Spoorlijn Frankfurt - Göttingen

De spoorlijn Frankfurt - Göttingen is een Duitse spoorlijn tussen de steden Frankfurt am Main en Göttingen. De lijn is als spoorlijn 3600 onder beheer van DB Netze. Tevens was het onderdeel van de oude Noord-Zuidlijn en werd tot 1991 door Intercity-treinen gebruikt. Sindsdien bedient de lijn hoofdzakelijk goederenverkeer, daarnaast ook regionale en nachttreinen.

DB 3600 Frankfurt - Göttingen
Totale lengte	247,7 km
Spoorwijdte	normaalspoor 1435 mm
Aangelegd door	Kurhessische Staatsbahn
Geopend Frankfurt - Frankfurt Ost: 1 december 1875 Frankfurt Ost - Hanau: 15 november 1873 Hanau - Wächtersbach: 1 mei 1867 Wächtersbach - Steinau: 1 juli 1868 Steinau - Neuhof: 15 december 1868 Neuhof - Fulda: 1 juli 1868 Fulda - Bad Hersfeld: 12 oktober 1866 Bad Hersfeld - Bebra: 22 januari 1866 Bebra - Eschwege: 1875 Eschwege - Friedland: 1876 Friedland - Göttingen: 1867
Huidige status	in gebruik
Geëlektrificeerd	1963
Aantal sporen	2
Baanvaksnelheid	200 km/u
Beveiliging of treinbeïnvloeding	Indusi
Treindienst door	Deutsche Bahn
Traject
Legenda DB 3681/3682 van Frankfurt (Main) Süd 0,0 Frankfurt (Main) Hbf S-Bahn-Tunnel Frankfurt City 4.728m DB 3611 naar Friedberg (Hess) DB 3900 naar Kassel Hbf DB 3602 naar Frankfurt-Griesheim DB 3613 naar Frankfurt-Rödelheim DB 3610 naar Eschhofen DB 3520 naar Mainz Hbf DB Regio DB 3625 naar Frankfurt-Griesheim DB 3603 naar Wiesbaden Hbf DB 3626, Ff-Griesheim - Ff (Main) Ost DB 3636 van Frankfurt (Main) Hgbf 1,5 aansluiting Main-Neckarbrücke Main DB 3601 naar aansl. Heidelberg-Wienblingen DB 3606 naar Frankfurt (Main) Süd DB 3604 van Frankfurt (Main)-Louisa 3,1 Frankfurt (Main) Süd Abstellbahnhof DB 3688 van Darmstadt Hbf DB 3650 van Frankfurt am Main Stadion 4,4 Frankfurt (Main) Süd DB 3681/3682 naar Frankfurt (Main) Hbf tram 151618 DB 3680 van aansluiting Schlachthof Frankfurt (Main) Mühlberg DB 3660 naar Aschaffenburg Hbf Offenbach-Kaiserlei 661 tram 151618 Offenbach Ledermuseum 10,0 Offenbach (Main) Hbf Offenbach Marktplatz DB 3663 opg. Offenbach Hafen Offenbach (Main) Ost DB 3666 naar Offenbach Industrie opg. W83 DB 3664 naar Offenbach Ost W288 DB 3661 naar Reinheim 12,9 Offenbach (Main) Gbf DB 3665 van Offenbach Hafen W288 DB 3664 van Offenbach Ost W83 Mühlheim (Main) Mühlheim-Dietesheim Steinheim (Main) Main W516 DB 3670 naar Hanau Hbf W150 DB 3660 van Frankfurt (Main) Süd W150 W9 DB 3671 van aansl. Hanau West 23,0 Hanau Hbf Dunlop DB 4113 naar Eberbach DB 3660 naar Aschaffenburg Hbf W1 DB 3672 van Großkrotzenburg W3 DB 3742 naar Friedberg (Hess) DB 3673 van aansl Rauschwald 25,3 Wolfgang (Kr Hanau) 45 30,3 Rodenbach (b Hanau) 33,9 Langenselbold Langenselbold Kreisbahnhof lijn naar Gelnhausen opg. 38,0 Niedermittlau 41,2 Hailer-Meerholz DB 3677 van Wolfgang (Kr Hanau) 66 DB 3701 van Gießen lijn van Langenselbold opgebroken 44,1 Gelnhausen lijn naar Lochborn opgebroken Kinzig 47,2 Haitz-Höchst 50,4 Wirtheim lijn van Bad Orb 54,8 Wächtersbach lijn naar Hartmannshain opgebroken Kinzig 61,4 Bad Soden-Salmünster Kinzig 66 68,1 Steinau (Straße) 66 66 74,4 Schlüchtern DB 3825 van Gemünden Elm DB 3826 naar Elm 78,2 Schlüchterner Tunnels 3575m / 3995m Distelrasen 66 85,2 95,2 Flieden 97,2 Neuhof (Kr Fulda) Kaliwerk Neuhof-Ellers DB 1733 van Würzburg Hbf 102,6 Kerzell Fulda DB 3824 van Gersfeld (Rhön) 238,4 Fulda-Bronnzell DB 3823 n. Fulda DB 3822 n. Fulda opg. 108,2 Fulda Gbf 110,6 Fulda DB 3700 naar Gießen 112,1 aansl. Fulda SFS Nord DB 1733 naar Hannover Hbf 7E45 115,2 Götzenhof DB 3820 naar Wüstensachsen opg. 117,2 Steinau (Kr Fulda) 120,3 Marbach (Kr Fulda) 127,1 Hünfeld DB 3813 naar Treischfeld opg. 131,5 Burghaun 132,4 Burghauner Tunnel 234m 140,1 Haunetal-Neukirchen 148,0 Oberhaun 4E40 Fulda DB 3810 van Treysa 153,2 Bad Hersfeld DB 9380 naar Heimboldshausen 156,8 Ludwigsau-Friedlos 160,1 Mecklar 162,1 DB 3807 naar Bebra Rbf Fulda 162,5 DB 3801 naar aansluiting Faßdorf DB 6340 van Halle (Saale) Hbf aansluiting Faßdorf Blankenheim Bbf DB 3801 naar aansluiting Faßdorf DB 3809 van Bebra Bbf W6 DB 3802 naar Bebra Bbf aansluiting Weiterode DB 3803/3808 van aansl. Weiterode opg. Bebra Rbf DB 3804 van Blankenheim Bbf 166,6 Bebra DB 3805 naar Bebra W469 DB 6340 naar Guntershausen 174,2 Braunhäuser Tunnel 293 m, tot 1963 175,5 Asmushausen 177,8 Cornberger Tunnel 719m 178,8 Cornberg 182,7 Berneburg Sontra Bedrijventerrein Sontra-Brodberg 186,7 Sontra DB 3827 van Sontra-Brodberg opgebroken Sontra 193,7 Hoheneiche Sontra Wehra 197,1 Wehretal-Reichensachsen DB 6710 van Treysa opgebroken 201,6 Eschwege West Wehra DB 6710 naar Silberhausen Wehra Wehra 202,4 DB 3936 van aansl. Niederhone 205,5 Albungen 212,5 Bad Sooden-Allendorf 218,3 Oberrieden 218,5 Schürzeberg-Tunnel 173m Werra grens Hessen - Thüringen tot 1945 220,8 Werleshausen 222,5 Bebenroth Tunnels 930m / 1030m grens Thüringen - Hessen tot 1945 DB 3922 van Großalmerode Ost opg. DB 6343 van Hann. Münden 227,3 Eichenberg grens Hessen - Nedersaksen DB 6343 naar Halle (Saale) Hbf grens Nedersaksen - Hessen 228,4 DB 1804 van aansl Eichenberg Ostkopf grens Hessen - Nedersaksen grens Nedersaksen - Hessen grens Hessen - Nedersaksen 38 lijn van Arenshausen opgebroken 233,4 Friedland (Han) 238,0 Obernjesa 242,4 Rosdorf tracé tot 1922 244,9 aansl Grone, DB 1800 naar Göttingen DB 1803 van aansl. Siekweg DB 1733 van Würzburg Hbf DB 1732 van Kassel Hbf Leine tracé tot 1922 lijn van Duderstadt opgebroken 247,1 Göttingen Göttingen Gbf Bernd Rathmann GmbH DB 1733 naar Hannover Hbf DB 1732 naar Hannover Hbf DB 1801 naar Bodenfelde

