Gozewijn Comhaer

Gozewijn Comhaer (Deventer, ca. 1375 – Saint-Pierre-de-Chartreuse 20 juli 1447) was bisschop van Skálholt (IJsland) van 1437 tot 1447.

Gozewijn Comhaer
Bisschop van de Rooms-Katholieke Kerk
Geboren	ca. 1375
Plaats	Deventer
Overleden	20 juli 1447
Plaats	Saint-Pierre-de-Chartreuse
Wijdingen
Priester	15 augustus 1906
Bisschop	1437
Kerkelijke loopbaan
1437-1447	bisschop van Skálholt
Portaal    Christendom

Comhaer werd vermoedelijk geboren in Deventer. Zijn vader Gerrit Gozewijnzn. Comhaer (†1415) was afkomstig uit Zaltbommel en een rijke goudsmid en burger^{[noot 1]} in Deventer. Gerrit vertrok rond 1400 met zijn tweede echtgenote Aleid ter Poorten naar Denemarken, waar hij muntmeester werd van koning Erik VII van Denemarken.^[1][2]

Gozewijn ging in Deventer waarschijnlijk naar de Latijnse School.^[3] Hij wilde vervolgens intrede doen bij de kloosterorde van Windesheim, maar werd geweigerd vanwege zijn rijke afkomst.^[4] In 1400 trad hij toe tot de Kartuizer kloosterorde Sint Jansdal in Zelem in Belgisch Limburg, waar hij in 1407 werd gekozen tot prior. Zeven jaar later ging hij naar het Kartuizerklooster Grande Chartreuse in Grenoble in Frankrijk.

Comhaer reisde voor 1418 naar Denemarken, waar hij via zijn vader in ontmoeting kwam met Erik van Pommeren, koning van Denemarken. Hij werd biechtvader van de koning, en was in 1427 de gezant van de koning in Pruisen. In 1428 werd hij benoemd tot hoofd van een kartuizerklooster dat in het bisdom Århus in Jutland werd gesticht in de vervallen complexen van het Onze-Lieve-Vrouweklooster (Vor Frue Nonnekloster) in Randers en het klooster van Glenstrup.^[2][5][6]

Daarna werd hij benoemd tot bisschop van Skálholt op IJsland. Het is onduidelijk of dat in 1435 of 1437 was. Wel staat vast dat Hendrik VI, koning van Engeland op 22 november 1436 een document uitgaf waarin staat dat bisschop Gozewijn Comhaer met gevolg naar IJsland mag reizen en voorraden, benodigdheden voor religieuze diensten, textiel en meer mag inslaan. Comhaer kwam in 1437 aan in IJsland. Twee jaar later fungeerde hij als bisschop voor het hele land, omdat de nieuwe bisschop van Hólar, het andere bisdom van IJsland, nooit in IJsland arriveerde. Comhaer bleef in IJsland tot eind 1440. Hij keerde terug naar IJsland in 1442, zal veel door het land hebben gereisd en vertrok eind 1444 naar Engeland. Daarna ging hij naar Holland en was hij nog korte tijd in Deventer, waarna hij zich ten slotte opnieuw naar klooster Grande Chartreuse begaf, waar hij in 1447 stierf.

Tijdens Comhaers tijd als bisschop begonnen de Nederlanders handel te drijven met IJsland.

Van zijn naam Gozewijn zijn de IJslandse namen Gottsvin, Gottsveinn en Guðsveinn afgeleid.

Bronnen

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Gozewijn Comhaer op de IJslandstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
• Biografisch Portaal van Nederland, Gozewijn Comhaer
• (is) Tímarit.is, Rannsóknir í Viðey. Vaxspjöld frá 15. öld finnast við uppgröft rústa Viðeyjarklausturs, p91
• Scholtens, H.J.J.,“Gozewijn Comhaer, karthuizer en bisschop van IJsland, een bijdrage tot zijn biographie”, Archief voor de geschiedenis van het aartsbisdom Utrecht, dl. 52, Utrecht, 1926.
• Piebenga, G.A. (1993), "Gozewijn Comhaer - Carthusian and Modern Devout", in: Akkerman, F., Huisman, G.C., & Vanderjagt, A.J. (Eds.), Wessel Gansfort (1419-1489) and Northern Humanism, Vol. 40 (pp. 180-192), Leiden: E.J. Brill, geraadpleegd van Google Books
• (is) Piebenga, Gryt Anne, „Gozewijn Comhaer“, Spiegel Historiael, 1977.
• (is) Piebenga, Gryt Anne, „Gozewijn Comhaer Skálholtsbiskup 1435-1446“, Saga XXV, Reykjavík, Sögufélag, 1987, s. 195-204.

Referenties

1. Biografisch Portaal van Nederland, Gerrit Comhaer. Gearchiveerd op 16 juli 2023.
2. (da) Danskmoent.dk, Møntmesterslægten Comhaer
3. Post, C.G. van der, Verslagen en mededeelingen der Koninklijke Akademie van Wetenschappen, afdeling Letterkunde, Volume 2,Deel 6;Volume 18, p48-111, Moll, W., “Gozewijn Comhaer, een Nederlander aan het hoofd der kerk van IJsland” (p51), Amsterdam, 1877
4. Acquoy, J.G.R. (1875), Het klooster te Windesheim en zijn invloed, Vol. 1, p. 148 (noot 3), Utrecht: Gebr. Van der Post, geraadpleegd van Google Books.
5. (da) Glenstrupkirke.dk, Klosteret. Gearchiveerd op 3 juni 2023.
6. (da) Erslev, Kristian Sofus (1901). Danmarks Historie under Dronning Margrethe og Erik at Pommern. Jacob Erslevs Forlag, København, p142. Geraadpleegd op 20-01-2020.

Voetnoten

1. Burger – in de middeleeuwen waren mensen die in een stad met stadsrechten woonden ‘burger’ en hadden burgerrechten. Boeren en mensen die in omliggende dorpjes woonden waren geen burger en hadden dus ook geen burgerrechten.

Voorganger: John Williamson Craxton

bisschop van Skálholt ca. 1437-1447

Opvolger: Marcellus de Niveriis