Mannose

D-mannose is een natuurlijke suiker, een epimeer van glucose, die kan worden gebruikt specifiek bij door E. coli veroorzaakte blaasontsteking (80-90% van de gevallen).

Mannose
Structuurformule en molecuulmodel
Algemeen
Molecuul­formule	C6H12O6
CAS-nummer	31103-86-3
PubChem	18950
Wikidata	Q10809118
Portaal    Scheikunde

D-mannose komt in relatief grote hoeveelheden voor in fruit zoals appels, sinaasappels en perziken en bepaalde bessen, zoals cranberry's en bosbessen. Het heeft een aangename smaak.

In tegenstelling tot andere suikers, wordt mannose niet gemakkelijk in glycogeen omgezet en in de lever opgeslagen.^[1] In plaats daarvan komt 90% van de geconsumeerde mannose binnen 30 tot 60 minuten onveranderd in de bloedsomloop terecht, waarna uitscheiding via de urine begint. Binnen de acht uur daarna komt nog eens 9% ervan in het bloed terecht. Consumptie van mannose heeft geen significante invloed op de bloedglucosespiegels.

Gebruik bij blaasontsteking

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Mannose kan worden ingezet specifiek bij door E. coli veroorzaakte blaasontsteking (80-90% van de gevallen). De eiwitten die voorkomen op de epitheelcellen van de urinewegen bevatten mannose, en de uropathogene E. coli-bacterie bevat haartjes (pili) met daarop een bindingsstof die specifiek hecht aan mannose (het FimH-adhesine). Via hechting aan mannose op het epitheel van de urinewegen probeert de E. coli bacterie te koloniseren.

Eind jaren 80 van de twintigste eeuw werd ontdekt dat mannose tegen uropathogene E. coli-bacteriën kon werden ingezet.^[2] Vrijwel alle geconsumeerde mannose komt onveranderd in de urine terecht. Bij inname van een aantal gram mannose, bijvoorbeeld door gebruik van een mannosebevattend voedingssupplement, zijn in de urine dan ook grote hoeveelheden mannose aanwezig. Daardoor zijn de meeste adhesines al bezet door (exogeen) mannose, en kan de E. coli-bacterie zich niet meer goed hechten aan het epitheel van de urinewegen. Daarna wordt de bacterie niet gedood maar via de urine afgevoerd.^[3][2][4]
Cranberrysap en ananassap bevatten relatief veel mannose, maar om de circa twee tot drie gram mannose te bereiken die wordt ingezet bij blaasontsteking, is inname van mannose als voedingssupplement noodzakelijk.

Onderzoek naar de werkzaamheid tegen blaasontsteking is bij vrouwen uitgevoerd. Onbekend is of door wetenschappelijk onderzoek zou zijn aangetoond of het middel bij mannen ook resultaat zou bieden.^[5]

Bronnen, noten en/of referenties

1. (en) Alton G, Hasilik M, Niehues R, et al. Direct utilization of mannose for mammalian glycoprotein biosynthesis. (1998) Glycobiology 8:285-295. PMID 9451038 gratis volledige artikel.
2. (en) Toyota S, Fukushi Y, Katoh S, et al. [Anti-bacterial defense mechanism of the urinary bladder. Role of mannose in urine]. (1989) Nippon Hinyokika Gakkai Zasshi 80:1816-1823. PMID 2576290.
3. (en) Ruggieri MR, Hanno PM, Levin RM. Mannose inhibition of Escherichia coli adherence to urinary bladder epithelium: comparison with yeast agglutination. (1985) Urol Res 13:79-84. PMID 3892841.
4. (en) Wright JV. D-Mannose for bladder and kidney infections. Townsend Letter for Doctors and Patients. 1999 Jul;192:96-8.
5. Chronisch last van blaasontsteking, dit helpt bij mij, Nierpatiënten Vereniging Nederland (NVN), 24 september 2019.

Monosachariden

Diosen:	Aldodiose: glycolaldehyde
Triosen:	Aldotriose: glyceraldehyde Ketotriose: dihydroxyaceton
Tetrosen:	Aldotetrosen: erythrose · threose Ketotetrose: erythrulose
Pentosen:	Aldopentosen: arabinose · lyxose · ribose · xylose Ketopentosen: ribulose · xylulose Desoxysuiker: desoxyribose
Hexosen:	Aldohexose: allose · altrose · galactose · glucose · gulose · idose · mannose · talose Ketohexosen: fructose · psicose · sorbose · tagatose Desoxysuikers: fucose · fuculose · rhamnose
Heptosen:	Ketoheptosen: mannoheptulose · sedoheptulose