Asteroxylon

Asteroxylon^[1] ('stervormig xyleem') is een geslacht van uitgestorven vaatplanten van de stam Lycopodiophyta. Het waren landplanten. Fossielen uit het Onder Devoon zijn gevonden in de Rhynie Chert en Windyfield Chert in Aberdeenshire, Schotland.^[2][3] Asteroxylon wordt beschouwd als de meest basale vertegenwoordiger van de Lycopsida.^[4]

Asteroxylon
Asteroxylon mackiei
Taxonomische indeling
Rijk: Plantae (Planten) Stam: Lycopodiophyta (Vaatplanten) Klasse: Lycopodiopsida Orde: Drepanophycales Familie: Asteroxylaceae
Geslacht
Asteroxylon Kidston & Lang (1920)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Portaal    Biologie

Beschrijving

De plant had vertakte stengels (telomen) met twaalf millimeter brede en veertig centimeter lange takken.^[5] De stengel ontsproot uit een bladloos rizoom met wortelachtige vertakkingen.^[5] De rizomen zaten tot twintig centimeter in de grond.^[6] Het xyleem zit stervormig in het midden van de stengel en wordt beschouwd als een vroege actinostele of een 'Asteroxylon-type' protostele.^[7] Tussen het stervormige xyleem zit het floëem. De tracheïden zijn van het primitieve ring- of spiraalvormige type (zogenaamd G-type).^[8] 'Bladeren', geen echte bladeren omdat ze geen vaatbundels hebben, waren onvertakte, smalle, tot vijf millimeter lange enaties (uitgroeiingen van de epidermis van de stengel).^[4][7] Vanaf het centrale xyleem lopen vertakkingen naar de basis van de enaties.^[4][7] Enaties en stengels droegen huidmondjes. Wat duidt op fotosynthese bij deze planten.^[9]

De 7 x 2,5 millimeter grote sporangia zijn niervormig en zitten met een steel in de oksels van de enaties.

In doorsneden onder de epidermis van enatiën en rizomen van Asteroxylon mackiei werd de schimmel Paleopyrenomycites devonicus gevonden. De schimmel vormde sporenzakjes, ascosporen en peritheciën.^[10][11]

Soorten

• Asteroxylon mackiei
• Asteroxylon elberfeldense

Externe link

• (en) Asteroxylon in de Rhynie Chert

Bronnen, noten en/of referenties

1. Fossilworks: Asteroxylon. www.fossilworks.org. Geraadpleegd op 08-01-2023.
2. Kidston R & Lang WH (1920) On Old red sandstone plants showing structure from the Rhynie chert bed, Aberdeenshire. Part III. Asteroxylon mackiei, Kidston & Lang. Transactions of the Royal Society of Edinburgh 52, 643-680
3. Rice, C. M., Ashcroft, W. A., Batten, D. J., Boyce, A. J., Caulfield, J. B. D. (1995). A Devonian auriferous hot spring system, Rhynie, Scotland. Journal of the Geological Society, London 152 (2): 229–250. DOI: 10.1144/gsjgs.152.2.0229.
4. Hao, Shougang, Xue, Jinzhuang (2013). The Early Devonian Posongchong Flora of Yunnan - A Contribution to an Understanding of the Evolution and Early Diversification of Vascular Plants. Science Press, Beijing, 244–245. ISBN 978-7-03-036616-0.
5. Strullu‐Derrien, Christine, Wawrzyniak, Zuzanna, Goral, Tomasz, Kenrick, Paul (2015). Fungal colonization of the rooting system of the early land plant Asteroxylon mackiei from the 407‐Myr‐old Rhynie Chert (Scotland, UK). Botanical Journal of the Linnean Society 179 (1): 201-213. Geraadpleegd op 28 June 2016.
6. Smoot, E.L., Jansen, R.K., Taylor, T.N. (1981). A Phylogenetic Analysis of the Land Plants: A Botanical Commentary. Taxon 30 (1): 65–67 (International Association for Plant Taxonomy (IAPT)). DOI: 10.2307/1219392.
7. Kerp, Hans, Wellman, Charles H., Krings, Michael, Kearney, Patricia, Hass, Hagen (2013). Reproductive organs and in situ spores of Asteroxylon mackiei Kidston & Lang, the most complex plant from the lower Devonian Rhynie chert. International Journal of Plant Sciences 174 (3): 293–308. DOI: 10.1086/668613. Geraadpleegd op 28 June 2016.
8. Kenrick, Paul, Crane, Peter R. (1997). The Origin and Early Diversification of Land Plants: A Cladistic Study. Smithsonian Institution Press. ISBN 978-1-56098-730-7.
9. Wilson, Jonathon P., Fischer, Woodward W. (2011). Hydraulics of Asteroxylon mackei, an early Devonian vascular plant, and the early evolution of water transport tissue in terrestrial plants. Geobiology 9 (2): 121-130. Geraadpleegd op 28 June 2016.
10. Beimforde, C., Feldberg, K., Nylinder, S., Rikkinen, J., Tuovila, H. (2014). Estimating the Phanerozoic history of the Ascomycota lineages: Combining fossil and molecular data. Molecular Phylogenetics and Evolution 78: 386–398. DOI: 10.1016/j.ympev.2014.04.024.
11. (2005). Perithecial ascomycetes from the 400 million year old Rhynie chert: an example of ancestral polymorphism. Mycologia 97 (1): 269–285. PMID 16389979. DOI: 10.3852/mycologia.97.1.269.