Loading AI tools
politicus uit Congo-Kinshasa (1921-1994) Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Joseph Iléo (Leopoldstad, 15 september 1921 - Brussel, 19 september 1994), later gezairianiseerd als Sombo Amba Iléo, was een Congolese politicus en diende als premier van de Republiek Congo gedurende twee periodes.
| Joseph Iléo | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
LJoseph Iléo (1960). | ||||
| Geboren | 5 september 1921 Leopoldstad | |||
| Overleden | 19 september 1994 Brussel | |||
| Politieke partij | Mouvement National Congolais | |||
| Premier van de Republiek Congo | ||||
| Aangetreden | 5 september 1960 | |||
| Einde termijn | 20 september 1960 | |||
| President | Joseph Kasavubu | |||
| Voorganger | Patrice Lumumba | |||
| Opvolger | Justin Bomboko | |||
| Premier van de Republiek Congo | ||||
| Aangetreden | 9 februari 1961 | |||
| Einde termijn | 2 augustus 1961 | |||
| Voorganger | Justin Bomboko | |||
| Opvolger | Cyrille Adoula | |||
| Voorzitter van de Senaat van de Republiek Congo | ||||
| Aangetreden | 22 juni 1960 | |||
| Einde termijn | 6 september 1960 | |||
| Opvolger | Victor Koumorico | |||
| ||||
Iléo werd in de jaren 50 actief binnen de Congolese nationalistische beweging. In 1955 werd hij lid van de Jeunesses Ouvieres Chrétiennes en de Centre d'Etudes et de Recherches Sociales. Beide organisaties waren officieel "studiegroepen", doch in werkelijkheid nationalistische bewegingen. Daarnaast was Iléo hoofdredacteur van het maandblad Conscience Africaine. In juli 1956 publiceerde hij een manifest waarin hij emancipatie van de Congolezen eiste en onafhankelijkheid van het land binnen 30 jaar.
Zie Mouvement National Congolais voor het hoofdartikel over dit onderwerp.In 1958 was hij medeoprichter van de Mouvement National Congolais (MNC). Samen met Cyrille Adoula, Patrice Lumumba en Albert Kalonji domineerde Iléo de partij.
In juli 1960 was Congo een onafhankelijke republiek geworden met Joseph Kasavubu van de Abako als president en Patrice Lumumba van de MNC als premier. Iléo was tot voorzitter van de Senaat gekozen. Vrijwel direct nadat het land de onafhankelijkheid had verworven braken er onlusten uit. President Kasavubu vond dat Lumumba verantwoordelijk was voor de onlusten en ontsloeg hem op 5 september 1960. Iléo werd daarop door Kasavubu gelast om een nieuwe regering te vormen. Lumumba was het met de gang van zaken niet eens en zette op zijn beurt het staatshoofd af. Op 7 september 1960 verscheen hij in het parlement dat zijn ontslag weer ongedaan maakte.
Op 14 september 1960 greep Joseph-Désiré Mobutu voor de eerste keer de macht. Kolonel Mobutu gaf de politici de schuld van de chaotische toestand en hij gaf opdracht tot de vorming van een Raad van Commissarissen. Deze Raad zou de orde in het land herstellen. Op 20 september werd Iléo uit zijn ambt ontheven en vervangen door Albert Ndele, die voorzitter van de Raad van Commissarissen was. Aan deze toestand kwam in februari 1961 een einde, toen Mobutu en het leger zich weer uit de politiek terugtrokken (echter niet voor lang) en Jospeh Iléo opnieuw premier werd. Iléo bleef premier tot 2 augustus 1961.
In maart 1961, tijdens een rondetafelconferentie in Tananarive, op Madagaskar, kwamen premier Iléo, de president van Zuid-Kasaï, Albert Kalonji en de president van Katanga, Moïse Tsjombe, de vorming van een Congolese statenbond overeen die de centralistische republiek zou moeten vervangen. Deze plannen werden niet gesteund door de lumumbistische beweging onder leiding van Antoine Gizenga, de tegenpremier in Stanleystad, die niet eens was uitgenodigd voor de besprekingen. President Kasavubu en premier Iléo besloten daarop om nauw met de VN samen te gaan werken. Op 24 april 1961 begon er een nieuwe rondetafelconferentie om de besluiten van Tananarive uit te werken. Tshombe, verbolgen over de samenwerking tussen Kasavubu en de VN, verliet echter de conferentie (hij werd daarna enige tijd gevangengenomen). Om verzoening met Gizenga mogelijk te maken trad Iléo op 2 augustus terug als minister-president en werd vervangen door Cyrille Adoula, die niet bekendstond als anti-Lumumba. Gizenga verkreeg daarop de post van vicepremier in de centrale regering. Eind augustus 1961 werd de afscheiding van Katanga door middel van verschillende militaire operaties ongedaan gemaakt.
| Voorganger: Patrice Lumumba |
Premier van de Republiek Congo 1960 |
Opvolger: Justin Bomboko |
| Voorganger: Justin Bomboko |
Premier van de Republiek Congo 1961 |
Opvolger: Cyrille Adoula |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
.svg){kind=small}
