Columna rostrata

Een columna rostrata is een erezuil versierd met echte of symbolische ramstevens, houten of metalen rammen afkomstig van de boeg van vijandelijke schepen. Deze kolommen vertegenwoordigen speciale prestaties in oorlogsvoering op zee of andere nautische exploits. In moderne tijden worden dergelijke kolommen gebruikt als versiering en soms zelfs als straatverlichting, zoals op de Blauwbrug in Amsterdam.

Reconstructie van de antieke Zuil van Gaius Duilius, ca. 260 v. Chr.

Zuil van Gaius Duilius in de Speculum Romanae Magnificentiae, Antonio Lafreri 1577

De Zuil van Gaius Duilius

De Zuil van Gaius Duilius, die in 1565 op het Forum Romanum werd gevonden, is een vroeg voorbeeld van zo'n columna rostrata.^[1] Duilius leidde in 260 voor Christus de Romeinse vloot in de Slag bij Mylae tegen Carthago en werd geëerd met een triomftocht – de eerste Romein die voor een zege op zee werd gehuldigd. De rammen van de boeg (Latijn: rostrum) van de veroverde schepen werden onderdeel van zijn erekolom. Onder keizer Augustus, die zelf ook een columna rostrata op het Forum Romanum kreeg, werden de zuil en de bijbehorende inscriptie van Duilius vernieuwd.^[2] De originele inscriptie, het zogenoemde elogium Duilii uit de 3e eeuw voor Christus, bleef echter behouden.^[3]

Moderne voorbeelden van columnae rostratae

In moderne tijden zijn er nog steeds voorbeelden van columnae rostratae, vaak gebaseerd op oude modellen. In Sint-Petersburg (met vuurtorenlicht) en Vladivostok dienen ze zelfs als bakens voor de scheepvaart. Andere moderne versies zijn te vinden in Bordeaux en bij het Columbus Memorial in New York, dat in 1892 werd opgericht ter herdenking van de 400ste verjaardag van Christoffel Columbus' reis naar Amerika.

In Wenen staat op de Praterstern een erezuil voor Wilhelm von Tegetthoff, de overwinnaar van de Slag bij Lissa. Dit monumentale bouwwerk is ook een columna rostrata. Een kleinere zuil gewijd aan zijn opperbevelhebber, aartshertog Ferdinand Maximiliaan, stond oorspronkelijk in 1876 in Pula. Deze zuil werd na de Eerste Wereldoorlog overgebracht naar Venetië als overwinningstrofee en staat nu aan de rand van de Giardini Pubblici.

Galerij

• 
  Blauwbrug, Amsterdam, 1883
• 
  Sint-Petersburg, 1810
• 
  Parijs, Place de la Concorde, ca. 1840
• 
  Venetië, 1876
• 
  Columbus-Monument, New York, 1892
• 
  Tegetthoffdenkmal, Praterstern, Wenen, 1896

Bronnen, noten en/of referenties

1. (en) Varronianus (1860). a critical and historical introduction to the ethnography of ancient Italy and to the philological study of the Latin language, p. 268.
2. (en) Kondratieff, Eric (2004). The Column and Coinage of C. Duilius: Innovations in Iconography in Large and Small Media in the Middle Republic. Scripta Classica Israelica 23: 1-39
3. Duillius's Victory Inscription. Geraadpleegd op 8 september 2024.

Mediabestanden

Zie de categorie Rostral columns van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.