Top Qs
Tijdlijn
Chat
Perspectief

Baptisterium

christelijke doopkapel Van Wikipedia, de vrije encyclopedie

Baptisterium
Remove ads

Een baptisterium of doopkapel (afgeleid uit het Grieks: baptisterion: badplaats of zwembassin, Italiaans: battisterio) is een afgezonderd deel van een kerk waarin de doopvont (ook wel piscina) staat.

Thumb
Baptisterium van de dom van Florence
Thumb
Gebruikelijk grondplan van baptisteria en kerk
Thumb
De doopvont in de vorm van een grieks kruis in het baptisterium van de Katapolianíkerk op het Griekse eiland Paros.
Remove ads

Baptisterium als vrijstaand gebouw

Samenvatten
Perspectief

In Zuid-Europa was het veelal een achthoekig, vrijstaand, gebouw, stond aan de westzijde van een kathedraal of hoofdkerk en was gewijd aan Johannes de Doper. De uitgebreide manier waarop baptisteria versierd en gebouwd zijn wijst op de grote waarde die de christenen hechten aan het doopritueel. Het doopritueel symboliseert de intrede in een geloofsgemeenschap, het hoofd wordt besprenkeld met water (vroeger werd men geheel ondergedompeld) om de zonden af te wassen en gezuiverd te worden van de erfzonde. Na het ritueel is men als lid van de kerk aangenomen.

Het eerste baptisterium, het baptisterium van Lateranen, was achthoekig. Dit model is vaak nagebouwd, soms werd het ook wel twaalfzijdig gebouwd. De doopvont in het midden van het baptisterium stond drie treden hoog. Vaak werd er bij de versiering een gouden of zilveren duif gebruikt, voor de rest zijn alle iconen, fresco’s of mozaïeken gebaseerd op het leven van Johannes de Doper.

De doopvont zelf was voorheen altijd van steen, maar in latere tijden werd ook wel metaal gebruikt. Het water in de doopvont komt uit natuurlijke bronnen en wordt gezegend door de pastoor.

In de vroege jaren van het christendom waren er nog geen baptisteria, deze kwamen pas toen drie keer per jaar grote groepen kinderen gedoopt werden. Door het grote aantal personen dat in het baptisterium moest passen, waren deze in die tijd erg groot. Als er een tijd niets op het programma stond, werd het baptisterium verzegeld met een speciaal zegel van de pastoor. Later lieten ook volwassen hun zonden afwassen. Soms was een baptisterium verdeeld in twee delen, voor elk geslacht een. Er bestonden zelfs kerken waar twee baptisteria aanwezig waren voor de scheiding.

In het baptisterium was ook vaak een vuurplaats aangebracht, om de dopelingen warm te houden na de onderdompeling. Naast het dopen had het baptisterium ook nog andere functies: hoewel het verboden was door het Concilie van Auxerre (578) werd het baptisterium af en toe als begraafplaats gebruikt voor belangrijke personen.

Remove ads

Bekende baptisteria in Zuid-Europa

Remove ads

Baptisterium als inpandige doopkapel

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads