Loading AI tools
Duits auteur Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Hans Josef Maria Globke (Düsseldorf, 10 september 1898 - Bonn, 13 februari 1973) was een Duits politicus en jurist in overheidsdienst, onder de nazi's nauw betrokken bij de racistische, antisemitische wetgeving, na de oorlog vertrouweling van Bondskanselier Adenauer.
Na afloop van de Eerste Wereldoorlog studeerde Globke rechten en politieke wetenschappen aan de universiteiten van Bonn (Rheinische Friedrich-Wilhelms-Universität) en Keulen. In 1922 promoveerde hij aan de universiteit van Gießen met een verhandeling over de onschendbaarheid van leden van de rijks- en landdagen (‘’ "Die Immunität der Mitglieder des Reichstages und der Landtage"’’). Tijdens zijn studies was hij lid van Katholische Deutsche Studentenverbindung Bavaria Bonn, behorend tot het Cartellverband der katholischen deutschen Studentenverbindungen. Daarna begon hij een carrière bij de overheid.
In 1925 werd hij plaatsvervangend politiepresident in Aken, in 1929 werd hij ambtenaar in het Pruisische ministerie van Binnenlandse Zaken, en in 1932 vervolgde hij zijn ambtenarenloopbaan in het rijksministerie van Binnenlandse Zaken, waartoe hij tot het einde van de Tweede Wereldoorlog in 1945 behoorde.
In de hoedanigheid van ambtenaar in de "Afdeling voor Joodse zaken" schreef hij samen met staatssecretaris Wilhelm Stuckart een commentaar op de (racistische, anti-joodse) Rassenwetten van Neurenberg, waarin motivatie, achtergrond en interpretatie ervan beschreven worden. Algemeen wordt aangenomen dat hij ook aan de opstelling van deze wetten deelgenomen heeft. Zijn commentaar had wel gunstige gevolgen voor de positie van "Mischlinge", die uitgezonderd werden van de maatregelen die golden voor "Volljuden". Hij informeerde ook hoge kerkelijke kringen; Joden die gehuwd waren met een niet-Joodse partner bleven uitgezonderd van deportatie.[1] Nadat Slowakije in 1939 een Duitse satellietstaat werd nam hij daar deel aan de uitwerking van de "Kodex des jüdischen Rechts", waarmee de ontmonding en de onteigening van de joodse bevolking begon. Toen de nazi's tot de volledige uitroeiing van de Joden besloten, nam het hoofd van de Afdeling voor Joodse zaken uit protest ontslag. Globke volgde hem op.
Globke was aanhanger van de Zentrum-partij. Voor zover bekend is hij nooit lid van de NSDAP geweest. Bovendien onderhield hij contact met militaire en civiele kringen van het verzet tegen het naziregime: hij was informant van de Berlijnse bisschop Konrad Graf von Preysing en was via Jakob Kaiser op de hoogte van de coupplannen van de Hitler-opponenten rond Carl Friedrich Goerdeler en Ludwig Beck. In 1945 verhinderde het oprukken van de geallieerden zijn arrestatie door de nationaalsocialisten.
In de jonge Bondsrepubliek werd Globke eerst ‘Ministerialdirigent’ (soort afdelingsleider) in het kanseliersambt (bij kanselier Konrad Adenauer), en in 1953 promoveerde hij er tot staatssecretaris (tot het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd in 1963). In deze functie behoorde hij tot de vertrouwelingen van de kanselier, en er wordt aangenomen dat Globke, in de achtergrond aan de touwtjes trekkend, een van de belangrijkste steunpilaren voor Adenauers "Kanzlerdemokratie" was. Globke organiseerde de kabinetszittingen en bepaalde de agenda ervan. Alle afspraken met de kanselier verliepen via Globkes bureau.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.