The Doors

Dit artikel beschrijft de Amerikaanse rockband. Zie The Doors (album) voor hun debuutalbum en The Doors (film) voor de biografische film over deze band.

The Doors was een Amerikaanse band uit de jaren 1965 - 1973. De band maakte rockmuziek met psychedelische melodieën en poëtische teksten. De naam is ontleend aan een citaat uit het boek The Doors of Perception van Aldous Huxley: "There are things known and there are things unknown, and in between are the doors of perception".^[1]

The Doors in Kopenhagen, 1968

The Doors
The Doors. V.l.n.r: John Densmore, Robby Krieger, Ray Manzarek, Jim Morrison.
Achtergrondinformatie
Jaren actief	1965 - 1973 (Gedeeltelijke reünies in 1978, 2001, 2003 & 2008)
Oorsprong	Los Angeles, Californië
Genre(s)	Psychedelische rock Bluesrock Acid rock
Label(s)	Elektra Rhino
Leden
Leadzanger	Jim Morrison †
Drummer	John Densmore
Toetsenist	Ray Manzarek †
Gitarist	Robby Krieger
Officiële website
(en) IMDb-profiel
(en) Allmusic-profiel
(en) Last.fm-profiel
(en) Discogs-profiel
(en) MusicBrainz-profiel
Portaal    Muziek

De grootste successen boekte de band in de originele bezetting met Jim Morrison als leadzanger. In deze bezetting bracht de band zes studioalbums uit, waarvan een aantal nummers geschreven waren onder invloed van drugs, zoals lsd. Morrison overleed in de zomer van 1971 in Parijs en ligt aldaar begraven op de Cimetière du Père-Lachaise onder de naam James Douglas Morrison. Daarna bracht de band nog twee studioalbums uit met nieuwe nummers. De zang op deze albums werd door toetsenist Ray Manzarek en gitarist Robby Krieger overgenomen. Na bijna dertig jaar kwam het tot een reünie. Op initiatief van Krieger en Manzarek vormde zich The Doors of the 21st Century. Aangevuld met Ian Astbury als vervanger van Jim Morrison speelden ze in diverse concertzalen. Drummer Stewart Copeland trad in deze nieuwe bezetting van The Doors in 2002 - 2003 ook enkele keren met hen op.^[2]

Muziek

The Doors golden als een van de grootste en belangrijkste bands van de jaren zestig. De muziek is een mengsel van blues, rock, psychedelische muziek, klassieke muziek en jazz. Het opruiende en compromisloze optreden van Morrison maakte hun optredens radicaal en controversieel. Menig maal droeg Morrison zijn zelfgeschreven gedichten voor.

Wat in de muzikale bezetting opvalt, is de afwezigheid van een bassist. Er is gezocht naar een bassist, maar niemand was bereid de baspartijen op de voorgestelde manier te spelen. De baspartijen worden door Ray Manzarek met zijn linkerhand gespeeld op een Fender Rhodes Piano Bass, die bovenop zijn Continental Vox orgel was geplaatst. Tijdens de studio-opnames voor hun albums werden bassisten ingehuurd zoals Larry Knechtel, Kerry Magness, Leroy Vinnegar, Harvey Brooks, Ray Neopolitan, Lonnie Mack, Douglas Lubahn en Jerry Scheff. Laatstgenoemde was de bassist van Elvis Presley tijdens diens shows in Las Vegas van 1969 tot en met 1977. Hij heeft LA Woman ingespeeld. Jim Morrison zou hem hebben gevraagd, omdat hij een grote fan van Elvis was. Er wordt gezegd dat Scheff op verzoek van Morrison deel zou gaan uitmaken van de band. Door de dood van Morrison is het daar echter niet van gekomen.

Robby Krieger is een veelzijdige gitarist. Hij begon op zijn zestiende te spelen op een Spaanse gitaar en kreeg later les van Ravi Shankar op sitar en sarod. Na het zien van een optreden van Chuck Berry koos hij voor een wijnrode Gibson SG. Door zijn voorkeur voor blues, de slidegitaar en het met de vingers bespelen van de snaren in plaats van met een plectrum beschikt Robby Krieger over een karakteristieke speelstijl.

The Doors brachten een opvallend lang nummer (11:39) op hun debuutalbum The Doors uit: The End. Bij live-optredens werd dit nog verder opgerekt, zodat sommige uitvoeringen wel 25 minuten duurden. Grote delen van het nummer werden dan geïmproviseerd. Morrison droeg daardoorheen zijn poëzie voor, soms geïmproviseerd. Een goed voorbeeld daarvan is terug te vinden op de Matrix-tapes (1967), die alleen nog via het bootlegcircuit verkrijgbaar zijn.

