – 1	Griekenland	Estadio La Rosaleda, Málaga Toeschouwers: 20.569 Scheidsrechter: Michel Kitabdjian (FRA)
	José Claramunt  29' Juan Sol  38' Roberto Martínez  77'		37' Antonis Antoniadis

21 oktober 1973 «onderlinge duels» 14:30 uur (UTC+1)	Joegoslavië	0 – 0	Spanje	Maksimirstadion, Zagreb Toeschouwers: 61.010 Scheidsrechter: Erich Linemayr (AUT)

19 december 1973 «onderlinge duels» 14:45 uur (UTC+2)	Griekenland	2 – 4	Joegoslavië	Georgios Karaiskákisstadion, Piraeus Toeschouwers: 7.768 Scheidsrechter: Kurt Tschenscher (FRG)
	Kostas Eleftherakis  33' Josip Katalinski  45' (e.d.)		12' Dušan Bajević  15' Stanislav Karasi  62' Ivica Šurjak  90' Stanislav Karasi

Omdat het gelijk stond werd er een play-off gespeeld op neutraal terrein.

Play-off

13 februari 1974 «onderlinge duels» 19:30 uur (UTC+1)	Spanje	0 – 1	Joegoslavië	Waldstadion, Frankfurt am Main Toeschouwers: 62.000 Scheidsrechter: Vital Loraux (BEL)
			13' Josip Katalinski

Groep 8

De glorietijd van Celtic Glasgow in de Europa Cup der landskampioenschappen (winnaar in 1967, verliezend finalist in 1970, halvefinalist in 1972) was inmiddels voorbij. Maar uitgerekend in deze periode boekte het Schotse nationale elftal weer internationaal succes, nadat eerdere pogingen net niet lukten. Doordat concurrent Tsjecho-Slowakije in en tegen Denemarken puntverlies leed, was een overwinning genoeg voor de Schotten om zich te kwalificeren. Ze wonnen na een 1-0 achterstand met 2-1, het winnende doelpunt werd gemaakt door Joe Jordan, de spits van Leeds United, destijds een topclub in Europa. Doordat enkele weken later Engeland werd uitgeschakeld door Polen, werd Schotland de enige Britse vertegenwoordiger op het WK.

Pos	Land	Wed	Win	Gel	Ver	DV	DT	+/−	Pnt
1.	Schotland	4	3	0	1	8	3	+5	6
2.	Tsjecho-Slowakije	4	2	1	1	9	3	+6	5
3.	Denemarken	4	0	1	3	2	13	–11	1

18 oktober 1972 «onderlinge duels» 19:00 uur (UTC+1)	Denemarken	1 – 4	Schotland	Københavns Idrætspark, Kopenhagen Toeschouwers: 31.200 Scheidsrechter: Tofik Bakhramov (URS)
	Finn Laudrup  28'		17' Lou Macari  19' Jimmy Bone  80' Joe Harper  83' Willie Morgan

15 november 1972 «onderlinge duels» 20:00 uur (UTC)	Schotland	2 – 0	Denemarken	Hampden Park, Glasgow Toeschouwers: 47.109 Scheidsrechter: Charles Corver (NED)
	Kenny Dalglish  2' Peter Lorimer  47'

2 mei 1973 «onderlinge duels» 19:00 uur (UTC+1)	Denemarken	1 – 1	Tsjecho-Slowakije	Københavns Idrætspark, Kopenhagen Toeschouwers: 19.942 Scheidsrechter: Concetto Lo Bello (ITA)
	Ole Bjørnmose  15'		38' Ladislav Petráš

6 juni 1973 «onderlinge duels» 19:00 uur (UTC+1)	Tsjecho-Slowakije	6 – 0	Denemarken	Letenský Stadion, Praag Toeschouwers: 17.432 Scheidsrechter: Anton Bucheli (SUI)
	Zdeněk Nehoda  46' Bohumil Veselý  57' Přemysl Bičovský  58' Vladimír Hagara  60' Bohumil Veselý  67' Bohumil Veselý  81'

26 september 1973 «onderlinge duels» 20:00 uur (UTC+1)	Schotland	2 – 1	Tsjecho-Slowakije	Hampden Park, Glasgow Toeschouwers: 95.786 Scheidsrechter: Henry Øberg (NOR)
	Jim Holton  41' Joe Jordan  75'		33' Zdeněk Nehoda

17 oktober 1973 «onderlinge duels» 17:30 uur (UTC+1)	Tsjecho-Slowakije	1 – 0	Schotland	Tehelné pole, Bratislava Toeschouwers: 13.668 Scheidsrechter: Ferdinand Biwersi (FRG)
	Zdeněk Nehoda  17' (pen.)