Geschiedenis

Frankfurt - Bebra

Het traject tussen Frankfurt en Bebra werd door de Kurhessische Staatsbahn in fases geopend:

• 22 januari 1866: Bad Hersfeld - Bebra
• 12 oktober 1866: Fulda - Bad Hersfeld
• 1 juli 1866: Wächtersbach - Steinau an der Straße
• 1 mei 1867: Hanau - Wächtersbach
• 1 juli 1868: Neuhof - Fulda
• 15 december 1868: Steinau an der Straße - Neuhof
• 15 november 1873: Frankfurt Ost - Hanau
• 1 december 1875: Frankfurt - Frankfurt Ost

Bebra - Göttingen

Het trajectdeel van Göttingen tot Friedland werd in 1867 als deel van de verbindingslijn naar Arenshausen aan de spoorlijn Halle - Hann. Münden geopend.

Na de annexatie van Hannover en Keurhessen door Pruisen wilde de Preußische Staatseisenbahnen de spoorlijn Hannover - Kassel en de Frankfurt - Bebra verbinden. Samen met de gelijktijdig geplande spoorlijn Flieden - Gemünden zou er een Noord-Zuidas ontstaan. Verder was ook gepland, de militair belangrijke Kanonenbahn aansluiting te geven naar het noorden (Hannover - Göttingen) en naar het zuiden (Bebra - Hanau). Als aansluiting in het noorden was ook Arenshausen en Witzenhausen ter discussie, uiteindelijk werd de spoorlijn Halle - Hann. Münden aangesloten in Friedland en verknoopt in Eichenberg.

