Loading AI tools
televisieserie uit Nederland Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
De Fabeltjeskrant was een dagelijks terugkerende korte uitzending juist voor kinderbedtijd op de Nederlandse televisie over de dagelijkse gebeurtenissen in het Grote Dierenbos in Fabeltjesland. Het nieuws werd voorgelezen door Meneer de Uil. De serie werd ook uitgezonden in Vlaanderen.
| De Fabeltjeskrant | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
Meneer de Uil met de Fabeltjeskrant | ||||
| Genre | Poppenspel Kinderprogramma | |||
| Speelduur per afl. | 4 à 5 min. | |||
| Stemmen | Frans van Dusschoten Ger Smit Elsje Scherjon e.a. | |||
| Regie | Cocky Goudsmit-Boonstra Matthijs van Heijningen George Bossaerts | |||
| Scenario | Leen Valkenier | |||
| Muziek | Ruud Bos Jurriaan Andriessen (eindmuziek) | |||
| Land van oorsprong |  Nederland | |||
| Taal | Nederlands | |||
| Gerelateerd | De Woefs en de Lamaars | |||
| Productie | ||||
| Producent | Chanowski Productions: Thijs Chanowski (serie 1) Loek de Levita (serie 2) | |||
| Uitzendingen | ||||
| Start | 29 september 1968 (serie 1) 30 september 1985 (serie 2) 19 februari 1990 (serie 3) | |||
| Einde | 31 augustus 1974 (serie 1) 31 maart 1989 (serie 2) 4 oktober 1992 (serie 3) | |||
| Afleveringen | 1640 | |||
| Netwerk of omroep | NOS RTL 4 | |||
| Prijzen | ||||
| Gouden Televizier-Ring | 1969 | |||
| Officiële website | ||||
| (en) IMDb-profiel | ||||
| (mul) TMDb-profiel | ||||
| ||||
In 2005 werd het programma in Nederland verkozen tot beste kinderprogramma van de 20e eeuw, ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van de Nederlandse kindertelevisie.[1]
Aan het einde van elke aflevering wenst Meneer de Uil de 'kijkbuiskinderen' een goede nachtrust toe, waarna hij zelf ook de ogen sluit en vervolgens nog even met het rechteroog (voor de kijkbuiskinderen links) knipoogt. Af en toe kwam er in de jaren zeventig een aflevering voorbij waarin hij zijn linkeroog even opende, een bewuste gimmick van de samenstellers.[2] Het viel diverse kinderen op en er werden ook brieven over geschreven. In de nieuwere afleveringen in de jaren tachtig en bij de latere herhalingen van oudere afleveringen kwam deze gimmick niet meer voor.
Het begin- en eindfilmpje was een stop-motion of animatiefilm, gemaakt door de Nederlandse trucfilm-cameraman Hans Olivier, geassisteerd door Hongaarse cineast Ben Csánky.
Het brein achter De Fabeltjeskrant was Leen Valkenier. Hij baseerde de belangrijkste personages op mensen die hij kende uit de Rotterdamse wijk Vreewijk.[3] Het programma werd geproduceerd door Thijs Chanowski. In opdracht van hem ontwierp kunstenares Marie Troost de karakteristieke blauw-gele Meneer de Uil in de zomer van 1967. De oehoe vormde haar inspiratiebron.[4] De overige poppenreeks werd aanvankelijk gemaakt door Joke Aletrino en later door Henriette Beukers-Lenselink en Henk Beukers. De Fabeltjeskrant werd voor het eerst uitgezonden op 29 september 1968 door de NTS. De eerste fabels en personages waren geïnspireerd op de verhalen van Jean de La Fontaine, maar al snel ging het programma meer op het 'echte leven' lijken.
In de vier jaar waarin de eerste serie op de televisie was ontwikkelde De Fabeltjeskrant zich tot het best bekeken programma van die tijd. Het aantal kijkers lag tussen de één en twee miljoen per dag en dat waren lang niet allemaal kinderen of hun ouders. Vertaalde versies van De Fabeltjeskrant waren ook buiten het Nederlandstalig gebied zeer in trek.
