Rose Bowl

De Rose Bowl is een stadion in Pasadena, Californië waar voornamelijk American football en voetbal wordt gespeeld. Het stadion opende zijn deuren in 1922 en werd genoemd naar de Rose Bowl Game, de jaarlijkse college football wedstrijd die voor het eerst in 1902 op een andere locatie gespeeld werd. Het stadion is sinds 1982 de thuisbasis van de UCLA Bruins, het American football-team van de Universiteit van Californië. Het voetbalteam Los Angeles Galaxy speelde in het stadion sinds zijn oprichting in 1996 tot de verhuizing in 2003 naar The Home Depot Center. Het stadion was een van de locaties voor de Olympische Spelen van 1932 en 1984 en het was een van de locaties voor het wereldkampioenschap voetbal in 1994 en het wereldkampioenschap damesvoetbal in 1999. Tevens deed het stadion vijf keer dienst voor de Super Bowl. Het stadion is erkend als een National Historic Landmark.

Rose Bowl
Plaats	Pasadena (Californië)
Capaciteit	94.392
Geopend	8 oktober 1922
Bespelers	Los Angeles Galaxy (1996-2003) UCLA Bruins (1982-heden)
Website	Officiële website
Afbeeldingen
Portaal    Sport

Rose Bowl

Rose Bowl

Sedert 1890 wordt er in Pasadena op nieuwjaarsdag de Rose Parade gehouden, een optocht met onder meer praalwagens. Op 1 januari 1902 werd er voor de eerste keer naast de festiviteiten een college football wedstrijd gehouden; later zou die bekend worden als de Rose Bowl Game. De eerste editie werd gewonnen door de Michigan Wolverines van de Universiteit van Michigan met een score van 49-0 tegen de Stanford Cardinals van de Stanford-universiteit en werd gespeeld op Tournament Park. Het duurde tot 1916 voordat er een tweede editie georganiseerd werd, maar sedertdien wordt er jaarlijks een wedstrijd georganiseerd op nieuwjaarsdag, met uitzondering dat die op een zondag valt, dan wordt de wedstrijd doorgaans op maandag gehouden. Nadat de Rose Bowl in 1922 zijn deuren geopend had, wordt de wedstrijd, vanaf 1923, in het stadion gehouden.

Super Bowl

Vijf keer werd de Super Bowl, de grote finale van de National Football League, gespeeld in de Rose Bowl. De wedstrijd van 1977 was de eerste Super Bowl waarbij meer dan 100.000 toeschouwers aanwezig waren.

Editie	Datum	Winnend team	Score	Verliezend team	Toeschouwers
Super Bowl XI	9 januari 1977	Oakland Raiders	32–14	Minnesota Vikings	103.438
Super Bowl XIV	20 januari 1980	Pittsburgh Steelers	31–19	Los Angeles Rams	103.985
Super Bowl XVII	30 januari 1983	Washington Redskins	27–17	Miami Dolphins	103.667
Super Bowl XXI	25 januari 1987	New York Giants	39–20	Denver Broncos	101.063
Super Bowl XXVII	31 januari 1993	Dallas Cowboys	52–17	Buffalo Bills	98.374

UCLA Bruins

Sinds 1982 is het stadion de thuishaven van de UCLA Bruins, het American football-team van de Universiteit van Californië nadat het van 1928 tot 1981 in het Los Angeles Memorial Coliseum had gespeeld. Het team boekte de volgende jaren succes met het winnen van de Rose Bowl Game in 1983, 1984 en 1986.

Olympische Spelen

Het stadion was de locatie voor het baanwielrennen tijdens de Olympische spelen in 1932. Tijdens de Olympische spelen in 1984 werd het stadion gebruikt voor het voetbaltoernooi. Elf wedstrijden, inclusief de kleine finale en de finale werden in het stadion gespeeld. Frankrijk won de finale met 2-0 van Brazilië.

