Loading AI tools
reisdocument dat mensen of goederen identificeert Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Zie Paspoort (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van Paspoort.
Een paspoort is een officieel document dat de houder identificeert als burger van een bepaald land; in het paspoort verzoekt de regering van dat land de autoriteiten van andere landen om de houder toe te laten.
De term paspoort wordt ook wel in overdrachtelijke zin of verkeerdelijk gebruikt voor papieren of digitale documenten die informatie over de houder verstrekken, zoals bij een identiteitskaart, een digitaal paspoort dat wordt gebruikt voor toegang tot webpagina's via internet, of een medisch paspoort.
Het bevat doorgaans:
Paspoorten hebben van oudsher echtheidskenmerken, waardoor vervalsingen moeilijker gemaakt worden: meerkleurige stempels, speciaal papier, watermerk.
Binnen de Europese Unie zijn afspraken gemaakt om tot een biometrisch paspoort te komen. Sinds 28 augustus 2006 bevatten paspoorten van alle lidstaten van de Europese Unie een chip waarop biometrische gegevens kunnen worden opgenomen. Vanaf 21 september 2009 worden hierop in Nederland twee vingerafdrukken opgenomen. Zie Nederlands biometrisch paspoort voor meer informatie over paspoorten met chips en de hiermee gemoeide controverse.
De volgende informatie staat op de chip:
Het moderne paspoort werd geboren in 1791 in het revolutionaire Frankrijk.[1] De vlucht van koning Lodewijk XVI veroorzaakte een golf van angst voor oorlog en herstel van het ancien régime, die werd beantwoord met een grenzensluiting.
Pas in het midden van de 19e eeuw werden documenten uitgegeven die vergelijkbaar waren met de huidige paspoorten. Ze waren vaak voorzien van een omschrijving van het uiterlijk van de drager. De uitvinding van de fotografie vereenvoudigde de controle van paspoorten.
Onder invloed van organisaties als de Verenigde Naties en de ICAO zijn de paspoorten van verschillende landen steeds verder gestandaardiseerd. Deze ICAO-standaardisatie levert onverwachte resultaten op voor burgers van landen waar een bestuur niet het niveau en de mogelijkheden heeft om alle geboorten te administreren. Daar blijft registratie achterwege. Dit levert een probleem als een paspoort wordt getoond ter legitimatie. In dat paspoort wordt de geboortedatum vermeld door middel van X'en, zijnde: XX-XX-geboortejaar.
Tegenwoordig hebben de paspoorten van de landen van de Europese Unie meestal een bordeauxrode omslag.
Alle paspoorten hebben ook een beperkte geldigheid. In de afbeelding hiernaast wordt dat met een kleurcode getoond. Geldigheid kan wisselen van 10 jaar tot minder dan 5 jaar. Veel landen raden reizigers aan om er voor te zorgen dat het paspoort voor aanvang van de reis nog ten minste een half jaar geldig is.
Een klein aantal organisaties mag een kopie van een identiteitsbewijs maken, zoals een werkgever en de bank. In de praktijk vragen ook veel andere organisaties om een kopie. Het is echter niet wettelijk verplicht om die aan hen te geven. Wie lid wordt van een sportschool of een telefoonabonnement afsluit, hoeft bijvoorbeeld geen kopie af te geven. De rijksoverheid adviseert daarom om op de kopie te vermelden: dat het een kopie is, voor wie of welk product de kopie bedoeld is en de datum waarop de kopie is afgegeven. Ook adviseert deze om het burgerservicenummer onleesbaar te maken in het document en in de strook nummers onderaan (de machinaal leesbare strook). Organisaties en bedrijven mogen namelijk het burgerservicenummer alleen gebruiken als dat wettelijk is bepaald. Dit geldt bijvoorbeeld voor de bank, notaris, casino of zorgverleners, zoals de huisarts, apotheek en zorgverzekering.[4]
De mogelijkheid om kinderen tot 16 jaar bij te schrijven in het paspoort is sinds 26 juni 2012 vervallen.
Topsporters krijgen soms de kans uit te komen voor het land van herkomst van henzelf of hun ouders. Zij kunnen daarvoor gebruik maken van een sportpaspoort, dat ieder land ter wereld verstrekt.
Zie Diplomatiek paspoort voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Voor personeel van Nederlandse diplomatieke missies in het buitenland dat geen diplomatieke onschendbaarheid geniet is er het Dienstpaspoort.
Deze mensen moeten, indien ze nog geen vijf jaar in Nederland verblijven, aantonen dat het voor hen onmogelijk is om een paspoort aan te vragen bij de eigen autoriteiten. Bijvoorbeeld: Een Amerikaan met een geldige verblijfstitel zal in de regel geen aanspraak kunnen maken op een vreemdelingenpaspoort.
Voor een vreemdelingenpaspoort kan worden afgegeven, moet er eerst toestemming voor worden aangevraagd bij de IND en het ministerie van Buitenlandse Zaken. In het document staat vermeld dat de houder niet in het bezit is van de Nederlandse nationaliteit. Vreemdelingenpaspoorten die zijn afgegeven in Nederland hebben een groene kaft zonder opschrift. De geldigheidsduur is afhankelijk van de verblijfstitel die men bezit en de geldigheid van het verblijfspasje. Voor vreemdelingen met een tijdelijke status kan dit maximaal drie jaar zijn, voor vreemdelingen met een status voor onbepaalde tijd kan dit maximaal vijf jaar zijn.
