Kogelspinnen[1] (Theridiidae) zijn een familie van spinnen waarvan in Nederland en België ongeveer 80 soorten in 12 genera voorkomen; wereldwijd worden er 2297 soorten in 112 genera onderscheiden.[2] De beruchte zwarte weduwe (Latrodectus mactans) behoort tot deze familie.
Snelle feiten Taxonomische indeling, Familie ...
Sluiten
De Nederlandse naam slaat op het bij de meeste soorten opvallend ronde achterlijf. Ze dragen een kam van getande borstelharen aan de achterpoten. De lichaamslengte varieert van 0,2 tot 1,5 cm.
De vrouwtjes van sommige soorten hebben een giftige beet. Enkele soorten, zoals de bovengenoemde zwarte weduwe, kunnen met hun beet door het neurotoxine een ernstig ziektebeeld veroorzaken (latrodectisme), dat in zeer uitzonderlijke gevallen fataal kan verlopen (enkele gevallen in vier decennia bekend). In Nederland komen dergelijke soorten geleidelijk aan steeds meer voor. De spinnen zijn schuw en bijten alleen als ze in het nauw komen.
Ze leggen zo'n 1000 eieren per jaar in ronde, zijden eizakjes, die worden bewaakt door het vrouwtje.
Het zijn entelegyne (vrouwtjes hebben een epigyne), kleefdraden makende spinnen die in de ruimte gesponnen (niet-platte) webben maken. Het web is losjes en op het oog slordig geconstrueerd; de draden hebben lijmdruppeltjes aan de uiteinden en raken daar ook makkelijk los waarbij ze met de druppeltjes de prooi pakken en deze hulpeloos laten bungelen.
- Achaearanea
- Achaearyopa Barrion & Litsinger, 1995
- Achaeridion Wunderlich, 2008
- Allothymoites Ono, 2007
- Ameridion Wunderlich, 1995
- Anatea Berland, 1927
- Anatolidion Wunderlich, 2008
- Anelosimus Simon, 1891
- Argyrodella Saaristo, 2006
- Argyrodes Simon, 1864
- Ariamnes Thorell, 1869
- Asagena Sundevall, 1833
- Asygyna Agnarsson, 2006
- Audifia Keyserling, 1884
- Bardala Saaristo, 2006
- Cabello Levi, 1964
- Canalidion Wunderlich, 2008
- Carniella Thaler & Steinberger, 1988
- Cephalobares O. P.-Cambridge, 1870
- Cerocida Simon, 1894
- Chikunia Yoshida, 2009
- Chorizopella Lawrence, 1947
- Chrosiothes Simon, 1894
- Chrysso O. P.-Cambridge, 1882
- Coleosoma O. P.-Cambridge, 1882
- Coscinida Simon, 1895
- Craspedisia Simon, 1894
- Crustulina Menge, 1868
- Cryptachaea Archer, 1946
- Cyllognatha L. Koch, 1872
- Deelemanella Yoshida, 2003
- Dipoena Thorell, 1869
- Dipoenata Wunderlich, 1988
- Dipoenura Simon, 1909
- Echinotheridion Levi, 1963
- Emertonella Bryant, 1945
- Enoplognatha Pavesi, 1880 – Tandkaken
- Episinus Walckenaer, in Latreille, 1809
- Euryopis Menge, 1868
- Eurypoena Wunderlich, 1992
- Exalbidion Wunderlich, 1995
- Faiditus Keyserling, 1884
- Gmogala Keyserling, 1890
- Guaraniella Baert, 1984
- Hadrotarsus Thorell, 1881
- Helvibis Keyserling, 1884
- Helvidia Thorell, 1890
- Hentziectypus Archer, 1946
- Heterotheridion Wunderlich, 2008
- Hetschkia Keyserling, 1886
- Histagonia Simon, 1895
- Icona Forster, 1955
- Euryopis Menge, 1868
- Jamaitidion Wunderlich, 1995
- Kochiura Archer, 1950
- Landoppo Barrion & Litsinger, 1995
- Lasaeola Simon, 1881
- Latrodectus Walckenaer, 1805 – Zwarte weduwen
- Macaridion Wunderlich, 1992
- Magnopholcomma Wunderlich, 2008
- Meotipa Simon, 1894
- Molione Thorell, 1892
- Moneta O. P.-Cambridge, 1870
- Monetoculus Wunderlich, 2008
- Nanume Saaristo, 2006
- Neospintharus Exline, 1950
- Neottiura Menge, 1868
- Nesticodes Archer, 1950
- Nipponidion Yoshida, 2001
- Nojimaia Yoshida, 2009
- Ohlertidion Wunderlich, 2008
- Okumaella Yoshida, 2009
- Paidiscura Archer, 1950
- Parasteatoda Archer, 1946
- Paratheridula Levi, 1957
- Pholcomma Thorell, 1869
- Phoroncidia Westwood, 1835
- Phycosoma O. P.-Cambridge, 1879
- Phylloneta Archer, 1950
- Platnickina Koçak & Kemal, 2008
- Proboscidula Miller, 1970
- Propostira Simon, 1894
- Pycnoepisinus Wunderlich, 2008
- Rhomphaea L. Koch, 1872
- Robertus O. P.-Cambridge, 1879
- Ruborridion Wunderlich, 2011
- Rugathodes Archer, 1950
- Sardinidion Wunderlich, 1995
- Selkirkiella Berland, 1924
- Sesato Saaristo, 2006
- Seycellesa Koçak & Kemal, 2008
- Simitidion Wunderlich, 1992
- Spheropistha Yaginuma, 1957
- Spinembolia Saaristo, 2006
- Spintharus Hentz, 1850
- Steatoda Sundevall, 1833
- Stemmops O. P.-Cambridge, 1894
- Stoda Saaristo, 2006
- Styposis Simon, 1894
- Takayus Yoshida, 2001
- Tekellina Levi, 1957
- Theonoe Simon, 1881
- Theridion Walckenaer, 1805
- Theridula Emerton, 1882
- Thwaitesia O. P.-Cambridge, 1881
- Thymoites Keyserling, 1884
- Tidarren Chamberlin & Ivie, 1934
- Tomoxena Simon, 1895
- Wamba O. P.-Cambridge, 1896
- Wirada Keyserling, 1886
- Yaginumena Yoshida, 2002
- Yoroa Baert, 1984
- Yunohamella Yoshida, 2007
- Zercidium Benoit, 1977
Bronnen, noten en/of referenties
- David Burnie (2001) - Animals, Dorling Kindersley Limited, London. ISBN 90-18-01564-4 (naar het Nederlands vertaald door Jaap Bouwman en Henk J. Nieuwenkamp).