Ogenschijnlijk was het programma bedoeld voor kleuters, door Meneer de Uil aangesproken als “kijkbuiskinderen”, maar door allerlei toespelingen op de landelijke politiek was het ook voor veel volwassenen een leuk programma. Zo werkte in een periode dat Joop den Uyl minister-president was van Nederland, een Meneer de Uil die uit de Fabeltjeskrant voorlas bij veel mensen op de lachspieren.
Op 22 juni 1972 werd de serie beëindigd. Na een speciale verkiezingsuitzending op 27 november 1972 keerde het programma op 2 december 1973 terug op de zondagmiddag, gevolgd door dagelijkse uitzendingen vanaf 1 juni 1974. Na zes jaar en 1041 afleveringen kwam er op 31 augustus van dat jaar een einde aan De Fabeltjeskrant.
In de jaren zeventig verscheen als een soort spin-off de serie De Woefs en de Lamaars, die zich afspeelde in het Nijverdal waar de Woefs keihard en goed georganiseerd werkten aan de productie van wasknijpers. De bazen waren de Grote en de Kleine Bons. Zo gedisciplineerd als de Woefs (honden) waren, zo anarchistisch waren de Lamaars (katten). Enkele dieren zoals Woef Hektor en Snoespoes (een toespeling op Romeo en Julia) maakten ook in De Fabeltjeskrant hun opwachting. De enige van deze dieren die voorkwam in zowel de eerste serie van De Fabeltjeskrant als in serie twee was Woefdram.
In 1985 kwam producent Loek de Levita met een nieuwe reeks afleveringen, die meteen weer een groot succes werden. De schrijver was weer Leen Valkenier. De afleveringen werden door verschillende omroepen uitgezonden. Inmiddels was Nederland veranderd in een multiculturele samenleving. Dat was terug te zien in de nieuwe serie, waarin een aantal exotische dieren werd geïntroduceerd. Deze nieuwe personages in het Grote Dierenbos − onder meer Zaza Zebra en Mister Maraboe − waren afkomstig uit het Derde Dierenbos (een toespeling op de Derde Wereld) en hadden elk zo hun eigen problematiek. Tijdens verkiezingen voor een nieuwe burgemeester van Fabeltjesland werd de Buitenbosse Chico Lama door het jeugdige publiek verkozen.
De tweede serie eindigde in 1989. Het totaal aantal afleveringen van De Fabeltjeskrant kwam hiermee op 1640.
Nadat de publieke omroep De Fabeltjeskrant in juni 1989 had stopgezet, kocht de toen net opgerichte commerciële tv-zender RTL Véronique in oktober 1989 de serie. Hierna werd De Fabeltjeskrant tot 1996 uitgezonden in het RTL 4-kinderprogramma Telekids. Een neveneffect hiervan was dat er sluikreclame in de serie sloop. Zo bouwt Willem Bever in een van de afleveringen een schotelantenne, zodat hij ook RTL 4 kan ontvangen.
In aanloop naar het vijftigjarige bestaan van De Fabeltjeskrant werkten Rubinstein Pictures en De Levita Productions aan een 3D-versie van de serie. Betrokken bij de plannen was Robin de Levita, zoon van bedenker Loek de Levita.[5][6] Dit resulteerde eind 2018 in de bioscoopfilm De Fabeltjeskrant: De Grote Dierenbos-spelen.
De nieuwe serie werd aangekocht door Netflix en vanaf 19 april 2019 werd de eerste reeks van vier afleveringen beschikbaar gesteld op het on-demand-platform.[7]
De stemmen werden ingesproken door
De poppen werden gespeeld door o.a. Irma Fransen, Olga Reurslag, Jantien Windhouwer, Corrie Hamel, Martien Oltmans, Mildred Rison en Saskia Janse.
De decors zijn ontworpen door Ruud van Dijk, en vervaardigd door Ruud zelf, Erika Brugman-Habets en Hans Lamboo. Zij tekenden ook voor de sets van de Woefs en de Lamaars.
.png)
Ook internationaal was De Fabeltjeskrant een succes. De rechten op het programma werden verkocht aan meer dan veertig landen over de gehele wereld. In Frankrijk werd zelfs een eigen serie van 39 afleveringen gemaakt. Alleen in Zweden was de serie net zo succesvol als in Nederland.[bron?] In de jaren 80 heeft Nederland getracht De Fabeltjeskrant op de Zuid-Afrikaanse televisie te krijgen. Dit is niet gelukt. De toenmalige Zuid-Afrikaanse apartheidsregering stak hier een stokje voor.[bron?]