De harmonieën worden grotendeels bepaald door de lage stem van Morrison die afsteekt tegen de schelle klanken van het Hammondorgel van Manzarek. Vaak wordt een ostinato (steeds herhaald kort motief) gebruikt. Tijdens hun improvisaties maakten ze gebruik van de turnaround, een van oorsprong uit de jazz stammende akkoordenstructuur die zich steeds herhaalt. Hierdoor worden eindeloze improvisaties mogelijk. In de partituren bedienden The Doors zich vaak van een harmonische of melodische mineurtoonladder. Ook komen er none-akkoorden, pentatoniek en soms zelfs dodecafonie voor. Al deze middelen leveren een scala aan mogelijkheden. Zeker in de lange nummers zijn ze veelvuldig gebruikt, waardoor er een grote spanningsboog ontstaat.

Voor hun teksten maken The Doors voornamelijk gebruik van de poëzie van Jim Morrison.^[3] Veel van zijn teksten zijn moeilijk te begrijpen, mystiek en somber van toon. Ze zijn dikwijls gebaseerd op gebeurtenissen uit het leven van Morrison zelf. Geweld, seks en de dood zijn belangrijke thema's. Hiervoor vond Morrison inspiratie bij Arthur Rimbaud en Charles Baudelaire, dichters die hem er mede toe deden besluiten zich in Parijs te vestigen. De tekst van The End leverde de band kritiek op vanwege het onderwerp ― het oedipuscomplex. Zo kostte het nummer The Doors hun vaste contract als huisband van de club Whisky A Go Go, waar ze het voor het eerst speelden.^[4]

Ook Robby Krieger schreef een aantal liedteksten, waaronder het zeer succesvolle Light My Fire.

In de vier jaar dat de band in zijn originele bezetting bestond, veranderde de stijl onder invloed van de algehele tijdgeest van acid rock naar een meer bluesachtige sound. Met name op L.A. Woman valt dit verschil op. Hier is tevens de verandering in de stem van Morrison ― die door zijn verslaving rauwer, instabieler en lager was geworden ― op. Ook bediende de band zich vaker van een basgitarist.

Sociale en muzikale invloed

Door het charisma van Jim Morrison was de band erg invloedrijk bij de jeugd. Dit tot groot ongenoegen van veel volwassenen, die in Morrison een provocateur, een dandy en onruststoker zagen. Zijn voortijdig overlijden heeft van Morrison een icoon gemaakt, waardoor de muziek meerdere generaties doorstaan heeft en in sommige kringen nog steeds hogelijk gewaardeerd wordt.

Ondanks het succes kwamen The Doors ernstig in de problemen toen Morrison vervolgd werd voor exhibitionisme en verstoring van de openbare orde. Dit was het gevolg van een optreden in Miami in 1969, waar hij op het podium zijn lid zou hebben laten zien aan het publiek. Legendarisch is de uitspraak van de aanklager aan het einde van zijn requisitoir: And he did take his penis out, and shook it. Uiteindelijk werd Morrison veroordeeld voor openbare dronkenschap en exhibitionisme, maar niet voor de publieke masturbatie waar hij aanvankelijk voor opgepakt was. Optredens in grote steden werden door deze publiciteit afgezegd, waardoor de band ontbrak op de grotere festivals uit de late jaren zestig. Zo was de band vleugellam geworden. Morrison ging in beroep, maar overleed in 1971 in Parijs terwijl het proces nog liep. De gouverneur van de staat Florida, Charlie Crist, zette zich in voor gratie omdat er altijd twijfel is geweest over het bewijs. De Clementieraad van de staat sprak zich in december 2010, 37 jaar na zijn dood, unaniem uit voor postume vergiffenis.

Veel mensen zien The Doors als belangrijke vertegenwoordigers van de tegenbeweging van de jaren zestig. Ook de muziek en teksten zijn van blijvende waarde gebleken, zoals te zien is aan het grote aantal covers, de blijvende airplay en verkoop van albums, en het grote aantal bands dat zegt beïnvloed te zijn door The Doors.

