Capitolijnse Brutus

De Capitolijnse Brutus is een bronzen beeld uit de collectie van de Capitolijnse Musea in Rome. Het heeft een totale hoogte van 69 cm, maar alleen het hoofd is antiek (vierde of derde eeuw voor Christus). Sinds de zestiende eeuw wordt het beschouwd als een beeltenis van Lucius Junius Brutus, de mythische grondlegger van Romeinse Republiek, al ontbreekt hiervoor overtuigend bewijs. De Capitolijnse Brutus is een buitengewoon voorbeeld van de Romeinse portretkunst in de tijd van de Republiek.

Capitolijnse Brutus
inventarisnummer: MC1183
Jaar	4e-3e eeuw v.Chr.
Materiaal	Brons
Locatie	Capitolijnse Musea, Rome
Hoogte	69 cm
Portaal    Kunst & Cultuur

Herkomst

Het beeld werd rond 1500 gevonden in Rome en kwam terecht in de beroemde collectie van kardinaal Pius da Carpi, een vertrouweling van Paus Julius III. Deze verzameling trok veel geleerden en humanisten naar de paleizen van de kardinaal in Rome. Bij zijn dood in 1564 liet hij het beeld na aan de Capitolijnse Musea. De identificatie met Lucius Junius Brutus ontstond in deze tijd, voornamelijk door de vermeende gelijkenis met het profiel van Marcus Junius Brutus op munten. Deze Brutus, de bekendste moordenaar van Julius Caesar, zou een verre nazaat van de stichter van de Republiek zijn.

Voorstelling

Het hoofd van de Capitolijnse Brutus is nagenoeg onbeschadigd bewaard gebleven, een zeldzaamheid bij bronzen beelden, die vaak werden omgesmolten. Waarschijnlijk maakte het deel uit van een groter geheel, mogelijk een ruiterstandbeeld^[1]. Tijdens de Republiek waren levensechte portretten bijzonder in zwang. De Capitolijnse Brutus valt vooral op door de zorgvuldig uitgewerkte haren en baard. Ook zijn ogen, gemaakt van beschilderd ivoor, dragen bij aan de realistische uitstraling. Met zijn licht samengeknepen wenkbrauwen en gesloten lippen maakt de man een sobere maar vastberaden indruk. In een periode waarin wijsheid en gestengheid (gravitas) onlosmakelijk met politiek leiderschap waren verbonden, moet de man die hier is geportretteerd, Brutus of niet, in hoog aanzien gestaan hebben.

Afbeelding

• 
  detail

Literatuur

• Marco Bussagli (red.) (2007). Rome, Kunst en architectuur. h.f.ullmann p. 46
• Ranuccio Bianchi Bandinelli en Mario Torelli (1976). L'arte dell'antichità classica, Etruria-Roma. Turijn: Utet

Externe links

• (en) Informatie over het beeld op de website van de Capitolijnse Musea. Gearchiveerd op 4 december 2022. Geraadpleegd op 14 januari 2023.
• (en) Google Arts & Culture. Geraadpleegd op 14 januari 2023.
• (en) Khanacademy, Capitoline Brutus. Gearchiveerd op 15 januari 2023. Geraadpleegd op 14 januari 2023.
• (en) Informatie over het beeld op de website van het Museum of Fine Arts in Boston. Gearchiveerd op 4 december 2022. Geraadpleegd op 14 januari 2023.

Bronnen, noten en/of referenties

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Bruto capitolino op de Italiaanstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

1. De iets naar voren gebogen houding van het hoofd is hiervoor een aanwijzing, vgl. Otto Brendel, Etruscan Art, Yale University Press, 1995

Mediabestanden

Zie de categorie Capitoline Brutus (Rome) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.