Benguela-spoorweg

De Benguela-spoorweg (Portugees: Caminho de Ferro de Benguela en afgekort als CFB) is een spoorweg in Angola. De lijn start aan de kust bij de havenplaats Lobito en gaat bijna in een rechte lijn oostwaarts naar de plaats Luau, in de provincie Moxico aan de grens met Congo-Kinshasa. Hier staat de lijn in verbinding met de Katanga-spoorweg, die doorgaat naar het rijke kopergebied in Kongo en Zambia. De spoorlijn ontleent haar naam aan de stad Benguela, die ook aan de spoorlijn ligt. In februari 2015 is de spoorweg na een langdurige en kostbare opknapbeurt weer in dienst genomen.

Benguela-spoorweg
Totale lengte	1344 km km
Spoorwijdte	Kaapspoor 1067 mm
Aangelegd door	Sir Robert Williams
Geopend	1929
Huidige status	in gebruik
Traject
Legenda 0 Lobito Central 3 Lobito-Compão 7 KM7 11 Catumbela Variante do Cubal 26 Damba Maria 31 Cavaco 33 Benguela 45 Chivanda 51 São Pedro 68 Binga 81 Coruteva 86 Lucanda 94 Portela 101 Chivite 108 Capunda 120 Catengue 132 Cavinjal 140 Solo 149 Sapa Negrão Mina Cango Ombe Cabio Variante do Cubal 161 Caimbambo 169 Ubungo 177 Calenguer 186 Cavitumba 153 Cubal 229 Chimboa 245 Vindongo 251 Ganda 258 Lonjava 267 Alto Catumbela 276 Babaera 294 Quinjenje 307 Tonga 315 Cuma 323 Chênga 339 Longonjo 365 Lépi 395 Caála 408 Dango 423 Huambo 453 Cambuio 469 Novas Aguas 478 Katchiungo 517 Chinguar 543 Cutato 561 Sápinde 578 Capeio 625 Kuito 650 Chipeta 672 Camacupa 722 Cuanza 741 Cuéli 761 Cuiva 781 Cuemba 805 Chitende 820 Savinguila 842 Munhango 861 Simoje 878 Cangonga 904 Cavimbe 920 Sachanga 940 Cangumbe 959 Cachipoque 979 Saleno 998 Chicala 1016 Luena 1033 Cameja 1055 Camitongo 1074 Luculo 1095 Luena 1115 Sandando 1045 Lumeje 1152 Cassai 1174 Chabaia 1196 Chifumaje 1217 Caifuche 1239 Luacano 1259 Mutuécai 1279 Mucussueje 1301 Cafungo 1320 Camuxito 1332 Luau Kasaï; Grens  Congo-Kinshasa 1350 Dilolo naar Kolwezi

Trein van de CFB komt aan in het station van Benguela (2015)

Bouw

In 1899 kwam de Portugese regering met het plan om een spoorweg aan te leggen vanaf de kust, langs het Bié-plateau naar de mijnen in Katanga, onderdeel van Belgisch-Congo. Op 28 november 1902 kreeg de Brit Sir Robert Williams de concessie om de lijn aan te leggen en voor een periode van 99 jaar te beheren. Zijn Benguela Railway Company begon met de aanleg op 1 maart 1903. In 1914 was zo’n 500 kilometer spoorlijn gereed. Tijdens de Eerste Wereldoorlog lag het werk stil, maar in 1920 werden de werkzaamheden hervat. In 1929 was de lijn tot de grensplaats Luau gereed.

Gebruik

Het belangrijkste verkeer op de lijn was de afvoer van metalen uit Katanga en het binnenlands verkeer in Angola speelde een secundaire rol. Er reden ook passagierstreinen tussen Lubumbashi (Elizabethstad) en Lobito. Na een overstap in de haven kon de reis naar Europa worden vervolgd met schepen.

De spoorlijn was de snelste en kortste weg om de metalen van Katanga naar Europa te transporteren. In de eerste helft van de jaren zeventig werden record hoeveelheden aan goederen en passagiers vervoerd. In 1973 telde de maatschappij 14.000 medewerkers en werd 3,2 miljoen ton aan goederen over het spoor vervoerd.^[1]

Verval en herstel

Na de onafhankelijkheid van Angola in 1975 verlieten de 1800 Portugese medewerkers het land en lieten de spoorweg grotendeels onbeheerd achter.^[1] Met het uitbreken van de burgeroorlog werd de spoorlijn een militair doelwit. De lijn werd zwaar beschadigd, de transportvolumes daalden en de spoorlijn raakte in verval. In 1992 was nog maar 340 kilometer in gebruik en in 2001, toen de concessie afliep, was dit verder afgenomen tot 34 kilometer.^[2] Dit was het traject langs de kust van Benguela en Lobito. Het spoor kwam in handen van de Angolese overheid.

In 1989 werden de eerste herstelplannen gemaakt.^[1] De Generale Maatschappij van België, via een Britse dochteronderneming Tanks Consolidated Investments, had 90% van de aandelen in handen en de Angolese overheid de resterende 10%.^[1] Ingenieurs zouden het spoor, gebouwen en materieel bekijken, maar vanwege de onveilige situatie kon dit alleen onder militaire bescherming gebeuren.^[1] Het was te vroeg en de plannen zijn niet uitgevoerd.

In 2002 kwam de burgeroorlog tot een einde. In 2006 begon de China Railway Construction Corp. met het herstel van de lijn. Dit proces duurde tot februari 2015 en heeft in totaal 1,8 miljard dollar gekost. In februari 2015 werd de spoorlijn officieel heropend.^[2] De treinen kunnen met een gemiddeld snelheid van 90 km/u de reis van Lobito naar Luau in 30 uur afleggen.^[2]

Mediabestanden

Zie de categorie Caminho de Ferro de Benguela van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Benguela railway op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

---

1. (en) New York Times Railroad in Angola to Be Revived, 13 november 1989, geraadpleegd op 9 december 2017
2. (en) Railway Gazette Three presidents inaugurate rebuilt Benguela Railway, 16 februari 2015, geraadpleegd op 9 december 2017