Geclassificeerde informatie

Geclassificeerde informatie is informatie die omwille van de inhoud of aard beperkt of niet verspreid mag worden. Toegang tot deze informatie wordt vaak geregeld via wetten en regelgeving. Deze is alleen voorbehouden aan daartoe bevoegde personen.

Verboden plaats op grond van de Wet Bescherming Staatsgeheimen, hier in het voormalige NAVO-hoofdkwartier Cannerberg.

Geclassificeerde informatie kan zowel bij overheidsinstellingen als bij particuliere organisaties voorkomen. In geval van overheidsinstellingen wordt ook vaak gesproken van staatsgeheim. Geclassificeerde informatie wordt vaak ingedeeld in verschillende categorieën, waarbij elke categorie aangeeft hoe gevoelig de informatie is. Vrijwel elke nationale overheid kent zo’n systeem.

In Nederland spreekt men officieel van "gerubriceerde informatie" en de behandeling daarvan wordt geregeld in het Voorschrift Informatiebeveiliging Rijksdienst (VIR). In België geldt de wet van 11 december 1998^[1] met uitvoeringsbesluiten,^[2][3][4] en gebruikt men het begrip “classificatie”.

Overheidsinformatie

Niveaus

Hoewel het classificatiesysteem per land verschilt, wordt meestal de Britse definitie gebruikt. De Nederlandse namen staan er bij vermeld:

Top Secret (zeer geheim)

Het hoogste niveau van geclassificeerde informatie. Informatie uit deze categorie is meestal van dusdanige aard, dat indien ze openlijk beschikbaar zou zijn dit uitzonderlijk grote schade kan toebrengen aan de nationale veiligheid.

Secret (geheim)

Deze informatie kan in verkeerde handen grote schade toebrengen aan de nationale veiligheid.

Confidential (confidentieel of vertrouwelijk)

Deze informatie kan in verkeerde handen schade toebrengen aan nationale veiligheid.

Restricted (dienstgeheim, beperkt verspreid)

Deze informatie kan in verkeerde handen nadelige gevolgen hebben voor de nationale veiligheid. Niet alle landen kennen deze classificatie.

Unclassified (niet geclassificeerd)

Officieel geen classificatie. Deze term wordt gebruikt voor informatie die niet in een van bovenstaande groepen valt.