In 1875 werd het traject Bebra - Niederhone (hernoemd in Eschwege West) - Eschwege geopend. Een jaar later volgde Niederhone - Eichenberg - Friedland. Om de waterscheidingen tussen de Fulda (rivier) en de Werra bij Cornberg en tussen de Werra en de Leine bij Eichenberg te overwinnen, waren er veel hellingen en vier tunnels nodig waardoor er een bochtig alignement ontstaat.

De directe verbinding Friedland - Arenshausen werd al in 1884 gesloten, omdat er al een verbinding was bij Eichenberg.

Van 1908 tot 1910 werd het emplacement in Göttingen verbouwd, de sporen werden hoger gelegd, een alweer stilgelegd rangeerterrein gebouwd en de spoorlijn Göttingen - Bodenfelde aangesloten. Daarbij kreeg ook de lijn naar Bebra een nieuw tracé in Göttingen, ten westen van de wijk Leineberg. De oude spoorlijn verliep nagenoeg rechtdoor vanuit station Göttingen (afgebogen van de Dransfelder Rampe bij de overweg Groner Landstraße) naar Rosdorf, langs de straat Eisenbahnstraße in de Leineviertel.

Het treinverkeer ontwikkelde zich tot 1945 goed, maar niet uitstekend. In 1939 reden hier vier D-treinparen, de nabijgelegen Main-Weser-Bahn kwam tot twaalf.

Whisky-Wodka-Lijn

Vanaf 1866 waren de deelstaatgrenzen in deze regio onbelangrijk. Dat veranderde in 1945 toen Duitsland werd opgedeeld in bezettingszone. Ongeveer oostelijk van het station Eichenberg grensde de Britse, Amerikaanse en Sovjet-bezettingszone elkaar. Ook deze spoorlijn werd gedeeld. Göttingen - Friedland werd Brits, Eichenberg en Oberrieden - Bebra Amerikaans en ongeveer vier kilometer om Werleshausen Sovjets.

Om deze locatie te vereenvoudigen, werd in 1945 in het Wanfried akkoord besloten tot een gebiedsruil:

Aan het einde van de succesvolle overeenkomst die het lot van de zeven betwiste dorpen afsloten, schonken General Sexton en General Askalepov aan elkaar een fles whisky en wodka. Het was deze gebeurtenis van giftuitwisseling van whisky en wodka, welke tot vandaag de nieuw bepaalde grens tussen de bezettingszones de naam "Whisky-Wodka-Lijn" gaf.

„Zum Abschluss der erfolgreichen Abmachung welches das Schicksal der sieben in Frage gestellten Dörfer besiegelte, beschenkten sich General Sexton und General Askalepov, gegenseitig mit einer Flasche Whisky und Wodka. Es war diese Begebenheit des Geschenkaustausches von Whisky und Wodka, welche bis zum heutigen Tage die neu errichtete Grenze zwischen den Besatzungszonen, die Whisky–Wodka–Linie, benannte.“^[1]

Door de nieuwe, spottende "Whisky-Wodka-Lijn" genoemde grensverloop lag de spoorlijn volledig in het westgeallieerde gebied en in het latere Bondsrepubliek Duitsland. Van Eichenberg tot Bad Sooden-Allendorf bevond zich echter in het zichtveld van de oostelijke wachttorens. Alle van Eichenberg (Halle-Kasseler Eisenbahn) en Eschwege (Kanonenbahn, meerdere zijlijnen) oostwaarts lopende spoorlijn werden door de grens onderbroken.

Tot 1990

Door het "IJzeren Gordijn" waren de oostelijke parallelverbindingen, in het bijzonder Scandinavië - Rostock, Hamburg - Halle en Leipzig - Saalebahn - Nürnberg, niet meer bruikbaar. De oostelijkste Noord-Zuidlijn van de Bondsrepubliek werd de "westelijke randlijn van de DDR". Daarnaast kwam het tot een sterke groei van verkeer op deze lijn, de Noord-Zuidlijn werd een van de belangrijkste lijnen van de Bondsrepubliek. In de zomer 1989 reden er tussen Göttingen en Bebra 37 langeafstandstreinen per dag per richting,

Om het verkeer te beheersen, werd de lijn uitgebreid. Al in de jaren '50 werden extra seinhuizen gebouwd, die bij de stijging van Cornberg en Eichenberg een dubbel enkelspoor bedrijf mogelijk maakte. De ingebruikname van dubbel enkelspoor tussen Bebra en Cornberg was op 17 oktober 1951. Tot 1963 werd de lijn geëlektrificeerd. Om ruimte voor de bovenleiding te maken, werd de Braunhäuser Tunnel aan de bovenzijde opengemaakt. Bij andere tunnels werden de sporen lager gelegd.