Datum	Team 1	Score	Team 2	Fase	Toeschouwers
29 juli 1984	Italië	1-0	Egypte	Groep D	37.430
30 juli 1984	Brazilië	3-1	Saudi Arabië	Groep C	40.799
31 juli 1984	Italië	1-0	Verenigde Staten	Groep D	63.624
1 augustus 1984	Marokko	1-0	Saudi Arabië	Groep C	36.909
2 augustus 1984	Costa Rica	1-0	Italië	Groep D	41.291
3 augustus 1984	Marokko	0-2	Brazilië	Groep C	49.355
5 augustus 1984	Frankrijk	2-0	Egypte	Kwartfinale	66.228
6 augustus 1984	Joegoslavië	5-2	West-Duitsland	Kwartfinale	58.439
8 augustus 1984	Frankrijk	4-2 (n.v.)	Joegoslavië	Halve finale	97.451
10 augustus 1984	Joegoslavië	2-1	Italië	Kleine finale	100.374
11 augustus 1984	Frankrijk	2-0	Brazilië	Finale	101.799

Voetbal

Het stadion was de thuisbasis voor de Los Angeles Galaxy van 1996 tot het in 2003 verhuisde naar The Home Depot Center. In 1998 werd de MLS Cup in het stadion gespeeld, die gewonnen werd door de Chicago Fire. In 2009 werd er een vriendschappelijke wedstrijd in het stadion gespeeld tussen Chelsea en Inter Milaan. Chelsea won de wedstrijd met 2-0.^[1]

WK Voetbal 1994

Tijdens het Wereldkampioenschap voetbal in 1994 werden acht wedstrijden in het stadion gespeeld. Onder die acht wedstrijden waren ook de halve finales en de finale.

№	Datum	Wedstrijd	Uitslag	Competitie	Toeschouwers
1.	18 juni 1994	Colombia –  Roemenië	1 – 3	WK 1994 Groepsfase (A)	93.586
2.	19 juni 1994	Kameroen –  Zweden	2 – 2	WK 1994 Groepsfase (B)	93.194
3.	22 juni 1994	Verenigde Staten –  Colombia	2 – 1	WK 1994 Groepsfase (A)	93.869
4.	26 juni 1994	Verenigde Staten –  Roemenië	0 – 1	WK 1994 Groepsfase (A)	93.869
5.	3 juli 1994	Roemenië –  Argentinië	3 – 2	WK 1994 Achtste finale	90.469
6.	13 juli 1994	Zweden –  Brazilië	0 – 1	WK 1994 Halve finale	91.856
7.	16 juli 1994	Zweden –  Bulgarije	4 – 0	WK 1994 Troostfinale	91.500
8.	17 juli 1994	Brazilië –  Italië	0 – 0 Pen. (3–2)	Finale WK 1994	94.194

WK Damesvoetbal 1999

Het stadion was de locatie van vier wedstrijden uit het wereldkampioenschap damesvoetbal van 1999, inclusief de kleine finale en de finale, die door thuisland de Verenigde Staten na penalty’s van China gewonnen werd.

№	Datum	Wedstrijd	Uitslag	Gold Cup	Toeschouwers
1	20 juni 1999	Noord-Korea – Nigeria	1 – 2	Groepsfase	17.100
2	24 juni 1999	Duitsland – Italië	1 – 1	Groepsfase	17.100
3	10 juli 1999	Brazilië – Noorwegen	0 – 0[2]	Troostfinale	90.185
4	10 juli 1999	Verenigde Staten – China	0 – 0[3]	Finale	90.185

CONCACAF Gold Cup

Dit stadion is verschillende keren uitgekozen als gaststadion tijdens een toernooi om de Gold Cup, het voetbaltoernooi voor landenteams van de CONCACAF. Tijdens de CONCACAF Gold Cup van 1991^[4], 2002^[5], 2011^[6], 2013^[7], 2017^[8] en 2019^[9] was dit stadion een van de stadions waar voetbalwedstrijden werden gespeeld. In 2002 werd hier de finale gespeeld tussen de Verenigde Staten en Costa Rica. In 2011 werd de finale gespeeld tussen de Verenigde Staten en Mexico, dit keer won het Mexicaanse elftal. Ook in 2017 werd dit stadion gebruikt, dit keer voor de halve finale tussen Mexico en Jamaica.

