Paul Panhuysen

Paul Panhuysen (Borgharen, 21 augustus 1934 – Eindhoven, 29 januari 2015) was een Nederlands componist en een visueel en geluidskunstenaar. Hij richtte Het Apollohuis op en bestuurde het tussen 1980 en 1990. In Het Apollohuis maakten enkele kunstenaars geluidskunstinstallaties en geluidssculpturen. Er waren ook concerten met vrije improvisatie, experimentele en elektronische muziek.

Paul Panhuysen
Plaats uw zelfgemaakte foto hier
Persoonsgegevens
Geboren	21 augustus 1934
Overleden	29 januari 2015
Geboorteland	Nederland
Beroep(en)	componist, beeldend kunstenaar
Oriënterende gegevens
Stijl(en)	abstract expressionisme, minimal art, en performance art
RKD-profiel
Website
Portaal    Kunst & Cultuur

Opleiding

Panhuysen volgde een Monumentaal en Autonome Kunstopleiding aan de Jan van Eyck Academie (1954-1959). Daarna volgde hij Sociologie en een Kunstopleiding aan de Utrechtse Universiteit (1957-1961). Als kunstenaar, muzikant, curator, socioloog en kunsttheoreticus werkte hij binnen de stromingen van abstract expressionisme (tot 1964), minimal art (tot 1966) en performance art.^[1]

Werk

Het werk van Panhuysen was zeer veelzijdig. Zijn doel was mee te werken aan de verbetering van het dagelijkse leven van mensen. Daarom organiseerde hij enkele evenementen zoals de “Road Block” in Veendam (1970) om kinderen op een straat zonder auto's te laten spelen. Verder was hij directeur van de Kunstnijverheidsschool Vredeman de Vries in Leeuwarden (1962-1964), educatiemedewerker in het Gemeentemuseum van Den Haag (1966), en Educatie- en pr-afdelingsleider van het Van Abbemuseum in Eindhoven (1966-7).^[2]

Panhuysen integreerde zijn maatschappelijke betrokkenheid en experimentele kunst in zijn werk. Hij richtte De Bende van de Blauwe Hand op (1965)^[3] en organiseerde het Museumfeest in het Van Abbemuseum (1967) met een record van 1.200 bezoekers. Later heeft hij de “Free Community of the Global City of Peace and Pleasure” (1967-8), de “Maciunas Ensemble” (1968-) en Het Apollohuis in Eindhoven (1980-2001) opgericht en geleid.

De bekendste geluidinstallaties van de kunstenaar zijn gemaakt met snaren die op verschillende manieren over ruimtes zijn gespannen, bespeeld door de kunstenaar met zijn met hars bedekte vingers als een soort strijkstok. Panhuysen publiceerde enkele muziekalbums ("Lost for Words" en "Partitas for Long Strings") en was lid van het Maciunas Ensemble, genoemd naar George Maciunas van Fluxus. Daarnaast werkte hij met Arnold Dreyblatt, Ellen Fullman en Remko Scha.

Lidmaatschap en erkenning

Panhuysen was lid van de Beroepsvereniging van Beeldende Kunstenaars (BBK) en richtte de vakbonden OBK en VBBKZN (1969-1981) op. Hij was “artist-in-residence” aan het Exploratorium in San Francisco (1993), het Yellow Springs Institute in Chester Springs (1994) en het Aomori Contemporary Art Centre in Japan (2002). De kunstenaar ontving de Europaprijs voor Schilderkunst van de Stad Oostende (1962), de Frisianaprijs in Leeuwarden (1963), Noord-Brabant Cultuurprijs (1996), “Award best exhibition”, Galerie Klatovy/Klenová (2000) en “Honorary Mention”, Prix Ars Electronica, Linz (2004). Panhuysen is geridderd met de Orde van de Nederlandse Leeuw (1998).^[4] Hij ontving de Gerrit Benner Prijs voor Beeldende Kunst 2011 voor zijn gehele oeuvre.^[5]

Bibliografie

• Paul Panhuysen - The Game & the Rules, Dijon, Les presses du réel, 2009.
• Jacobs, P.M.J.E. Beeldend Nederland: biografisch handboek, Tilburg: P.M.J. Jacobs, 1993.
• Veenstra, Irene. My home is your home, Heerlen, Stadsgalerij Heerlen, 1993
• Installationen [Andersen, Panhuysen, Goedhart, Parlevliet, Dreyblatt], Dortmund, Theater-Galerie Fletch Bizzel, 1989
• Panhuysen, Paul; Goedhart, Johan. Snareninstallaties, Eindhoven, Apollohuis, 1985
• Panhuysen, Paul. Metamorphosen: een bewerking van de serie schilderijen: ‘alea iacta sit’, met behulp van fotografie en fotokopie, Eindhoven: Apollohuis, 1982
• Paul Panhuysen: schilderijen, situasies, ordeningssystemen en omgevingsontwerpen – 1960-1978, Eindhoven, Van Abbemuseum, 1978
• Schilderijen van Paul Panhuysen naar aanleiding van gedichten van Michael Tophoff, Leeuwaarden, Maatschappij ter bevordering van Schilder- en Teekenkunst in Friesland, 1963

Tentoonstellingen (selectie)

• Tuney Tunes, Teekengenootschap Pictura, Dordrecht met werk van Paul Panhuysen en Nico Parlevliet, voorjaar 2010
• Paul Panhuysen Number made visible number made audible van 28 januari t/m 18 maart 2012 in museum De Pont in Tilburg^[6]

Externe links

• Officiële website
• Paul Panhuysen op Play BKR Eindhoven

Bronnen, noten en/of referenties

1. Jacobs, P.M.J.E. Beeldend Benelux: biografisch handboek, Tilburg: Stichting Studiecentrum voor beeldende kunst, 2000, p. 559 (als: Panhuysen, Paul Benedictus Maria (Paul))
2. ”My task at the Van Abbe was to do the PR and organize education. At the same time there was also developing in the Social Democratic party, in the group of the younger members. They had two names, one was for the political wing and one for the more cultural wing. The latter had a big kind of symposium, meeting, and they asked me to prepare what then I called “situatii” (situations). That is how I named them – which were events, happenings, installations. It was bringing all those new art forms together.” in ”Judit Bodor: Interview with Paul Panhuysen”, by Judit Bodor at Art Pool, 2003.
3. “With the best of the students and with the best of the professors I had, we decided to make a kind of group of collaborating artists. And that was the Band of the Blue Hand. We organized exhibitions in Friesland and outside Friesland, elsewhere in the country and it became quite well known also because of its background. We had about ten people who were regular members. We worked very often in projects together, we used also the opportunities of having exhibitions to develop teaching and to develop new work and several things that changed by then. Because almost nobody had a studio any more we had no place to develop it. We had contact with a gallery which was named the Gallery of the Blue Hand. That is how the name came.” in ”Judit Bodor: Interview with Paul Panhuysen”, by Judit Bodor at Art Pool, 2003.
4. Jacobs, P.M.J.E. Beeldend Nederland: biografisch handboek, Tilburg: P.M.J. Jacobs, 1993, p.208.
5. Gerrit Benner Prijs voor Beeldende Kunst 2011
6. Paul Panhuysen Number made visible number made audible