Groep 9

Het Franse voetbal zat al jaren in een zware crisis; het laatste aansprekende resultaat was van 1958, toen men derde werd op het WK in Zweden. "Les bleus" begonnen de campagne hoopvol met een 1-0 overwinning op de Sovjet-Unie. Echter, tegen het lager ingeschatte Ierland werd maar één punt behaald en Frankrijk moest nu opnieuw van de Russen winnen. In Moskou sloeg de thuisploeg in de slotfase toe en eindigden de Fransen als laatste in hun groep, een nieuw dieptepunt. De Sovjet-Unie was nog niet zeker van deelname, het moest een play-off wedstrijd spelen tegen Peru of Chili.

Pos	Land	Wed	Win	Gel	Ver	DV	DT	+/−	Pnt
1.	Sovjet-Unie	4	3	0	1	5	2	+3	6
2.	Ierland	4	1	1	2	4	5	–1	3
3.	Frankrijk	4	1	1	2	3	5	–2	3

13 oktober 1972 «onderlinge duels» 20:30 uur (UTC+1)	Frankrijk	1 – 0	Sovjet-Unie	Parc des Princes, Parijs Toeschouwers: 29.746 Scheidsrechter: Rudolf Scheurer (SUI)
	Georges Bereta  61'

18 oktober 1972 «onderlinge duels» 16:30 uur (UTC+1)	Ierland	1 – 2	Sovjet-Unie	Lansdowne Road, Dublin Toeschouwers: 27.656 Scheidsrechter: Henry Øberg (NOR)
	Terry Conroy  83'		55' Vladimir Fedotov  65' Viktor Kolotov

15 november 1972 «onderlinge duels» 19:45 uur (UTC)	Ierland	2 – 1	Frankrijk	Dalymount Park, Dublin Toeschouwers: 26.511 Scheidsrechter: Kaj Rasmussen (DEN)
	Terry Conroy  27' Ray Treacy  77'		66' Jean-Michel Larqué

13 mei 1973 «onderlinge duels» 18:00 uur (UTC+3)	Sovjet-Unie	1 – 0	Ierland	Centraal Leninstadion, Moskou Toeschouwers: 65.527 Scheidsrechter: Ove Dahlberg (SWE)
	Volodymyr Onysjtsjenko  58'

19 mei 1973 «onderlinge duels» 20:30 uur (UTC+1)	Frankrijk	1 – 1	Ierland	Parc des Princes, Parijs Toeschouwers: 28.405 Scheidsrechter: Nicolae Rainea (ROU)
	Serge Chiesa  79'		83' Mick Martin

26 mei 1973 «onderlinge duels» 18:00 uur (UTC+3)	Sovjet-Unie	2 – 0	Frankrijk	Centraal Leninstadion, Moskou Toeschouwers: 76.604 Scheidsrechter: Ferdinand Biwersi (FRG)
	Oleh Blochin  81' Volodymyr Onysjtsjenko  84'

Intercontinentale play-off

26 september 1973 «onderlinge duels» 19:30 uur (UTC+3)	Sovjet-Unie	0 – 0	Chili	Centraal Leninstadion, Moskou Toeschouwers: 48.891 Scheidsrechter: Armando Marques (BRA)

21 november 1973	Chili	2 – 0 Reglementair[6]	Sovjet-Unie	Estadio Nacional, Santiago Toeschouwers: 15.000 Scheidsrechter: Erich Linemayr (AUT)

Chili kwalificeert zich voor het hoofdtoernooi.

Externe links

• Details op rsssf.com
• Details op fifa.com
• Details op eu-football

Bronnen, noten en/of referenties

1. https://www.youtube.com/watch?v=6cWwulNygvs Voetbalderby Nederland - België (1973) van Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid
2. De wedstrijd tussen IJsland en België werd in Brugge gespeeld, maar officieel was dit een thuiswedstrijd voor IJsland
3. De wedstrijd tussen IJsland en Nederland werd in Deventer gespeeld, maar officieel was dit een thuiswedstrijd voor IJsland
4. "Cyprus v Bulgaria, 19 November 1972", 11v11.com.
5. Alle wedstrijden van Noord-Ierland werden gespeeld in Engeland.
6. De Sovjet-Unie weigerde de tweede wedstrijden in Chili te spelen. Daardoor werd aan Chili een 2–0 zege toegekend

Wereldkampioenschap voetbal 1974

Kwalificatie: Afrika (CAF) · Azië (AFC) & Oceanië (OFC) · Europa (UEFA) · Noord- en Midden-Amerika (CONCACAF) · Zuid-Amerika (CONMEBOL)