Maria Tudor (1496-1533)

Maria Tudor (Londen, 18 maart 1496 – Westhorpe, 25 juni 1533) was een Engelse prinses en door haar twee huwelijken achtereenvolgens koningin-gemalin van Frankrijk en hertogin van Suffolk. Zij was de jongere zuster van koning Hendrik VIII.

Maria Tudor
1496-1533
Koningin-gemalin van Frankrijk
Periode	1514-1515
Voorganger	Anna van Bretagne
Opvolger	Claudia van Frankrijk
Vader	Hendrik VII van Engeland
Moeder	Elizabeth van York
Wapen als koningin van Frankrijk

Biografie

Maria Tudor was het jongste overlevende kind van koning Hendrik VII van Engeland en Elizabeth van York. Zij was een zuster van Arthur Tudor, de jonggestorven prins van Wales, Margaretha Tudor, koningin-gemalin van Schotland, en Hendrik VIII van Engeland. In 1507 werd zij verloofd met de latere keizer Karel V (1500-1558), maar door veranderende politieke omstandigheden ging het huwelijk niet door. Ze trouwde in 1514 met de veel oudere Lodewijk XII van Frankrijk (1462-1515). Dit huwelijk was tegen haar zin en ze liet haar broer Hendrik VIII beloven dat ze na de dood van Lodewijk zelf haar volgende echtgenoot mocht kiezen.

Lodewijk XII overleed al een jaar later; het huwelijk was kinderloos gebleven. Hendrik VIII wilde dat een volgend huwelijk van zijn zuster in lijn zou zijn met zijn politieke ambities. Zij trouwde echter in 1515 in het geheim met Charles Brandon, hertog van Suffolk, een goede vriend van Hendrik VIII. Omdat dit huwelijk zonder de toestemming van de koning was gesloten had Brandon zich schuldig gemaakt aan verraad. Door zijn vriendschap met de koning en de bemiddeling van eerste minister kardinaal Wolsey wist hij gevangenschap of zelfs terechtstelling te voorkomen. Wel moest het echtpaar een forse boete betalen.

Aan het Engelse hof werd Maria 'de Franse koningin' genoemd, ook al was ze door haar huwelijk met Brandon hertogin van Suffolk geworden. Zij bracht de meeste tijd door in Westhorpe Hall, het buitenverblijf van de hertog van Suffolk.

De goede relatie tussen Maria en haar broer bekoelde nadat deze zich wilde laten scheiden van zijn eerste vrouw Catharina van Aragon, met wie zij altijd op goede voet had gestaan. Maria had daarentegen een afkeer van Hendriks tweede vrouw, Anna Boleyn. Zowel Anna Boleyn als haar oudere zuster Maria waren onderdeel geweest van het gevolg van Maria Tudor toen zij naar Frankrijk ging om te trouwen.

Maria Tudor stierf op 25 juni 1533; ze was 37 jaar oud. Ze had al een aantal jaren een slechte gezondheid. Als dochter en zuster van Engelse koningen en koningin-weduwe van Frankrijk werd ze met groot ceremonieel begraven.

Nakomelingen

Maria Tudor en haar man Charles Brandon, hertog van Suffolk. Portret door Jan Gossaert

Maria Tudor en Charles Brandon hadden de volgende kinderen:

• Henry Brandon (11 maart 1516-1522)
• Frances Brandon (1517-1559), gehuwd met Henry Grey, 3e markies van Dorset
• Eleanor Brandon (1519-1547), gehuwd met Henry Clifford, 2e graaf van Cumberland.
• Henry Brandon, 1ste graaf van Lincoln (ca. 1523-1534)

Maria's zonen, die beiden Henry heetten, worden vaak abusievelijk genoemd als een en dezelfde persoon. Ze stierven allebei voordat ze volwassen waren. Brandon had al twee dochters uit een eerder huwelijk, Anne en Mary, die door Maria samen met haar eigen kinderen werden opgevoed.

Hendrik VIII bepaalde in zijn testament dat na zijn eigen kinderen de afstammelingen van Maria als eerste in aanmerking zouden komen voor de troon. Hiermee passeerde hij de koningen van Schotland, de nakomelingen van zijn oudere zuster Margaretha. Maria's kleindochter Jane Grey, een dochter van Frances Brandon, was na de dood van Hendriks zoon Eduard VI enkele dagen koningin van Engeland. Maria's achter-achterkleindochter Anne Stanley werd enige tijd gezien als de mogelijke erfgenaam van Hendriks dochter Elizabeth I.

Kwartierstaat (voorouders)

Owen Tudor (ca. 1400-1461)

Catharina van Valois (1401-1437)

John Beaufort (1404-1444)

Margaret Beauchamp van Bletso (ca. 1410-voor 1482)

Richard van York (1412-1460)

Cecily Neville (1415-1495)

Richard Woodville (1405-1469)

Jacoba van Luxemburg (1415-1472)

Edmund Tudor (1430-1456)

Margaret Beaufort (1443-1509)

Eduard IV van Engeland (1442-1483)

Elizabeth Woodville (1437-1492)

Hendrik VII van Engeland (1457-1509)

Elizabeth van York (1466-1503)

Arthur Tudor (1486-1502)

Margaretha Tudor (1489-1541)

Hendrik VIII van Engeland (1491-1547)

Maria Tudor (1496-1533)

2 jong overleden broers en 2 jong overleden zusters

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Mary Tudor, Queen of France op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.