Vele kleine stations werden gesloten, daarmee konden de regionale treinen de Intercity's niet hinderen. Dit gold ook voor Obernjesa in 1989. Daarnaast werden, behalve de hoofdlijn Eichenberg - Kassel, alle afbuigende zijlijnen voor het reizigersverkeer gesloten.

Vanaf 1990

Al in de jaren '60 werd het duidelijk, dat de gehele Noord-Zuidlijn overbelast is en te langzaam was voor aantrekkelijk langeafstandsverkeer. Bij Eichenberg lag de baanvaksnelheid in de bogen op 90 km/h, bij Bebra maar 70 km/h. Deze leidde tot de planning en bouw van de hogesnelheidslijn Hannover - Würzburg, die in 1991 het snelle langeafstandsverkeer overnam. Op de oude regionale lijn bleven de goederentreinen, de nachttreinen en het regionale verkeer.

In 1990 werd de spoorlijn Halle - Hann. Münden bij Eichenberg heropend, hierbij werd ook het station Eichenberg omgebouwd voor de grenscontrole voor het langeafstandsverkeer. De loop van de geschiedenis (Duitse hereniging) achterhaalde deze maatregel, zo dat er maar vijf weken een grenscontrole was en Eichenberg overgedimensioneerd is voor zijn huidige functie. In 1998 volgde de bouw van een verbindingslijn ten noordoosten van Eichenberg, die een directe verbinding van Göttingen naar Heilbad Heiligenstadt mogelijk maakte. Deze nam daarmee de functie over van de in 1884 gesloten spoorlijn tussen Friedland en Arenshausen.

Naast de Bebenroth-Tunnel werd tussen 2010 en 2013 een 1030 meter lange nieuwe tunnel geboord en de oude tunnel gerenoveerd. Beide buizen kregen na de werkzaamheden één spoor.^[2]

Treindiensten

De spoorlijn is voor doorgaand verkeer, in het bijzonder door goederenverkeer (veel container- en autotransporten) gedomineerd. Daarnaast is het een belangrijke ontsluiting van het Werra-Meißner-Kreis. In het reizigersverkeer verzorgt de Deutsche Bahn het personenvervoer op dit traject met ICE, IC, RE, SE en RB treinen. Cantus verzorgt het personenvervoer met RE en RB treinen. VIAS verzorgt het vervoer met RE treinen.