Discografie

Albums

Album met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Album Top 100	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen[5]
The Doors	4 januari 1967	-	-	-
Strange Days	25 september 1967	-	-	-
Waiting for the Sun	3 juli 1968	-	-	-
The Soft Parade	18 juli 1969	30 augustus 1969	4	6
Morrison Hotel	9 februari 1970	2 mei 1970	6	5
Absolutely Live	7 juli 1970	-	-	-	Livealbum
13	13 november 1970	-	-	-	Verzamelalbum
L.A. Woman	19 april 1971	5 juni 1971	1	21
Other Voices	25 oktober 1971	-	-	-
Weird Scenes Inside the Gold Mine	12 januari 1972	-	-	-	Verzamelalbum
Full Circle	27 augustus 1972	-	-	-
The Best of The Doors	1976	-	-	-	Verzamelalbum
An American Prayer	17 november 1978	-	-	-	als Jim Morrison & The Doors
Alive She Cried	30 september 1983	12 november 1983	33	3	Livealbum
Classics	1985	-	-	-	Verzamelalbum
Live at the Hollywood Bowl	1 september 1987	-	-	-	Livealbum
The Best of The Doors	27 januari 1986	3 maart 1990	14	37	Verzamelalbum
The Doors	1 maart 1991	25 mei 1991	36	18	Soundtrack
The Doors in Concert	1991	8 juni 1991	46	9	Livealbum
The Doors Box Set (part 1)	1998	-	-	-	Verzamelalbum
The Doors Box Set (part 2)	1998	-	-	-	Verzamelalbum
The Best of The Doors	11 september 2000	23 september 2000	38	22	Verzamelalbum
Bright Midnight: Live in America	19 februari 2002	-	-	-	Livealbum
The Very Best of The Doors (40th Anniversary)	23 maart 2007	31 maart 2007	12	23	Verzamelalbum
The Singles	15 september 2017	23 september 2017	71	1	Verzamelalbum
Live at the Isle of Wight Festival 1970	23 februari 2018	3 maart 2018	76	1	Livealbum

Album met hitnotering(en) in de Vlaamse Ultratop 200 albums	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
An American Prayer	1978	10 juni 1995	24	6	als Jim Morrison & The Doors
Greatest Hits	1995	14 oktober 1995	19	3	Verzamelalbum
The Best of The Doors	2000	4 augustus 2001	17	10	Verzamelalbum
The Best of	1985	6 december 2003	95	1	Verzamelalbum
The Very Best of The Doors (40th Anniversary)	2007	31 maart 2007	10	15	Verzamelalbum
A Collection	8 juli 2011	9 juli 2011	66	7	Verzamelalbum
L.A. Woman	1971	4 februari 2012	50	3
Live at the Bowl '68	2012	3 november 2012	124	5

Singles

Single met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Top 40	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen[6]
Light My Fire	1967	12 augustus 1967	25	10
The Unknown Soldier	1968	15 juni 1968	23	8	Nr. 17 in de Single Top 100
Hello, I Love You (Won't You Tell Me Your Name?)	1968	10 augustus 1968	14	9	Nr. 2 in de Single Top 100
Touch Me	1969	25 januari 1969	21	5	Nr. 19 in de Single Top 100
Wishful Sinful	1969	26 april 1969	tip9	-
Tell All the People	1969	21 juni 1969	tip18	-
Love Her Madly	1971	8 mei 1971	9	8	Nr. 4 in de Single Top 100 / Alarmschijf
Riders on the Storm	1971	31 juli 1971	7	9	Nr. 7 in de Single Top 100 / Alarmschijf
Waiting for the Sun	1971	23 oktober 1971	17	5	Nr. 14 in de Single Top 100
Tightrope Ride	1971	25 december 1971	27	3	Nr. 23 in de Single Top 100
Ships with Sails	1972	8 april 1972	tip16	-
The Mosquito	1973	6 januari 1973	18	6	Nr. 17 in de Single Top 100
Light My Fire	1991	13 juli 1991	29	4	Nr. 27 in de Single Top 100
Rapture Riders	3 maart 2006	18 maart 2006	tip10	-	met Blondie / Nr. 39 in de Single Top 100

Single met hitnotering(en) in de Vlaamse Ultratop 50	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
Hello, I Love You (Won't You Tell Me Your Name?)	1968	31 augustus 1968	11	5
Light My Fire	1966	20 juli 1991	41	1	Nr. 24 in de Radio 2 Top 30
Rapture Riders	2006	25 maart 2006	21	10	met Blondie / Nr. 17 in de Radio 2 Top 30
Breakn' a Sweat	2013	2 februari 2013	tip48		met Skrillex