Een reisdocument voor vreemdelingen wordt ook afgegeven aan in Nederland geboren kinderen, waarbij de ouder(s) een asielstatus hebben. Een in Nederland geboren kind heeft geen asiel- maar een vreemdelingenstatus, aangezien het niet gevlucht is. In deze situatie hoeft er voor afgifte geen toestemming van de IND en het ministerie van Buitenlandse Zaken te worden gevraagd. Ook geldt er geen bewijsplicht om aan te tonen dat er geen document van de eigen autoriteiten kan worden afgegeven.
Voor een vluchtelingenpaspoort hoeft geen toestemming te worden aangevraagd. bij de IND en/of het ministerie van Buitenlandse Zaken. Vluchtelingenpaspoorten die zijn afgegeven in Nederland hebben een lichtgrijze kaft en twee schuine zwarte strepen linksboven op de kaft. Op de kaft staat in drie talen de tekst: Reisdocument (verdrag van 28 juli 1951). Het land waarvan de vluchtelingen de (vermoedelijke) nationaliteit bezit wordt uitgezonderd in het paspoort, als land waarheen gereisd kan worden. Een reisdocument voor vluchtelingen wordt ook afgegeven aan staatlozen.
De Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken is verantwoordelijk voor Belgische paspoorten. De identifier van het paspoort is een alfanumerieke string van 8 karakters met de structuur AB123456; 2 letters gevolgd door 6 cijfers. Het Belgisch paspoort is beschikbaar in 35 of 60 pagina's. Er bestaan verschillende soorten:
In België moet iedere Belg vanaf zijn 12de verjaardag verplicht over een identiteitskaart beschikken en deze bij zich hebben om zich te kunnen legitimeren. Een Belg is namelijk strafbaar als hij zijn bestaan niet op een wettelijke manier kan bewijzen in eigen land. De identiteitskaart wordt ook gebruikt als legitimatie binnen de Schengenzone in Europa. Nochtans heeft een identiteitskaart andere eigenschappen dan een internationaal paspoort.
Sinds 2005 maakt Suriname gebruikt van een Caricom-paspoort, dat geldig is binnen de Caricom-landen, en ook internationaal kan worden gebruikt.[5]
De paspoorten worden gedrukt door de Canadian Bank Note Company en hebben drie verschillende kleuren:[6]
Houders van een Surinaams paspoort moeten buiten Caricom vaak een visum aanvragen. In 2022 gold visum-vrije toegang voor onder andere Aruba, Bonaire, Brazilië, China, Colombia, Curaçao, Ecuador, Israël, Peru, Rusland, Singapore, en Sint Maarten.[7][8]
Met een paspoort van het ene land is het makkelijker reizen dan met dat van het andere land. De Passport Index maakt een rangschikking op basis van het aantal landen waarnaar visumvrij reizen mogelijk is. Anno 2024 bekleedt Nederland een gedeelde tweede plaats op die lijst (177 landen bereikbaar zonder visum of visum bij aankomst te regelen) en bekleedt België een gedeelde vierde plaats (175 landen bereikbaar zonder visum of visum bij aankomst te regelen).[9]
Vanwege de aantrekkelijkheid van paspoorten van sommige landen zoals Malta, is er een paspoorthandel ontstaan. Hierbij kunnen individuen met welke nationaliteit dan ook voor veel geld een paspoort kopen met de daarbij behorende voordelen. In het geval van Malta is dit bijvoorbeeld het burgerschap van de Europese Unie dat hiermee wordt verkregen. Deze handel is legaal en de paspoorten worden officieel uitgegeven door de desbetreffende regeringen die hiermee geld verdienen. Critici zoals de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst geven aan dat dit een risicovolle ontwikkeling is: 'Vanuit het oogpunt van nationale veiligheid vindt de AIVD het zorgelijk wanneer dergelijke programma's deze uitwerking hebben. Met een dergelijk programma zouden bijvoorbeeld inlichtingenofficieren met kwade bedoelingen vrij kunnen reizen binnen de EU. Dit kan gevolgen hebben voor de nationale veiligheid.'[10][11] In Europa zijn er 4 EU-lidstaten die paspoorten verkopen: Malta, Cyprus, Bulgarije en Oostenrijk.[12]
De regeling van landen die paspoorten verkopen aan rijken die geld investeren in het land heet de Citizen-by-Investment-regeling. Onder meer Malta, Montenegro en Noord-Macedonië bieden deze regeling aan investeerders aan.[13] Cyprus neemt sinds een formeel verzoek in 2020 van de Europese Commissie geen nieuwe aanvragen meer aan.[13]
Het huisdierenpaspoort van de Europese Unie is verplicht bij het vervoer van honden, katten en fretten tussen lidstaten. Het huisdierenpaspoort bevat de gegevens van de eigenaar, en van het huisdier een foto, soort, geslacht, ras en uiterlijke kenmerken, het nummer van de identificatiechip en het bewijs van inenting tegen hondsdolheid. Sommige EU-landen hebben aanvullende eisen voor het importeren van huisdieren. Het huisdierenpaspoort is ingevoerd in 2004 en wordt uitgereikt door dierenartsen.
Documenten:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