Serie	Treinsoort	Route	Bijzonderheden
ICE 3	InterCityExpress (DB Fernverkehr)	Berlin Hbf – Hannover Hbf – Frankfurt (Main) Hbf – [ Darmstadt Hbf ] / [ Mannheim Hbf – Stuttgart Hbf – Ulm Hbf – Augsburg Hbf – München Hbf ]
ICE 4	InterCityExpress (DB Fernverkehr)	Hamburg Hbf – Hannover Hbf – Frankfurt (Main) Hbf – Darmstadt Hbf
ICE 11	InterCityExpress (DB Fernverkehr)	[ Berlin Ostbahnhof – Berlin Hbf – Berlin-Spandau – Braunschweig Hbf – Hildesheim Hbf – Göttingen – Kassel-Wilhelmshöhe – Fulda – Hanau Hbf – Frankfurt (Main) Hbf ] / [ Wiesbaden Hbf – Mainz Hbf – Worms Hbf ] – Mannheim Hbf – Stuttgart Hbf – Ulm Hbf – Augsburg Hbf – München-Pasing – München Hbf	Één trein van Wiesbaden naar München.
ICE 12	InterCityExpress (DB Fernverkehr)	Berlin Ostbahnhof – Berlin Hbf – Berlin-Spandau – Wolfsburg Hbf – Braunschweig Hbf – Hildesheim Hbf – Göttingen – Kassel-Wilhelmshöhe – Fulda – Hanau Hbf – Frankfurt (Main) Hbf – Mannheim Hbf – Karlsruhe Hbf – Offenburg – Freiburg (Breisgau) Hbf – Basel Bad Bf – Basel SBB – Liestal – Olten – Bern – Thun – Spiez – Interlaken West – Interlaken Ost
ICE 20	InterCityExpress (DB Fernverkehr)	[ Kiel Hbf – Neumünster ] / [ Hamburg-Altona ] – Hamburg Dammtor – Hamburg Hbf – Lüneburg – Uelzen – Hannover Hbf – Göttingen – Kassel-Wilhelmshöhe – Fulda – Hanau Hbf – Frankfurt (Main) Hbf – [ Frankfurt (Main) Flughafen Fernbahnhof – Mainz Hbf – Wiesbaden Hbf ] / [ Mannheim Hbf – Karlsruhe Hbf – Baden-Baden – Freiburg (Breisgau) Hbf – Basel Bad Bf – Basel SBB – Zürich Hbf ]	Rijdt elke twee uur.
ICE 22	InterCityExpress (DB Fernverkehr)	[ [ Kiel Hbf – Neumünster ] / [ Hamburg-Altona ] – Hamburg Dammtor – Hamburg Hbf ] / [ Oldenburg (Oldb) Hbf – Bremen Hbf ] – Hannover Hbf – Kassel-Wilhelmshöhe – Frankfurt (Main) Hbf – Frankfurt (Main) Flughafen Fernbahnhof – Mannheim Hbf – Stuttgart Hbf	Rijdt elke twee uur. Één trein per dag van/naar Oldenburg.
ICE 31	InterCityExpress (DB Fernverkehr)	Hamburg-Altona – Hamburg Dammtor – Hamburg Hbf – Hamburg-Harburg – Bremen Hbf – Osnabrück Hbf – Münster Hbf – Dortmund Hbf – Hagen Hbf – Wuppertal Hbf – Solingen Hbf – Köln Hbf – Bonn Hbf – Koblenz Hbf – Bingen (Rhein) Hbf – Mainz Hbf – Frankfurt (Main) Flughafen Fernbahnhof – Frankfurt (Main) Hbf – Hanau Hbf – Würzburg Hbf – Nürnberg Hbf – Ingolstadt Hbf – München Hbf	Elk uur tussen Hamburg en Frankfurt. Éénmaal per twee uur tussen Frankfurt en Nürnberg. Enkele treinen door tot München.
ICE 41	InterCityExpress (DB Fernverkehr)	[ Dortmund Hbf – Bochum Hbf – Essen Hbf – Duisburg Hbf – Düsseldorf Hbf – Köln Messe/Deutz – Siegburg/Bonn – Montabaur – Limburg Süd – Frankfurt (Main) Flughafen Fernbahnhof – Frankfurt (Main) Hbf – Aschaffenburg Hbf ] / [ Darmstadt Hbf – Frankfurt (Main) Hbf – Frankfurt (Main) Flughafen Fernbahnhof – Limburg Süd – Montabaur – Siegburg/Bonn – Köln Messe/Deutz – Düsseldorf Hbf – Duisburg Hbf – Essen Hbf – Bochum Hbf – Dortmund Hbf – Hamm (Westf) – Soest – Lippstadt – Paderborn Hbf – Altenbeken – Warburg (Westf) – Kassel-Wilhelmshöhe – Fulda ] – Würzburg Hbf – Nürnberg Hbf – München Hbf – Tutzing – Murnau – Oberau – Garmisch-Partenkirchen	Elk uur tussen Dortmund en München. Éénmaal per dag vanaf Darmstadt via Dortmund en Kassel naar München. Één trein op zaterdag door tot Garmisch-Partenkirchen.
ICE 50	InterCityExpress (DB Fernverkehr)	Dresden Hbf – Dresden-Neustadt – Riesa – Leipzig Hbf – Erfurt Hbf – Gotha – Eisenach – Bad Hersfeld – Fulda – [ Hanau Hbf – Frankfurt (Main) Süd – Frankfurt (Main) Flughafen Fernbahnhof ] / [ Frankfurt (Main) Hbf – [ Frankfurt (Main) Flughafen Fernbahnhof – Mainz Hbf – Wiesbaden Hbf ] / [ Darmstadt Hbf – Mannheim Hbf – Neustadt (Weinstr) Hbf – Kaiserslautern Hbf – Homburg (Saar) Hbf – Saarbrücken Hbf ] ] ]