№	Datum	Wedstrijd	Uitslag	Gold Cup	Toeschouwers
1	29 juni 1991	Costa Rica – Guatemala	2 – 0	Groepsfase	18.435
2	29 juni 1991	Verenigde Staten – Trinidad en Tobago	2 – 1	Groepsfase	18.435
3	1 juli 1991	Trinidad en Tobago – Costa Rica	2 – 1	Groepsfase	6.344
4	1 juli 1991	Verenigde Staten – Guatemala	3 – 0	Groepsfase	6.344
5	3 juli 1991	Trinidad en Tobago – Guatemala	0 – 1	Groepsfase	36.703
6	3 juli 1991	Verenigde Staten – Costa Rica	3 – 2	Groepsfase	36.703
7	18 januari 2002	El Salvador – Mexico	0 – 1	Groepsfase	42.117
8	18 januari 2002	Verenigde Staten – Zuid-Korea	2 – 1	Groepsfase	42.117
9	20 januari 2002	Mexico – Guatemala	3 – 1	Groepsfase	31.244
10	20 januari 2002	Cuba – Verenigde Staten	0 – 1	Groepsfase	31.244
11	22 januari 2002	Guatemala – El Salvador	0 – 1	Groepsfase	12.906
12	22 januari 2002	Zuid-Korea – Cuba	0 – 0	Groepsfase	12.906
13	27 januari 2002	Mexico – Zuid-Korea	0 – 0[10]	Kwartfinale	31.628
14	27 januari 2002	Verenigde Staten – El Salvador	4 – 0	Kwartfinale	31.628
15	30 januari 2002	Costa Rica – Zuid-Korea	3 – 1	Halve finale	7.241
16	30 januari 2002	Canada – Verenigde Staten	0 – 0[11]	Halve finale	7.241
17	2 februari 2002	Canada – Zuid-Korea	2 – 1	Troostfinale	14.432
18	2 februari 2002	Verenigde Staten – Costa Rica	2 – 0	Finale	14.432
19	25 juni 2011	Verenigde Staten – Mexico	2 – 4	Finale	93.420
20	7 juli 2013	Canada – Martinique	0 – 1	Groepsfase	56.822
21	7 juli 2013	Mexico – Panama	1 – 2	Groepsfase	56.822
22	23 juli 2017	Mexico – Jamaica	0 – 1	Halve finale	42.393
23	15 juni 2019	Canada – Martinique	4 – 0	Groepsfase	65.527
24	15 juni 2019	Mexico – Cuba	7 – 0	Groepsfase	65.527

Bronnen, noten en/of referenties

1. (en) latimes.com - Chelsea beats Inter Milan, 2-0, at Rose Bowl
2. Het Braziliaanse voetbalelftal won met 5–4 na strafschoppen.
3. Het voetbalelftal van de Verenigde Staten won met 5–4 na strafschoppen.
4. www.rsssf.com details wedstrijden Gold Cup 1991 (inclusief speelsteden)
5. www.rsssf.com details wedstrijden Gold Cup 2002 (inclusief speelsteden)
6. www.concacaf.com Gold Cup to visit new cities, stadiums in 2011
7. www.concacaf.com CONCACAF Announces 2013 Gold Cup Host Cities and Venues.
8. www.concacaf.com concacaf-announces-2017-gold-cup-host-cities.
9. Concacaf Selects Record 15 Stadiums in 13 U.S. Metropolitan Areas as Host Venues and Markets for Expanded 2019 Concacaf Gold Cup
10. Zuid-Korea won deze wedstrijd na strafschoppen.
11. De Verenigde Staten won deze wedstrijd na strafschoppen.

