Rheinmetall

Rheinmetall AG is een Duits bedrijf dat zich bezighoudt met defensie en een toeleverancier van de auto-industrie is. In 2022 leverde de defensiesector ongeveer 60% van de omzet. Een derde van de omzet kwam uit thuisland Duitsland. Het hoofdkantoor staat in Düsseldorf.

Rheinmetall AG
Een kantoorgebouw van Rheinmetall in Düsseldorf; foto: april 2011.
Beurs	Deutsche Börse: RHM
Oprichting	13 april 1889
Eigenaar	BlackRock, Bank of America, Goldman Sachs, Société Générale, Capital Group Companies, UBS, Fidelity Investments
Sleutelfiguren	Armin Papperger (CEO) Dagmar Steinert (CFO)
Land	Duitsland
Hoofdkantoor	Rheinmetall Platz 1, Düsseldorf
Werknemers	28.054 (waarvan de helft in Duitsland, 31 dec 2023)[1]
Dochter­onderneming	Pierburg Rheinmetall Nordic Eurometaal KSPG Rheinmetall MAN Military Vehicles RWM Italia Rheinmetall Air Defence (Switzerland)
Moeder­onderneming	Röchling Gruppe Reichswerke AG für Waffen-und Maschinenbau Hermann Göring
Producten	Automobielonderelen Defensiematerieel
Industrie	wapenindustrie, auto-industrie, engine manufacturing, machinery industry and plant construction, werktuigbouwkunde, metaalindustrie, Vervaardiging van militaire gevechtsvoertuigen, Vervaardiging van delen en toebehoren voor motorvoertuigen
Omzet/jaar	€7,2 miljard (2023)[1]
Winst/jaar	€586 miljoen (2023)[1]
Markt­kapitalisatie	€12,6 miljard (29 dec. 2023)[1]
Website	www.rheinmetall.com
Portaal    Economie

Deze machinefabriek van Rheinmetall in Düsseldorf werd in de nacht van 2 op 3 november 1944 zwaar beschadigd bij een Brits bombardement.

De monding van het 120mm-gladloopskanon op een Leopard 2E-tank.

Lynx pantserrupsvoertuig

Geschiedenis

Enige hoogtepunten uit de geschiedenis van het bedrijf:

• 13 april 1889: Ingenieur Heinrich Ehrhardt richt het bedrijf Rheinische Metallwaaren- und Maschinenfabrik Aktiengesellschaft op. In datzelfde jaar wordt in Düsseldorf de eerste fabriek opgezet.
• 14 november 1894: Het bedrijf krijgt een notering op de effectenbeurs van Berlijn.
• 1899: Rheinmetall verwerft te Unterlüß een, aan een spoorlijn gelegen, testterrein voor o.a. kanonnen. Hier wordt ook een fabriek bij gebouwd, waar zowel in de Eerste Wereldoorlog als in de Tweede Wereldoorlog buitenlandse krijgsgevangenen tewerkgesteld worden.
• 1901: Het bedrijf neemt een munitie- en wapenfabriek over in het Duitse Sömmerda.
• 1919: Ten gevolge van het Verdrag van Versailles na de Eerste Wereldoorlog is het bedrijf gedwongen zich te richten op niet-militaire activiteiten. Men gaat onder andere locomotieven en stoommachines, en te Sömmerda, ook schrijfmachines bouwen. Vanaf 1921 worden weer militaire producten gemaakt.
• 1925: Het Duitse Rijk krijgt een meerderheidsbelang na een kapitaalsverhoging.
• 1936: Rheinmetall fuseert met Borsig tot Rheinmetall-Borsig AG. In 1938 verhuist de hoofdzetel van het bedrijf naar Berlijn.
• 1944-1945: De productievestigingen worden door geallieerde luchtaanvallen vernietigd. De productie wordt verplaatst naar Polen. Ook na de Tweede Wereldoorlog mag het bedrijf geen militaire toepassingen meer maken. Tijdens de oorlog maakte Rheinmetall bombuizen, ontstekers die nadat de bom was afgeworpen, niet meer gedemonteerd konden worden.
• 1956: De productie van militaire producten wordt hervat en het bedrijf gaat verder onder de naam Rheinmetall Berlin AG. Borsig AG werd verkocht aan Salzgitter AG. Vanaf 1958 diversifieert het bedrijf tot mechanische technologie en elektronica.
• 1979: De eerste Leopard 2-tank wordt aan het Duitse leger geleverd. De tank zelf is van Krauss-Maffei AG, maar het 120mm-gladloopskanon is een innovatie van Rheinmetall.
• 1986: De overname van carburateurproducent Pierburg GmbH introduceert het bedrijf in de automobielsector.
• 1996: Het bedrijf verandert weer van naam en heet nu Rheinmetall AG. In 1997 wordt Rheinmetall Electronics, de elektronicadivisie, gevormd.
• In 2010 wordt een fusie aangekondigd van de activiteiten voor militaire wielvoertuigen van Rheinmetall en MAN.^[2] De bundeling moest de exportkansen vergroten. Duitsland is na de Verenigde Staten 's werelds grootste wapenexporteur.^[2] Rheinmetall en MAN hebben de activiteiten in twee fasen samengevoegd. In de eerste stap werden de ontwikkeling en verkoop gebundeld en in een tweede fase de fabrieken van Rheinmetall in Kassel en die van MAN in Wenen.^[2] De combinatie heeft een omzet van ruim 1 miljard euro.^[2] Rheinmetall heeft een belang van 51% in de joint venture.^[2]
• 2016: Rheinmetall Landsysteme GmbH en Rheinmetall MAN Military Vehicles fuseren en gaan verder als de Vehicle Systems divisie.
• In februari 2016 wordt bekend dat in Ede driekwart van het personeel wordt ontslagen.^[3] Hier werkten toen nog 100 vaste medewerkers en 28 uitzendkrachten. De reorganisatie was noodzakelijk omdat de bouw van pantserwielvoertuig Boxer voor de Koninklijke Landmacht begin 2018 afloopt en er geen vervolgorders in zicht waren.^[3]
• 2022: De koop van alle aandelen Expal Systems wordt bekend gemaakt.^[4] Dit is een Spaanse fabrikant van munitie met een omzet van 400 miljoen euro op jaarbasis en zo'n 800 medewerkers. Met de overname, afgerond op 1 augustus 2023, neemt het productiecapaciteit toe en wordt het aanbod van granaten verbreed.
• In december 2022 kondigde Rheinmetall een verhoogde productie van munitie in Duitsland aan in verband met de oorlog in Oekraïne en een Zwitsers veto op munitie leveringen. Het bedrijf gaat een nieuwe productiefaciliteit voor 20-35 millimeter kalibers bouwen, deze granaten kunnen worden gebruikt voor de Gepard, een gemechaniseerd en gepantserd luchtdoelgeschut met twee Oerlikon kanonnen. In september 2023 werden de eerste granaten aan Oekraïne geleverd.
• In januari 2023 werd een deel van de zuigeractiviteiten afgestoten. Later in hetzelfde jaar werd overeenstemming bereikt de resterende activiteiten ook te verkopen. In april 2024 werd deze transactie afgerond en zo'n 3500 voltijdsmedewerkers zijn overgegaan naar de nieuwe eigenaar Comitans Capital AG.
• In mei 2023 meldt Rheinmetall een joint venture met Ukroboronprom te gaan oprichten voor de productie en het onderhoud van KF51 Panther tanks en ander militair materieel in Oekraïne.^[5] In oktober waren alle noodzakelijke toestemmingen binnen en was de joint venture een feit. Rheinmetall heeft 51% van de aandelen in handen en Ukrainian Defense Industry (UDI), het voormalige Ukroboronprom, de rest.^[6] Het staatsbedrijf UDI telt 67.000 medewerkers en is actief in de productie en onderhoud van pantservoertuigen. raketten, artillerie, radar en vliegtuigen.
• In juli 2024 sloot Rheinmetall een overeenkomst met het Italiaanse defensiebedrijf Leonardo om een joint venture op te richten.^[7] De joint venture heeft tot doel samenwerking op het gebied van landvoertuigen. Concreet willen de twee de nieuwe Duitse KF51 Panther tank en de Lynx aanpassen en produceren voor het Italiaanse leger.^[7] Italië heeft plannen voor een bestelling van 350 Lynx en 200 Panther tanks ter waarde van 20 miljard euro.^[7]
• In augustus 2024 volgde het bod op Loc Performance van US$ 950 miljoen.^[8] Loc Performance maakt onderdelen voor militaire voertuigen zoals aandrijflijnen en rupssystemen voor onder andere de M1 Abrams en M2 Bradley. Met de overname verwacht het bedrijf sterker te staan om Amerikaanse opdrachten binnen te halen. Toezichthouders moeten nog hun akkoord geven, maar Rheinmetall verwacht nog dit jaar deze transactie af te ronden.

Bedrijfsonderdelen

Rheinmetall is onderverdeeld in een autotoeleveringstak en een defensietak. Beide bedrijfsonderdelen zijn gemeten naar omzet ongeveer even groot. Per jaareinde 2020 werkten er 23.268 mensen (2015: 20.676), waarvan 10.631 voor de auto- en 12.344 voor de defensietak.^[1] Per jaar geeft het bedrijf iets meer dan 5% van de omzet uit aan Onderzoek en ontwikkeling.