ICE 91	InterCityExpress (DB Fernverkehr)	[ Hamburg-Altona – Hamburg Dammtor – Hamburg Hbf – Hamburg-Harburg – Hannover Hbf – Kassel-Wilhelmshöhe – Fulda ] / [ [ Hamburg Hbf – Hamburg-Harburg – Bremen Hbf – Osnabrück Hbf – Münster (Westf) Hbf – Dortmund Hbf – Hagen Hbf – Wuppertal Hbf – Solingen Hbf ] / [ Dortmund Hbf – Bochum Hbf – Essen Hbf – Duisburg Hbf – Düsseldorf Hbf ] – Köln Hbf – Bonn Hbf – Koblenz Hbf – Mainz Hbf – Frankfurt (Main) Flughafen Fernbahnhof – Frankfurt (Main) Hbf – Hanau Hbf ] – Würzburg Hbf – Nürnberg Hbf – Regensburg Hbf – Plattling – Passau Hbf – Wels Hbf – Linz Hbf – St. Pölten Hbf – Wien Meidling – Wien Hbf – Flughafen Wien-Schwechat	Rijdt elke twee uur tussen Frankfurt en Wenen. Enkele treinen vanaf Hamburg via Dortmund. Één trein vanaf Hamburg via Hannover.
ICE 15	InterCityExpress (DB Fernverkehr)	Ostseebad Binz – Stralsund Hbf – Greifswald – Züssow – Anklam – Pasewalk – Prenzlau – Angermünde – Eberswalde – Berlin Gesundbrunnen – Berlin Hbf – Berlin Südkreuz – Halle (Saale) Hbf – Frankfurt Hbf	Vier keer per dag tussen Berlijn en Frankfurt. Enkele treinen vanaf Stralsund en Binz.
IC 16	Intercity (DB Fernverkehr)	Berlin Südkreuz – Berlin Hbf – Hannover Hbf – Göttingen – Fulda – Hanau Hbf – Frankfurt (Main) Hbf – Darmstadt Hbf – Heidelberg Hbf – Stuttgart Hbf
IC 31	Intercity (DB Fernverkehr)	[ [ Kiel Hbf – Neumünster ] / [ Hamburg-Altona ] – Hamburg Dammtor ] / [ Fehmarn-Burg – Oldenburg (Holst) – Lübeck Hbf ] – Hamburg Hbf – Hamburg-Harburg – Bremen Hbf – Osnabrück Hbf – Münster Hbf – Dortmund Hbf – Hagen Hbf – Wuppertal Hbf – Solingen Hbf – Köln Hbf – Bonn Hbf – Remagen – Andernach – Koblenz Hbf – Boppard Hbf – Bingen (Rhein) Hbf – Mainz Hbf – Frankfurt (Main) Flughafen Fernbahnhof – Frankfurt (Main) Hbf – Hanau Hbf – Würzburg Hbf – Nürnberg Hbf – Regensburg Hbf – Plattling – Passau Hbf	Twee treinen per dag per richting. 's Zomers één trein vanaf Fehmarn.
IC 50	Intercity (DB Fernverkehr)	[ Ostseebad Binz – Stralsund Hbf – Greifswald – Züssow – Pasewalk – Angermünde – Berlin Gesundbrunnen – Berlin Hbf – Berlin Südkreuz – Lutherstadt Wittenberg – Halle (Saale) Hbf – ] / [ Leipzig Hbf ] – Erfurt Hbf – Eisenach – [ Bebra – Kassel-Wilhelmshöhe – Warburg (Westf) – Altenbeken – Paderborn Hbf – Lippstadt – Soest – Hamm (Westf) – Dortmund Hbf – Bochum Hbf – Essen Hbf – Duisburg Hbf – Düsseldorf Flughafen – Düsseldorf Hbf ] / [ Fulda – Frankfurt (Main) Hbf – [ Darmstadt Hbf – Mannheim Hbf – Ludwigshafen (Rhein) Hbf – Neustadt (Weinstr) Hbf – Kaiserslautern Hbf – Homburg (Saar) Hbf – Saarbrücken Hbf ] / [ Frankfurt (Main) Flughafen Fernbahnhof – Mainz Hbf – Wiesbaden Hbf ]	Tweemaal per dag tussen Frankfurt en Saarbrücken. Eenmaal per dag van Stralsund naar Frankfurt.
NJ 400	ÖBB Nightjet (ÖBB)	Amsterdam Centraal – Utrecht Centraal – Arnhem Centraal – Düsseldorf Hbf – Köln Messe/Deutz – Würzburg Hbf – Nürnberg Hbf – Augsburg Hbf – München Hbf – Rosenheim – Wörgl Hbf – Jenbach – Innsbruck Hbf	Rijdt tussen Amsterdam en Nürnberg gekoppeld met NightJet 40420.
NJ 40420	ÖBB Nightjet (ÖBB)	Amsterdam Centraal – Utrecht Centraal – Arnhem Centraal – Düsseldorf Hbf – Köln Messe/Deutz – Würzburg Hbf – Nürnberg Hbf – Regensburg Hbf – Wels Hbf – Linz Hbf – Sankt Pölten Hbf – Wien Meidling – Wien Hbf	Rijdt tussen Amsterdam en Nürnberg gekoppeld met NightJet 400.
R 5	Regionalbahn (cantus)	Kassel Hbf – Kassel-Wilhelmshöhe – Bebra – Bad Hersfeld – Fulda
R 7	Regionalbahn (cantus)	Göttingen – Eichenberg – Eschwege – Bebra – Bad Hersfeld – Fulda	Enkele treinen van/naar Fulda
R 8	Regionalbahn (cantus)	Göttingen – Eichenberg – Hann. Münden – Kassel Hbf
RE 1	Regional-Express (DB Regio Südost)	Göttingen – Leidefelde – Bad Langensalza – Gotha – Neudietendorf – Erfurt Hbf – Weimar – Jena-Göschwitz – Gera Hbf – Gößnitz – Glauchau (Sachs)	Eenmaal per twee uur
RE 50	Regional-Express (DB Regio Mitte)	Frankfurt (Main) Hbf – Offenbach (Main) Hbf – Hanau Hbf – Wächtersbach – Schlüchtern – Fulda
RE 85	Regional-Express (VIAS)	Frankfurt (Main) Hbf – Offenbach (Main) Hbf – Hanau Hbf – Babenhausen (Hess) – Groß-Umstadt Wiebelsbach – Erbach (Odenw)
RB 5	Regionalbahn (Cantus)	Fulda – Hünfeld – Burghaun – Bad Hersfeld – Bebra – Melsungen – Kassel Hbf
RB 51	Regionalbahn (DB Regio Mitte)	Frankfurt (Main) Hbf – Offenbach (Main) Hbf – Hanau Hbf – Langenselbold – Gelnhausen – Wächtersbach
RB 58	Regionalbahn (DB)	Frankfurt (Main) Hbf – Frankfurt (Main) Süd – Frankfurt (Main) Ost – Hanau Hbf – Großkrotzenburg – Kahl (Main) – Aschaffenburg Hbf