NPO Radio 2 Top 2000

Nummers met noteringen in de NPO Radio 2 Top 2000[T 1]	'99	'00	'01	'02	'03	'04	'05	'06	'07	'08	'09	'10	'11	'12	'13	'14	'15	'16	'17	'18	'19	'20	'21	'22	'23	'24
Break On Through (To the Other Side)	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1296	1422	1501	1021	1633	1603	1859	1886	-	1963
L.A. Woman	-	218	-	351	217	321	308	396	315	327	280	299	265	235	239	312	345	360	421	678	503	531	450	547	559	568
Light My Fire	60	99	129	113	96	126	157	166	218	143	201	222	203	196	229	289	357	377	404	529	539	535	570	660	736	705
Love Her Madly	-	658	615	557	630	705	879	1009	1112	849	886	987	854	888	940	1134	1368	1431	1412	1845	1557	1572	1490	1766	1763	1888
People Are Strange	-	-	-	-	-	-	1099	724	739	1158	731	678	517	388	361	501	527	683	781	1015	874	1006	982	1053	1075	1124
Riders on the Storm	12	14	12	10	12	16	24	26	33	22	26	27	23	32	30	40	49	46	49	58	75	81	87	102	103	117
Roadhouse Blues	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1879	1098	1455	1571	1166	1262	1217	1151	1319	1429
The Crystal Ship	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1957	-	-	-	-	-	-	-	-
The End	-	109	158	122	102	123	145	151	106	127	142	143	113	124	120	152	181	229	244	203	327	395	379	427	475	557
Touch Me	-	940	-	568	691	821	604	705	801	714	767	733	690	728	693	891	1063	1083	1168	1713	1468	1670	1656	1875	-	1959
Waiting for the Sun	500	-	767	-	-	-	-	-	-	-	1217	1176	1215	1259	996	1370	1770	1820	1989	1936	-	-	-	-	-	-

1. Een '-' betekent dat het nummer niet was genoteerd en een vetgedrukt getal geeft de hoogste notering van een nummer aan.

Dvd's

Dvd's met hitnoteringen in de Dvd Top 30	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste  positie	Aantal  weken	Opmerkingen
Mr. Mojo Risin': The Story of L.A. Woman	2012	28 januari 2012	21	3
Live at the Bowl '68	2012	27 oktober 2012	6	13
Feast of Friends	2014	15 november 2014	4	8
Live at the Isle of Wight Festival 1970	2018	3 maart 2018	1(1wk)	5

Dvd's met hitnoteringen in de Vlaamse Ultratop muziek-dvd top 10/20	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste  positie	Aantal  weken	Opmerkingen
Anniversary Collection	2004	18 september 2004	7	2
Collector's Edition	2010	8 mei 2010	7	14
Live at the Bowl '68	2012	17 november 2012	10	2

Bibliografie

• Collmer, Th., Pfeile Gegen Die Sonne (Augsburg, 2002)
• Crisafulli, C., Moonlight Drive: The Stories Behind Every Doors' Song (Miami Springs, 1995)
• Crisafulli, C., The Doors: When The Music's over (New York, 2000)
• Davis, S., Jim Morrison: Leven, Dood, Legende (Utrecht, 2004), vertaling van Jim Morrison. Life, Death, Legend.
• Densmore, J., Riders on the Storm. My Life with Jim Morrison and The Doors (New York, 1991)
• Faris, G. en R.M. Faris, Living In The Dead Zone: Janis Joplin And Jim Morrison (Mansfield, 2002)
• Fowlie, W., Rimbaud And Jim Morrison. The Rebel As Poet (Durham/London, 1993)
• Gerstenmeyer, H., The Doors: Sounds For Your Souls (Norderstedt, 2001)
• Hopkins, J., and D. Sugerman, No One Here Gets Out Alive (New York, 1995)
• Hopkins, J., The Lizard King (New York, 1992)
• James, L., "Interview With Jim Morrison" (1967)
• Manzarek, R, Light My Fire: My Life with The Doors (New York, 1998)
• Moddemann, R., The Doors (Kőnigswinter, 2001)
• Morrison, J., The Lords and The New Creatures (New York, 1969/1970)
• Rocco, J., The Doors Companion (New York, 1997)
• Sugerman, D., The Doors Complete Lyrics (London/Sydney, 1991)
• Sundling, D., The Ultimate Doors Companion (London, 2000)
• The Lost Writings of Jim Morrison, Volume 1: Wilderness (New York, 1988)
• The Writings of Jim Morrison, Volume 2: The American Night (New York, 1990)
• Thomas, T., Interview With Jim Morrison (Canadian Broadcasting Company, 1970)
• James Douglas Morrison, "An American Prayer" (Los Angeles, 1971)

Externe link

• Officiële site