---

Externe link

• (en) Officiële website

Mediabestanden

Zie de categorie Rose Bowl van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Stadions WK voetbal 1994

Foxboro Stadium (Boston) · Pontiac Silverdome (Detroit) · Soldier Field (Chicago) · Citrus Bowl (Orlando) · Rose Bowl (Los Angeles) · Stanford Stadium (San Francisco) · Cotton Bowl (Dallas) · Giants Stadium (New York) · RFK Memorial Stadium (Washington)

National Historic Landmarks in Californië

National Historic Landmarks:   Ahwahnee Hotel · Alcatraz Island · Aline Barnsdall Complex · Alma · Angelus Temple · Aquatic Park Historic District · Asilomar Conference Grounds · Balboa Park · Balclutha · Baldwin Hills Village · Bank of Italy Building · Berkeley · Big Four House · Bodie Historic District · Borax Lake Site · Bradbury Building · Bron nr. 4 op het Pico Canyon Oilfield · C.A. Thayer · California Powder Works Bridge · Carmel Mission · Carrizo Plain Archeological District · Chicano Park · Civic Center (SF) · Coloma · Columbia Historic District · Commander's House (Fort Ross) · Coso Rock Art District · Donner Camp · Drakes Bay · Eames House · Edwin Hubble House · Elmshaven · Estudillo House · Eureka · First Church of Christ, Scientist · Folsom Powerhouse · Fort Ross · Frank Norris Cabin · Fresno Sanitary Landfill · Gamble House · Geboortehuis van Richard Nixon · Gunther Island Site 67 · Hale Solar Laboratory · Hanna–Honeycomb House · Harada House · Hearst San Simeon Estate · Hercules · Hotel del Coronado · Hubert H. Bancroft Ranch House · Jack London Ranch · James C. Flood Mansion · Joaquin Miller House · John Muir House · Richard and Dion Neutra VDL Research Houses and Studio · Jose Castro House · Juan de Anza House · Kabeltram van San Francisco · Kamer 307 in Gilman Hall · Knights Ferry Bridge · La Purísima Concepción-missie · Lake Merritt Wild Duck Refuge · Larkin House · Las Flores Estancia · LeConte Memorial Lodge · Leland Stanford House · Little Tokyo Historic District · Lou Henry and Herbert Hoover House · Locke Historic District · Los Alamos Ranch House · Los Angeles Memorial Coliseum · Los Cerritos Ranch House · Lower Klamath National Wildlife Refuge · Luther Burbank House and Garden · Manzanar War Relocation Center · Mare Island Naval Shipyard · Marin County Civic Center · Mendocino Woodlands Recreational Demonstration Area · Missiekerk van San Luis Rey de Francia · Mission Beach Roller Coaster · Mission Inn · Modjeska House · Monterey Old Town Historic District · New Almaden · Nuestra Señora Reina de la Paz · Oak Grove Butterfield Stage Station · Old Customhouse · Old Mission Dam · Old Sacramento Historic District · Old Scripps Building · Old United States Mint · Our Lady of Guadalupe Mission Chapel (McDonnell Hall) · Paramount Theatre · Parsons Memorial Lodge · Petaluma Adobe · Pioneer Deep Space Station · Point Reyes Lifeboat Station · Pony Express Terminal · Presidio van San Diego · Presidio van San Francisco · Rafael Gonzalez House · Ralph J. Scott · Ralston Hall · Rancho Camulos · Rancho Guajome Adobe · Rangers' Club · Relief (WAL-605) · Rogers Dry Lake · Rose Bowl · Royal Presidio Chapel · San Diego Mission Church · San Francisco Bay Discovery Site · San Francisco Port of Embarkation · San Juan Bautista Plaza Historic District · San Miguel Arcángel-missie · Santa Barbara County Courthouse · Santa Barbara-missie · Santa Cruz Looff Carousel and Roller Coaster · Santa Inés-missie · Santa Monica Looff Hippodrome · Sonoma Plaza · Space Flight Operations Facility · Space Launch Complex 10 · SS Jeremiah O'Brien · SS Lane Victory · Star of India · Steedman Estate · Sutter's Fort · Swedenborgiaanse Kerk (SF) · Tao House · The Forty Acres · Tule Lake Segregation Center · Twenty-Five-Foot Space Simulator · Unitary Plan Wind Tunnel · US Immigration Station of Angel Island · US Post Office and Court House (LA) · US Post Office and Court House (SF) · Upton Sinclair House · USCGC Fir · USS Hornet · USS Pampanito · USS Potomac · Walker Pass · Warner's Ranch · Watts Towers · Wawona Hotel en de Thomas Hill Studio · Yuma Crossing