Namen per land

Land	Top Secret	Secret	Confidential	Restricted
Argentinië	Estrictamente Secreto y Confidencial	Secreto	Confidencial	Reservado
Australië	Top Secret	Secret	Confidential	Restricted
België	Zeer Geheim	Geheim	Vertrouwelijk	Beperkte verspreiding
Bolivia	Supersecreto or Muy Secreto	Secreto	Confidencial	Reservado
Bosnië	Strogo Povjerljivo	Tanjno	Konfidencialno	Restiktirano
Brazilië	Ultra Secreto	Secreto	Confidencial	Reservado
Bulgarije	Строго секретно	Секретно	Поверително	За служебно ползване
Cambodja	Sam Ngat Bamphot	Sam Ngat Roeung	Art Kambang	Ham Kom Psay
Canada	Top Secret/Très secret	Secret/Secret	Confidential/Confidentiel
Chili	Secreto	Secreto	Reservado	Reservado
China	Juémì (绝密)	Jīmì (机密)	Mìmì (秘密)	Neibu(内部)
Colombia	Ultrasecreto	Secreto	Confidencial	Reserva del sumario
Costa Rica	Alto Secreto	Secreto	Confidencial
Denemarken	Yderst Hemmeligt	Hemmeligt	Fortroligt	Til Tjenestebrug Foreign Service: Fortroligt
Duitsland	Streng Geheim	Geheim	VS-Vertraulich	VS-Nur für den Dienstgebrauch
Ecuador	Secretisimo	Secreto	Confidencial	Reservado
Egypte	Sirriy lil-Ġāyah سري للغاية	Sirriy Ǧiddan سري جداً	Khāṣ خاص	Maḥzūr محظور
Estland	Täiesti salajane	Salajane	Konfidentsiaalne	Piiratud
Ethiopië	Yemiaz Birtou Mistir	Mistir	Kilkil
Filipijnen	Top Secret	Secret	Confidential	Restricted
Finland	Erittäin salainen (TTL I)	Salainen (TTL II)	Luottamuksellinen (TTL III)	Viranomaiskäyttöön (TTL IV)
Frankrijk	Très secret défense	Secret défense	Confidentiel défense	Diffusion restreinte
Griekenland	Άκρως Απόρρητον	Απόρρητον	Εμπιστευτικόν	Περιορισμένης Χρήσης
Guatemala	Alto Secreto	Secreto	Confidencial	Reservado
Haïti	Top Secret	Secret	Confidential	Reserve
Honduras	Super Secreto	Secreto	Confidencial	Reservado
Hong Kong S.A.R., Volksrepubliek China	Top Secret, 高度機密	Secret, 機密	Confidential, 保密	Restricted, 內部文件/限閱文件
Hongarije	Szigorúan Titkos	Titkos	Bizalmas
IJsland	Algert Leyndarmál	Leyndarmál	Þjónustuskjal	Trúnaðarmál
India	परम गुप्त (Param Gupt)	गुप्त (Gupt)	गोपनीय (Gopniya)	प्रतिबंधित/सीमित (Pratibandhit/seemit)
Indonesië	Sangat Rahasia	Rahasia	Rahasia Dinas	Terbatas
Iran	Bekoliserri به کلّى سرّى	Serri سرّى	Kheili Mahramaneh خيلى محرمانه	Mahramaneh محرمانه
Irak	Sirriy lil-Ġāyah سري للغاية	Sirriy سري	Khāṣ خاص	Maḥdūd محدود
Ierland	An-sicreideach	Sicreideach	Runda	Srianta
Israël	Sodi Beyoter סודי ביותר	Sodi סודי	Shamur שמור	Mugbal מוגבל
Italië	Segretissimo	Segreto	Riservatissimo	Riservato
Japan	Kimitsu, 機密	Gokuhi, 極秘	Hi, 秘	Toriatsukaichuui, 取り扱い注意
Jordanië	Maktūm Ǧiddan مكتوم جداً	Maktūm مكتوم	Sirriy سري	Maḥdūd محدود
Kroatië	Vrlo tajno	Tajno	Povjerljivo
Laos	Lup Sood Gnod	Kuam Lup	Kuam Lap	Chum Kut Kon Arn
Letland	Sevišķi slepeni	Slepeni	Konfidenciāli	Dienesta vajadzībām
Libanon	Tres Secret	Secret	Confidentiel
Litouwen	Visiškai Slaptai	Slaptai	Konfidencialiai	Riboto Naudojimo
Maleisië	Rahsia Besar	Rahsia	Sulit	Terhad
Mexico	Ultra Secreto	Secreto	Confidencial	Restringido
Nederland[5]	STG. Zeer geheim (STG = staatsgeheime informatie)	STG. Geheim	STG. Confidentieel, Vertrouwelijk	Departementaal vertrouwelijk, Dienstgeheim
Nieuw-Zeeland	Top Secret	Secret	Confidential	Restricted
Nicaragua	Alto Secreto	Secreto	Confidencial	Reservado
Noorwegen	STRENGT HEMMELIG	HEMMELIG	KONFIDENSIELT	BEGRENSET
Oostenrijk	Streng Geheim	Geheim	Verschlußsache	Nur für den Dienstgebrauch
Pakistan	Intahai Khufia	Khufia	Sigh-e-Raz	Barai Mahdud Taqsim
Paraguay	Secreto	Secreto	Confidencial	Reservado
Peru	Estrictamente Secreto	Secreto	Confidencial	Reservado
Polen	Ściśle tajne	Tajne	Poufne	Zastrzeżone
Portugal	Muito Secreto	Secreto	Confidencial	Reservado
Roemenië	Strict Secret de Importanţă Deosebită	Strict Secret	Secret	Secret de serviciu
Rusland	Особой важности (вариант: Совершенно Секретно (Sovershenno Sekretno))	Совершенно секретно (вариант: Секретно (Sekretno))	Секретно (вариант: Не подлежит оглашению (Конфиденциально) (Ne podlezhit oglasheniyu (Konfidentsial'no))	Для Служебного Пользования (ДСП) (Dlya Sluzhebnogo Pol'zovaniya)
El Salvador	Ultra Secreto	Secreto	Confidencial	Reservado
Saoedi-Arabië	Saudi Top Secret	Saudi Very Secret	Saudi Secret	Saudi Restricted
Servië	Drzavna tajna	Strogo poverljivo	Poverljivo	Interno
Singapore	Top Secret	Secret	Confidential	Restricted
Slowakije	Prísne tajné	Tajné	Dôverné	Vyhradené
Slovenië	Strogo tajno	Tajno	Zaupno	Interno
Spanje	Secreto	Reservado	Confidencial	Difusión Limitada
Thailand	Lup Tisud, ลับที่สุด	Lup Maag, ลับมาก	Lup,ลับ
Tsjechië	Přísně Tajné	Tajné	Důvěrné	Vyhrazené
Turkije	Çok Gizli	Gizli	Özel	Hizmete Özel
Verenigd Koninkrijk	TOP SECRET	SECRET	CONFIDENTIAL	RESTRICTED
Verenigde Staten	Top Secret	Secret	Confidential	For Official Use Only
Uruguay	Ultra Secreto	Secreto	Confidencial	Reservado
Vietnam	Tối Mật	Mật	Kín	Phổ Biến Hạn Chế
Zuid-Afrika	Top Secret Uiters Geheim	Secret Geheim	Confidential Vertroulik	Restricted Beperk
Zuid-Korea	I-Kup Bi Mil, 1급비밀	II-Kup Bi Mil, 2급비밀	III-Kup Bi Mil, 3급비밀	Dae Woi Bi, 대외비
Zweden	Kvalificerat Hemlig (KH); Hemlig/Top Secret (H/TS)	Hemlig (H); Hemlig/Secret H/S)	Hemlig/Confidential (H/C)	Hemlig/Restricted (H/R)
Zwitserland		Geheim / Secret	Vertraulich / Confidentiel	Dienstlich / Interne au service
NAVO	Cosmic Top Secret	NATO Secret	NATO Confidential	NATO Restricted