Het Noordhessissche Verkeersverbond heeft bij de nieuwe dienstregeling op 13 december 2009 de spoorlijn tussen Eschwege West en Eschwege Stadt als eigen spoorlijn (dus niet in beheer bij DB Netze) weer in gebruik genomen en gemoderniseerd. Daarbij werd noordelijk en zuidelijk van station Eschwege West een verbindingsboog aangelegd naar het tracé van de voormalige Kanonenbahn. Daardoor werd station Eschwege West gepasseerd en niet meer aangedaan door treinverkeer waardoor het nu gesloten is. De halte Eschwege-Niederhone werd nieuw gebouwd. Het stadsstation Eschwege kreeg een nieuw stationsgebouw, een twee verdieping tellende parkeergarage evenals een nieuwe busstation.^[3]

Aansluitingen

In de volgende plaatsen is of was er een aansluiting op de volgende spoorlijnen:

Stations in Frankfurt rond 1860

Frankfurt (Main) Hauptbahnhof

DB 3520, spoorlijn tussen Mainz en Frankfurt

DB 3601, spoorlijn tussen Frankfurt en Heidelberg

DB 3602, spoorlijn tussen Frankfurt Hauptbahnhof en Frankfurt-Griesheim

DB 3603, spoorlijn tussen Frankfurt en Wiesbaden

DB 3610, spoorlijn tussen Frankfurt en Eschhofen

DB 3613, spoorlijn tussen Frankfurt Hauptbahnhof en Frankfurt-Rödelheim

DB 3625, spoorlijn tussen Frankfurt-Griesheim en Frankfurt Hauptbahnhof

DB 3900, spoorlijn tussen Kassel en Frankfurt

aansluiting Main-Neckarbrücke

DB 3601, spoorlijn tussen Frankfurt en Heidelberg

DB 3636, spoorlijn tussen Frankfurt Hauptgüterbahnhof en de aansluiting Main-Neckarbrücke

Frankfurt (Main) Süd

DB 3604, spoorlijn tussen Frankfurt Süd en Frankfurt-Louisa

DB 3606, spoorlijn tussen Frankfurt Süd W 204 en Frankfurt Süd

DB 3650, spoorlijn tussen Frankfurt Stadion en Frankfurt Süd

DB 3660, spoorlijn tussen Frankfurt Süd en Aschaffenburg

DB 3681, spoorlijn tussen Frankfurt Hauptbahnhof en Frankfurt Süd

DB 3682, spoorlijn tussen Frankfurt Hauptbahnhof en Frankfurt Süd

Offenbach (Main) Hauptbahnhof

DB 3661, spoorlijn tussen Offenbach en Reinheim

DB 3663, spoorlijn tussen Offenbach Hauptbahnhof en Offenbach Ost

Offenbach (Main) Ost

DB 3663, spoorlijn tussen Offenbach Hauptbahnhof en Offenbach Ost

DB 3664, spoorlijn tussen Offenbach Ost W83 en W288

DB 3665, spoorlijn tussen Offenbach Ost en Offenbach Hafen

DB 3666, spoorlijn tussen Offenbach Ost en Offenbach

Hanau

DB 3660, spoorlijn tussen Frankfurt Süd en Aschaffenburg

DB 3670, spoorlijn tussen Hanau Hauptbahnhof W516 en W150

DB 3671, spoorlijn tussen de aansluiting Hanau West en Hanau Hauptbahnhof

DB 3674, spoorlijn tussen de aansluiting Hanau West en Hanau Hauptbahnhof

DB 3742, spoorlijn tussen Friedberg en Hanau

DB 4113, spoorlijn tussen Eberbach en Hanau

Wolfgang (Kr Hanau)

