Ommelanderhuis

Het Ommelanderhuis is een markant gebouw in de Schoolstraat in Groningen, dat zijn naam ontleent aan het feit dat het de vergaderplaats was van de Staten van de Ommelanden in de stad Groningen. De Staten van het gewest, de Ommelanden en de stad samen, vergaderden in de voormalige Sint Maartensschool.

Ommelanderhuis
Het Ommelanderhuis in 2014
Locatie
Locatie	Groningen
Adres	Schoolstraat 13
Coördinaten	53° 13′ NB, 6° 34′ OL
Status en tijdlijn
Oorspr. functie	refugium
Huidig gebruik	daklozenopvang
Bouw gereed	zestiende eeuw
Erkenning
Monumentstatus	rijksmonument
Monumentnummer	18675
Portaal    Civiele techniek en bouwkunde

Gebruiksfunctie door de eeuwen heen

Oorspronkelijk diende het Ommelanderhuissamen met het naastgelegen pand als refugium voor het Johannieterklooster van Oosterwierum. Vanaf 1571 en na de Reductie van Groningen was het de vergaderplaats van de Staten van de Ommelanden. Het Ommelanderhuis gold voor de stedelijke regering als extraterritoriaal gebied. Na de opheffing van de Ommelander fractie in de Staten in 1804, werd het gebouw gebruikt als kantoor van de Ommelander kas. Op 29 november 1866 werd het Ommelanderhuis betrokken door de loge L'Union Provinciale en werd in 1871 aangekocht en verbouwd.^[1] Omdat het gebouw te klein werd voor de loge, werd het 1905 verkocht en kwam het gebouw in handen van het Rooms Katholiek Ziekenhuis. Met veel feestvreugde en niet zonder gevoel van triomf bij de katholieken (in die tijd stonden de vrijmetselarij en de Rooms-Katholieke Kerk op gespannen voet) werd het voormalige Logegebouw van Vrijmetselaren omgedoopt tot een katholieke kapel voor het ziekenhuis. Later zou het gebouw als kerkgebouw van de Vrije Evangelische gemeente dienen. Vervolgens werd het een balletschool, totdat in 1996 het een opvanghuis werd voor dak- en thuislozen.

• 
  Het Ommelanderhuis op een aquarel van Jan Bulthuis uit 1786
• 
  Vermoedelijke presidentsstoel uit 1785, waarvan het ontwerp toegeschreven wordt aan Berend Bekenkamp (nu in het Groninger Museum)

Externe links

• Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: Rijksmonument 18765
• Groninger Archieven: Beno Hofman - Ommelanderhuis eeuwenoud onderdak voor thuis- en daklozen

Bronnen, noten en/of referenties

Voetnoten

1. Vrijmetselarij in Groningen; met o.a. de website van loge L' Union Provinciale. Geraadpleegd op 24-04-2008.

Literatuur

• Lonsain, B. (1963), De huisvesting van de loge L’ Union Provinciale te Groningen. in: Groningse Volksalmanak (1963).