Vrijgave

Zie ook: Openbaarheid van bestuur.

Afhankelijk van het classificatieniveau zijn verschillende regels omtrent vrijgave of het in mogen zien van geclassificeerde informatie. Ook de manier waarop de informatie wordt opgeslagen wordt door het niveau bepaald. Behalve toestemming om geclassificeerde informatie van een bepaald niveau in te mogen zien, moet iemand ook aan kunnen tonen dat het inzien van de informatie echt noodzakelijk is alvorens toegang te krijgen tot de betreffende informatie.

In België werd in mei 2018 een wetsvoorstel ingediend om voortaan vertrouwelijke informatie automatisch vrij te geven of te “declassificeren”. Tot nu toe kunnen alleen specifieke documenten afzonderlijk vrijgegeven worden.^[6][7]

Uitwisseling met andere landen

Indien een overheidsinstelling geclassificeerde informatie uitwisselt met een overheidsinstelling van een ander land, wordt vaak een algemeen classificatiesysteem gebruikt dat door beide landen wordt erkend naast hun eigen systeem. Zo heeft geclassificeerde informatie die wordt verspreid onder leden van de NAVO vijf classificatieniveaus: COSMIC TOP SECRET (CTS), FOCAL TOP SECRET (FTS), NATO SECRET (NS), NATO CONFIDENTIAL (NC) en NATO RESTRICTED (NR).

Particuliere informatie

Particuliere organisaties kennen soms ook geclassificeerde informatie, die niet zomaar door elke werknemer ingezien mag worden. Werknemers die deze informatie in mogen zien moeten vaak een geheimhoudingsverklaring tekenen, of worden zelfs gescreend. De mate waarin een bedrijf dit kan doen wordt vaak wettelijk geregeld. Zo kent de VS een wet die werknemers het recht geeft om te weigeren mee te werken aan een leugendetectortest.

Zie ook

• Censuur (informatie)

Externe links

• US "NISPOM" manual^{[dode link]}, explaining rules on classified information among other things - full title is "National Industrial Security Program Operating Manual"
• Marking Classified National Security Information ISOO booklet PDF
• Defence Vetting Agency. Carries out national security checks in the UK

Bronnen, noten en/of referenties

1. Wet van 11 december 1998. Gearchiveerd op 13 juli 2023.
2. KB van 24 maart 2000 . Gearchiveerd op 13 juli 2023.
3. KB van 3 juni 2005, uitvoering wet. Gearchiveerd op 12 juli 2023.
4. KB van 3 juni 2005, beroepsorgaan. Gearchiveerd op 13 juli 2023.
5. Leidraad aanwijzing vertrouwensfuncties. Gearchiveerd op 21 juli 2021.
6. Wetsvoorstel tot invoering van een algemene declassificatieregeling voor geclassificeerde stukken. Kamer van volksvertegenwoordigers (2 mei 2018). Gearchiveerd op 20 mei 2018. Geraadpleegd op 19 mei 2018.
7. Wetsvoorstel declassificatie: wanneer geheime documenten niet langer geheim zijn. Knack (8 mei 2018). Geraadpleegd op 19 mei 2018.