DB 3673, spoorlijn tussen de aansluiting Rauschwald en Wolfgang

DB 3677, spoorlijn tussen Wolfgang en Gelnhausen

Langenselbold

DB 3677, spoorlijn tussen Wolfgang en Gelnhausen

lijn tussen Gelnhausen en Langenselbold

Hailer-Meerholz

DB 3677, spoorlijn tussen Wolfgang en Gelnhausen

Gelnhausen

DB 3701, spoorlijn tussen Gießen en Gelnhausen

Wächtersbach

lijn tussen Wächtersbach en Bad Orb

lijn tussen Wächtersbach en Hartmannshain

Schlüchtern-Flieden

DB 3826, spoorlijn tussen Schlüchtern en Elm

Flieden

DB 3825, spoorlijn tussen Flieden en Gemünden

Fulda

DB 1733, spoorlijn tussen Hannover en Würzburg

DB 3700, spoorlijn tussen Gießen en Fulda

DB 3822, spoorlijn tussen Bronnzell en Fulda

DB 3823, spoorlijn tussen Bronnzell en Fulda

DB 3824, spoorlijn tussen Fulda en Gersfeld

Götzenhof

DB 3820, spoorlijn tussen Götzenhof en Wüstensachsen

Hünfeld

DB 3813, spoorlijn tussen Hünfeld en Treischfeld

Bad Hersfeld

DB 3810, spoorlijn tussen Bad Hersfeld en Treysa

DB 9380, spoorlijn tussen Bad Hersfeld en Heimboldshausen

Bebra

DB 3801, spoorlijn tussen de aansluiting Faßdorf en Blankenheim Betriebsbahnhof

DB 3802, spoorlijn tussen de aansluiting Lämmerberg en Bebra Rangierbahnhof

DB 3803, spoorlijn tussen de aansluiting Weiterode en Bebra Rangierbahnhof

DB 3804, spoorlijn tussen Bebra Rangierbahnhof en Blankenheim Betriebsbahnhof

DB 3805, spoorlijn tussen de aansluiting Lämmerberg en Bebra W469

DB 3807, spoorlijn tussen Blankenheim Betriebsbahnhof en Bebra Rangierbahnhof

DB 3808, spoorlijn tussen de aansluiting Weiterode en Bebra Rangierbahnhof

DB 3809, spoorlijn tussen Bebra Rangierbahnhof W106 en W6

DB 6340, spoorlijn tussen Halle en Guntershausen

Sontra

DB 3827, spoorlijn tussen Sontra en Sontra-Brodberg

Eschwege

DB 6710, spoorlijn tussen Silberhausen en Treysa

aansluiting Eschwege-Wehre

DB 3936, spoorlijn tussen de aansluiting Niederhone en de aansluiting Eschwege-Wehre

Eichenberg

DB 3922, spoorlijn tussen Großalmerode Ost en Eichenberg

DB 6343, spoorlijn tussen Halle en Hann. Münden

aansluiting Eichenberg Nordkopf

DB 1804, spoorlijn tussen aansluiting Eichenberg Ostkopf en de aansluiting Eichenberg Nordkopf

Friedland (Han)

lijn tussen Arenshausen en Friedland

Göttingen

DB 1732, spoorlijn tussen Hannover en Kassel

DB 1733, spoorlijn tussen Hannover en Würzburg

DB 1800, spoorlijn tussen Göttingen en de aansluiting Grone

DB 1801, spoorlijn tussen Göttingen en Bodenfelde

DB 1803, spoorlijn tussen Göttingen en de aansluiting Siekweg

Elektrificatie

Het traject werd in 1963 geëlektrificeerd met een wisselspanning van 15.000 volt 16⅔ Hz.

Fotogalerij

• 
  Frankfurt am Main Hbf
• 
  Station Eichenberg
• 
  Een goederentrein naar het zuiden verlaat Friedland. In het midden van de afbeelding beginnende bomenrij staat op de oude spoordijk naar Arenshausen
• 
  De vanaf 1910 gebruikte Leineburg in Göttingen, achter deze brug staan de palen van de HSL-brug. Het oorspronkelijke tracé naar Bebra kruist de rivier een paar honderd meter achter de fotograaf
• 
  Station Friedland (Han)
• 
  Station Bebra
• 
  Station Fulda
• 
  Station Göttingen

Literatuur

• Eisenbahnatlas Deutschland. Schweers + Wall, Aachen 2014, ISBN 978-3-89494-145-1.

Bronnen, noten en/of referenties

1. Werner I. Juretzko / Coldwarhistory: The Whisky-Vodka-Line, Agreement of Wanfried 1945, geraadpleegd op 1 juli 2016
2. Website met beelden van de kunstwerken in de spoorlijn, inclusief de Bebenroth-Tunnel, geraadpleegd op 1 juli 2016
3. mme: Wieder nach Eschwege. In: Eisenbahn-Revue International 5/2010, p. 213.

• http://www.lothar-brill.de/inhalt/tunnelportale/3600.html
• http://www.sporenplan.nl/figuren/tekeningen/db_normaal/db_hessen/frankfurt.pdf
• http://www.sporenplan.nl/figuren/tekeningen/db_normaal/db_hessen/fulda.pdf
• http://www.sporenplan.nl/figuren/tekeningen/db_normaal/db_hessen/kassel.pdf
• http://www.sporenplan.nl/figuren/tekeningen/db_normaal/db_niedersachsen/goettingen-braunschweig.pdf