Verder was de serie te zien in België, Portugal, Zwitserland, Joegoslavië, Griekenland, Polen, Nieuw-Zeeland, Spanje, Australië, Puerto Rico, El Salvador, Israël, Dominicaanse Republiek, Chili, Colombia, Nicaragua, Bolivia, Uruguay, Paraguay en Japan.
Voor bepaalde onderdelen in het programma werden de kijkbuiskinderen ingeschakeld:
Van 5 april 1969 tot 29 augustus 1970 verscheen er ook een jeugdweekblad dat De Fabeltjeskrant heette en geënt was op het televisiefeuilleton. Op 5 september 1970 veranderde het zijn naam in Sprookjesland en liep onder die naam verder tot 1 april 1972, waarna het blad herdoopt werd in Disneyland en nog gepubliceerd werd tot 29 maart 1974. De doelgroep van al deze bladen was kleuters en kinderen tot en met 12 jaar.
In 1970 ging Onkruidzaaiers in Fabeltjesland, een film gebaseerd op De Fabeltjeskrant, in première in de bioscoop. In de film wordt het Grote Dierenbos overspoeld door een horde kwaadwillende torren. Naar aanleiding van het succes van de film kregen de torren Thijl Schavuit en Sjefke Schelm een vaste rol in de televisiereeks. De film werd, net als de serie, geschreven door Leen Valkenier.
In 2018 kwam de bioscoopfilm De Fabeltjeskrant: De Grote Dierenbos-spelen uit.
De regionale omroep RTV Oost bracht in 2007 De Fabeltjeskrant in Streektaal op het scherm. De originele Nederlandse dialogen werden omgezet in Overijsselse dialecten en opnieuw ingesproken. Voor de rechthebbenden van de auteursrechten stonden bij de onderhandelingen over deze versie niet zozeer financiële kwesties voorop, als wel dat de productie recht deed aan de kwaliteit van de originele Fabeltjeskrant.
In 2008 kwam ook RTV West met een eigen versie. Onder anderen Pierre Wind, Paula Udondek en Cesar Zuiderwijk spraken oude afleveringen van de serie in met Zuid-Hollandse dialecten.
Ruud de Graaf en Hans Cornelissen (De Graaf en Cornelissen Producties B.V.) en Robin de Levita (Robin de Levita Productions BV) brachten in het theaterseizoen 2007/2008 gezamenlijk een nieuwe originele musical uit die was gebaseerd op de legendarische televisieserie. Deze musical ging op 30 september 2007 in première in 's-Hertogenbosch. Acteur en auteur Jon van Eerd nam het script en de teksten van de nieuwe liedjes voor zijn rekening en de liedjes werden gecomponeerd door Ruud Bos, die eerder schreef voor Toon Hermans en Willeke Alberti. Hiernaast kwamen ook klassiekers uit de poppenserie terug, zoals Drink meer prik en Hup daar is Willem met de waterpomptang. Aangezien het Dierenbos een soort afspiegeling is van de Nederlandse maatschappij, werd er een nieuwe bewoonster geïntroduceerd: Fatima de Poes, een vooruitstrevende moslima die openstaat voor de andere dieren in het bos.
De stemmen van deze versie werden verzorgd door:
Nieuw was ook de (mensen)rol Reinaert Bron, gespeeld door Ara Halici.
Jon van Eerd (auteur), Ruud Bos (componist), Paul van Ewijk (regisseur), Ruud de Graaf en Robin De Levita (producenten) ontvingen de John Kraaijkamp Musical Award voor Beste Musical 2008.
Zie de volgende Lijst van personages uit de Fabeltjeskrant voor een overzicht van de meeste personagesDe personages met hun gevleugelde uitspraken op alfabetische volgorde:
Hieronder enkele minder bekende personages die slechts korte tijd een rol hadden in de beginperiode van de serie.
Weetje: veel personages uit de begintijd zijn genoemd naar medewerkers aan de serie.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
