Johann Friedrich Blumenbach

Johann Friedrich Blumenbach
	Johann Friedrich Blumenbach, illustratie voor 1900
Persoonlijke gegevens
Geboortedatum	11 mei 1752
Geboorteplaats	Gotha
Overlijdensdatum	22 januari 1840
Overlijdensplaats	Göttingen
Begraafplaats	Albani-Friedhof
Locatie begraafplaats	Begraafplaats op Find a Grave
Nationaliteit	Duits
Wetenschappelijk werk
Vakgebied	antropologie, anatomie
Onderzoek	indeling in menselijk ras
Publicaties / Proefschrift	Handbuch der vergleichenden Anatomie und Physiologie
Promotor	Christian Wilhelm Büttner
Opleiding	Georg-August-Universität Göttingen, Friedrich-Schiller-Universität Jena
Alma mater	Georg-August-Universität Göttingen; Friedrich-Schiller-Universität Jena; Ernestinum Gotha
Instituten	Georg-August-Universität Göttingen
Portaal	Antropologie

Johann Friedrich Blumenbach (Gotha, 11 mei 1752 – Göttingen, 22 januari 1840) was een Duitse antropoloog en anatoom.

Snelle feiten Persoonlijke gegevens, Geboortedatum ...

Sluiten

Hij voltooide zijn standaardwerk Handbuch der vergleichenden Anatomie und Physiologie in 1804.

Blumenbach was onder andere bevriend met de bekende Duitse schrijver-dichter Johann Wolfgang von Goethe.

Blumenbach heeft onderzoek gedaan naar de mensheid en heeft een indeling gemaakt van de verschillende rassen. In het begin van zijn loopbaan was hij een aanhanger van de theorie dat alles voorgevormd was en zich slechts hoefde te ontwikkelen. Hij dacht dat alle organismen zelf een soort kracht in zich hadden om zich te ontwikkelen, wat hij bildungstrieb noemde.

Gebaseerd op het essay Von den verschiedenen Rassen der Menschen (1775) van Immanuel Kant,^[1] maakte Blumenbach in De generis humane varietate nativa (1775) een indeling in vijf menselijke rassen, die hij vanaf de derde editie de volgende benamingen gaf: Kaukasisch (wit), Mongools (geel), Amerikaans (rood), Ethiopisch (zwart) en Maleis (bruin). Hij koos voor de term Kaukasisch omdat hij aannam dat de mens in de Kaukasus was ontstaan en omdat hij de mensen van daar het mooiste vond. Hij baseerde zijn indeling op metingen aan menselijke schedels.

Niettemin was Blumenbach geen racist. Hij veroordeelde de slavernij en achtte – anders dan Kant en Hume – zwarten in staat tot grote prestaties op allerlei gebied.^[2] Als voorbeelden van eminente zwarten noemde hij onder andere Phillis Wheatley, Abram Petrovitsj Gannibal en Wilhelm Amo.

De leer van Blumenbach gaf racisten in de 19e en 20e eeuw ruimte om te beweren dat het blanke ras origineel was en superieur, terwijl andere rassen gedegenereerd zouden zijn.^[3] Onder het nazisme werden de "superieure" Kaukasiërs onderverdeeld in onder andere Ariërs en Semieten. In de Verenigde Staten wordt de term Caucasian gebruikt om te verwijzen naar witte Amerikanen, maar soms ook om de zuiver witte bevolkingsgroep aan te duiden in bepaalde gemengde bevolkingsgroepen.^[4]

Bronnen, noten en referenties

[1]
Robert Bernasconi, "Who Invented the Concept of Race? Kant's Role in the Enlightenment Construction of Race" in: id. (ed.), Race, 2001, p. 11-36
[2]
Ritchie Robertson, The Enlightenment. The Pursuit of Happiness 1680-1790, 2020, p. 266-267
[3]
Ritchie Robertson, The Enlightenment. The Pursuit of Happiness 1680-1790, 2020, p. 265
[4]
Is een Kaukasiër blank of komt hij uit de Kaukasus?, Thalia Verkade, 4 juli 2010

[1] [1]
Robert Bernasconi, "Who Invented the Concept of Race? Kant's Role in the Enlightenment Construction of Race" in: id. (ed.), Race, 2001, p. 11-36

[2] [2]
Ritchie Robertson, The Enlightenment. The Pursuit of Happiness 1680-1790, 2020, p. 266-267

[3] [3]
Ritchie Robertson, The Enlightenment. The Pursuit of Happiness 1680-1790, 2020, p. 265

[4] [4]
Is een Kaukasiër blank of komt hij uit de Kaukasus?, Thalia Verkade, 4 juli 2010

[1]

[2]

[3]

[4]

Wikiwand in your browser!

Johann Friedrich Blumenbach

Wikiwand in your browser!

Rassenleer

Receptie