Loading AI tools
personage Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Wanneer men spreekt van 'met' of 'op' sint-juttemis, bedoelt men gewoonlijk nooit, omdat deze christelijke heilige nooit echt heeft bestaan. Zodoende kan er dus ook geen feestdag zijn met die naam.
Met 'wachten tot sint-juttemis' wordt om diezelfde reden bedoeld: eindeloos wachten.
De volledige uitdrukking is met sint-juttemis, als de kalveren op het ijs dansen. Jutte zou een koosvorm zijn van Judit of Judith, de Bijbelse heldin. Haar naamdag zou op 17 augustus vallen. In augustus ligt er uiteraard geen ijs, en kalveren kunnen niet dansen, vandaar de betekenis nooit. Deskundigen op het gebied van volkscultuur menen dat dit verhaal uit de lucht gegrepen is. Ze wijzen erop dat de feestdagen van de heilige Judith op 24 maart en 7 september vallen.[1] Vanuit het Meertensinstituut wordt erop gewezen dat Judith een personage in de Hebreeuwse Bijbel is, geen Rooms-Katholieke heilige, en dan dus ook geen naamdag heeft.[2]
Op 17 augustus wordt wél de naamdag van Guda (of Guida of Jutta) van Arnstein gevierd.[3] Verder bestaat er een heilige Jutta van Sangerhausen (5 mei). Zij leefde in Thüringen en overleed in 1260 op weg naar het Heilige Land. Hoe een lokale Duitse heilige in een Nederlandse zegswijze terecht zou komen, is echter moeilijk te verklaren.
Volgens een andere variant zou de naam een verbastering zijn van "jodenmis"; dat is dus nooit, want joden kennen geen mis.[4]
De uitdrukking wordt in 1577 voor het eerst vermeld in de Kroniek van Roermond.[5] De uitdrukking komt ook voor in de Dictionnaire françois-hollandois uit 1738 door Pieter Marin.[6]
Het woord sint-juttemis wordt met een streepje en kleine letters geschreven, omdat niet (meer) wordt verwezen naar een bestaande heilige. Het Groene Boekje kent het als sint-jutmis en sint-juttemis.[7]
In de volgende talen wordt verwezen naar "Sint Nooit":
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
