Kantonnale regering

De kantonnale regering is in Zwitserland de uitvoerende macht van de kantons.

Politiek in Zwitserland
Politiek van Zwitserland Grondwet Bondspresident (lijst) Viola Amherd • Bondskanselier (lijst) Viktor Rossi Bondsvergadering Nationale Raad (lijst) • Kantonsraad (lijst) Politieke partijen Politici Verkiezingen Parlement 2023 − 2027 Bondsraad 2023 − 2027 Referenda 2023 − 2024 Bestuurlijke indeling Kantons Districten Gemeenten (lijst) Overheid • Bondsraad (lijst)

Werking

De Zwitserse kantonnale regeringen kennen een directoriaal regeringssysteem, hetgeen onder meer impliceert dat de kantonnale regering geen vertrouwen van het kantonnaal parlement nodig heeft en dat de regeringsleden niet tussentijds door het parlement kunnen worden weggestuurd. De kantonnale regering kan het kantonnaal parlement ook niet vroegtijdig ontbinden.

Verkiezing

De kantonnale regeringen worden door het volk gekozen, vrijwel altijd gelijktijdig met de verkiezingen voor het kantonsparlement. De kantonnale regeringen vormen min of meer een afspiegeling van de politieke krachten van dat moment. Alle belangrijke partijen zijn meestal vertegenwoordigd, zodat dus alle politieke krachten politieke verantwoordelijkheid dragen.

In het kanton Ticino worden de leden van de kantonnale regeringen gekozen volgens evenredige vertegenwoordiging. In de andere kantons kent men freiwilliger Proporz: formeel worden de regeringsleden volgens een meerderheidsstelsel gekozen, maar doordat de partijen slechts het aantal kandidaten nomineren waar ze proportioneel gezien recht op hebben, vormt de samenstelling van de kantonnale regeringen toch een redelijke, maar lang niet altijd precieze, afspiegeling van het kantonsparlement.

Samenstelling

Een kantonnale regeringen telt vijf of zeven leden. Ieder lid van de kantonnale regeringen beheert een departement of directie. Deze departementen of directies worden na de verkiezingen onderling onder de regeringsleden verdeeld. De meeste kantonnale regeringen kennen een jaarlijks roulerend voorzitterschap. In de kantons Basel-Stadt, Vaud en Genève wordt de voorzitter voor de volledige regeringstermijn gekozen. In enkele kleinere kantons wordt de voorzitter landammann genoemd.

Naamgeving

De naamgeving van de kantonnale regering verschilt per kanton. Regeringsraad (Duits: Regierungsrat) is in de meeste Duitstalige kantons van Zwitserland de benaming voor het uitvoerend bestuur van een kanton^[1]. In 16 kantons kent men een Regeringsraad. In de andere kantons kent men ter aanduiding van de kantonsregering de Staatsraad (Frans: Conseil d'État;, voornamelijk in West-Zwitserland Duits: Staatsrat, in Wallis en Fribourg, Italiaans: Consiglio di Stato, in het kanton Ticino) of Regering (Frans: Gouvernement, in het kanton kanton Jura, Duits: Regierung, in Sankt Gallen en Graubünden, Reto-Romaans: Regenza, in Graubünden, Italiaans: Governo, in Graubünden).

Appenzell Innerrhoden kent als uitvoerend bestuur de Standeskommission (Kantonscommissie, of Standencommissie). Deze bestaat uit 7 personen en wordt tijdens de Landsgemeinde (een eeuwenoude vorm van democratie) gekozen.

Overzicht

Kanton	Kantonnale regering		Aantal leden
	Nederlandse benaming	Lokale benaming
Aargau	Regeringsraad van Aargau	Regierungsrat (de)	5
Appenzell Ausserrhoden	Regeringsraad van Appenzell Ausserrhoden	Regierungsrat (de)	7
Appenzell Innerrhoden	Kantonscommissie van Appenzell Innerrhoden	Standeskommission (de)	7
Bazel-Landschap	Regeringsraad van Basel-Landschaft	Regierungsrat (de)	5
Bazel-Stad	Regeringsraad van Basel-Stadt	Regierungsrat (de)	7
Bern	Regeringsraad van Bern	Regierungsrat (de) Conseil exécutif (fr)	7
Fribourg	Staatsraad van Fribourg	Conseil d'État (fr) Staatsrat (de)	7
Genève	Staatsraad van Genève	Conseil d'État (fr)	5
Glarus	Regeringsraad van Glarus	Regierungsrat (de)	7
Graubünden	Regering van Graubünden	Regierung (de) Regenza (rm) Governo (it)	5
Jura	Regering van Jura	Gouvernement (fr)	5
Luzern	Regeringsraad van Luzern	Regierungsrat (de)	5
Neuchâtel	Staatsraad van Neuchâtel	Conseil d'État (fr)	5
Nidwalden	Regeringsraad van Nidwalden	Regierungsrat (de)	7
Obwalden	Regeringsraad van Obwalden	Regierungsrat (de)	5
Sankt Gallen	Regering van Sankt Gallen	Regierung (de)	7
Schaffhausen	Regeringsraad van Schaffhausen	Regierungsrat (de)	5
Schwyz	Regeringsraad van Schwyz	Regierungsrat (de)	7
Solothurn	Regeringsraad van Solothurn	Regierungsrat (de)	5
Thurgau	Regeringsraad van Thurgau	Regierungsrat (de)	5
Ticino	Staatsraad van Ticino	Consiglio di Stato (it)	7
Uri	Regeringsraad van Uri	Regierungsrat (de)	7
Vaud	Staatsraad van Vaud	Conseil d'État (fr)	7
Wallis	Staatsraad van Wallis	Conseil d'État (fr) Staatsrat (de)	5
Zug	Regeringsraad van Zug	Regierungsrat (de)	7
Zürich	Regeringsraad van Zürich	Regierungsrat (de)	7

Zie ook

• Staatsraad
• Politiek in Zwitserland
• Zwitserland (overheid)

Bronnen, noten en/of referenties

1. In het tweetalige kanton Bern wordt naast de Duitse term Regierungsrat ook de Franse term Conseil-exécutif gebruikt ter aanduiding van het uitvoerend bestuur.

Kantonnale politiek in Zwitserland

Kantonnale parlementen:	Aargau · Appenzell Ausserrhoden · Appenzell Innerrhoden · Basel-Landschaft · Basel-Stadt · Bern · Fribourg · Genève · Glarus · Graubünden · Jura · Luzern · Neuchâtel · Nidwalden · Obwalden · Sankt Gallen · Schaffhausen · Schwyz · Solothurn · Thurgau · Ticino · Uri · Vaud · Wallis · Zug · Zürich
Kantonnale regeringen:	Aargau · Appenzell Ausserrhoden · Appenzell Innerrhoden · Basel-Landschaft · Basel-Stadt · Bern · Fribourg · Genève · Glarus · Graubünden · Jura · Luzern · Neuchâtel · Nidwalden · Obwalden · Sankt Gallen · Schaffhausen · Schwyz · Solothurn · Thurgau · Ticino · Uri · Vaud · Wallis · Zug · Zürich