• Automobiel:
  • Pierburg GmbH (luchttoevoer, emissie, koeling en smering)
  • Kolbenschmidt GmbH (zuigers)
  • KS Gleitlager GmbH (lagers)
  • KS Aluminium-Technologie GmbH (aluminium motorblokken)
  • MSI Motor Service International GmbH (motorenreparatie en onderdelendistributie)

• Defensie:
  • Rheinmetall Landsysteme GmbH (pantserwagens en aanverwante)
  • Oerlikon Contraves AG (luchtafweergeschut)
  • Weapon Munition division (munitie)
  • Rheinmetall Defence Electronics GmbH (Allerhande elektronische systemen voor militaire toepassingen)
  • Public Security divisie (Veiligheidssystemen tegen aanslagen, natuurrampen e.d.)
  • Rheinmetall MAN Military Vehicles GmbH (voertuigen, joint venture met MAN die 49% van de aandelen heeft)

De productie en export van defensiematerieel is aan strenge regels gebonden. Het Duitse Gesetz über die Kontrolle von Kriegswaffen (KWKG) is een van de belangrijkste wetten waaraan het bedrijf is gehouden.

Het bedrijf is sinds 1894 beursgenoteerd. Het had in 2022 geen grootaandeelhouders. Het aandeel maakte deel uit van de aandelenindex MDAX, maar verhuisde op 20 maart 2023 naar de DAX-index.

Producten

Bekende producten van Rheinmetall zijn onder meer:

• Boxer MRAV: een pantserwielvoertuig.
• Lynx, een pantserrupsvoertuig.
• Puma, een pantserrupsvoertuig.
• Fuchs, een 6x6 amfibisch pantservoertuig.
• Rheinmetall L44: 120mm-gladloopskanon voor de Leopard 2-, de M1 Abrams- en de Type 90-tank.
• MG3: een 7,62mm-machinegeweer dat wereldwijd gebruikt wordt.
• KF51 Panther: een moderne gevechtstank en mogelijke opvolger voor de Leopard 2.
• Schrijfmachines (na de Eerste Wereldoorlog).

Locaties

Rheinmetall is wereldwijd actief in de volgende landen:

• Europa:
  •  Frankrijk
  •  Duitsland
  •  Italië
  •  Nederland
  •  Noorwegen
  •  Oostenrijk
  •  Rusland
  •  Spanje
  •  Turkije
  •  Tsjechië
  •  Verenigd Koninkrijk
  •  Zweden

• Azië:
  •  China
  •  India
  •  Indonesië
  •  Japan
  •  Maleisië
  •  Turkije
  •  Saoedi-Arabië
  •  Singapore
  •  Verenigde Arabische Emiraten

• Amerika:
  •  Brazilië
  •  Canada
  •  Mexico
  •  Verenigde Staten

• Overige
  •  Australië
  •  Zuid-Afrika

Trivia

• In juli 2024 werd bekend dat Amerikaanse inlichtingendiensten Russische plannen hebben ontdekt om Armin Papperger, de bestuursvoorzitter van Rheinmetall, te vermoorden.^[9]

Bronnen, noten en/of referenties

1. (en) Annual Report 2023. Rheinmetall AG. Geraadpleegd op 14 maart 2024.
2. (de) Handelsblatt Rheinmetall schmiedet neuen Rüstungsriesen, 12 januari 2010, geraadpleegd op 1 juni 2014
3. Gelderlander Veel ontslagen bij defensiebedrijf Rheinmetall, 7 februari 2017, geraadpleegd op 27 februari 2017
4. (en) ArmyTechnology Rheinmetall concludes deal to take over Expal Systems, 15 november 2022, geraadpleegd op 2 juni 2023
5. (en) Defense Mirror Rheinmetall to Produce Panther KF51 Tanks in Ukraine, 10 mei 2023, geraadpleegd op 13 augustus 2023
6. (en) Rheinmetall Rheinmetall AG and Ukrainian Defense Industry JSC establish joint venture in Kyiv, 24 oktober 2023, geraadpleegd op 25 oktober 2023
7. (en) Breaking Defense Rheinmetall and Leonardo agree land systems joint venture to meet Italian Army requirements, 3 juli 2024, geraadpleegd op 14 juli 2024
8. (en) Breaking Defense Rheinmetall preparing to acquire Loc Performance by year’s end, 13 augustus 2024, geraadpleegd op 15 augustus 2024
9. (en) CNN US and Germany foiled Russian plot to assassinate CEO, 11 juli 2024, geraadpleegd op 14 juli 2024

Ondernemingen in de DAX-index

Adidas · Airbus · Allianz · BASF · Bayer · Beiersdorf · BMW · Brenntag · Commerzbank · Continental · Covestro · Daimler Truck · Deutsche Bank · Deutsche Börse · Deutsche Post · Deutsche Telekom · E.ON · Fresenius · Hannover Rück · HeidelbergCement · Henkel · Infineon · Mercedes-Benz · Merck · MTU Aero Engines · Münchener Rück · Porsche AG · Porsche SE · Qiagen · RWE · Rheinmetall · SAP · Sartorius · Siemens · Siemens Energy · Siemens Healthineers · Symrise · Volkswagen · Vonovia · Zalando