Adelheid van Katzenelnbogen

Adelheid van Katzenelnbogen († Mainz, 22 februari 1288^[1][2][3][4]), Duits: Adelheid Gräfin von Katzenelnbogen, was een gravin uit het Huis Katzenelnbogen en door huwelijk gravin van Nassau. Ze is de stammoeder van de Walramse Linie van het Huis Nassau en daarmee de directe voorouder van de groothertogen van Luxemburg.

Adelheid van Katzenelnbogen
?–1288
Geboren	?
Overleden	22 februari 1288 Mainz
Vader	Diether II van Katzenelnbogen
Moeder	Hildegunde
Dynastie	Huis Katzenelnbogen
Broers/zussen	Diether III, Everhard
Partner	Walram II van Nassau
Kinderen	Diether, Adolf, Richarda, Mechtild, Imagina
Wapen van de graven van Katznelnbogen

Biografie

Het voormalige Sint-Claraklooster te Mainz

Adelheid was de dochter van graaf Diether II van Katzenelnbogen en Hildegunde.^{[1][2][3][noot 1]} Ze huwde vóór 1250^[1][2] met graaf Walram II van Nassau (ca. 1220^[2][3][4][5] – 24 januari 1276^[2]). Haar echtgenoot verdeelde op 16 december 1255^{[noot 2]} het graafschap Nassau met zijn jongere broer Otto I, waarbij Walram het ten zuiden van de rivier de Lahn gelegen deel – bestaande uit Wiesbaden, Idstein, Weilburg en Bleidenstadt – verkreeg.^[6]

Walram overleed – naar verluidt in geestelijke ontreddering – op 24 januari 1276. Adelheid trad daarna in het klooster, ze was franciscaner non te Wiesbaden (’s zomers) en te Mainz (’s winters).^[5] Naar verluidt leidden zij en haar dochter Richarda een zeer vroom leven.

De necrologie van het Sint-Claraklooster te Mainz registreerde het overlijden van ‘Alheidis … comitissa de Nassowe’ op ‘Non Kal Mar’ in 1288 en haar begrafenis ‘in habitu soror’.^[1][2] Ze overleed dus op 22 februari 1288 en werd begraven in het Sint-Claraklooster te Mainz.^{[1][2][3][4][5]}

Kinderen

Uit het huwelijk van Adelheid van Walram werden de volgende kinderen geboren:^[2][3][4][5]

1. Diether (ca. 1250 – Trier, 23 november 1307), was aartsbisschop van Trier 1300–1307.
2. Adolf (ca. 1255 – Göllheim, 2 juli 1298), volgde zijn vader op als graaf van Nassau, was koning van Duitsland 1292–1298.
3. Richarda († 28 juli 1311), was non in het Sint-Claraklooster te Mainz en later in Klooster Klarenthal bij Wiesbaden.
4. Mechtild (jong overleden).
5. Imagina († vóór 1276), huwde mogelijk met Frederik van Lichtenberg.

Voorouders

Voorouders van Adelheid van Katzenelnbogen
Betovergrootouders	Hendrik II van Katzenelnbogen (?–1160) ⚭ Hildegard van Henneberg (?–?)	Koenraad van Laufen (?–?) ⚭ Giselhilde van Arnstein (?–?)	? (?–?) ⚭ ? (?–?)	? (?–?) ⚭ ? (?–?)	? (?–?) ⚭ ? (?–?)	? (?–?) ⚭ ? (?–?)	? (?–?) ⚭ ? (?–?)	? (?–?) ⚭ ? (?–?)
Overgrootouders	Berthold I van Katzenelnbogen (?–1170) ⚭ Adelheid van Laufen (?–?)		? (?–?) ⚭ ? (?–?)		? (?–?) ⚭ ? (?–?)		? (?–?) ⚭ ? (?–?)
Grootouders	Diederik I van Katzenelnbogen (?–1214/19) ⚭ ? (?–?)				? (?–?) ⚭ ? (?–?)
Ouders	Diederik II van Katzenelnbogen (?–1245) ⚭ vóór 1219 Hildegunde (?–?)

Externe links

• (en) Hessen op: Medieval Lands. A prosopography of medieval European noble and royal families, compiled by Charles Cawley.
• (en) Nassau op: An Online Gotha, by Paul Theroff.
• (en) Nassau op: Medieval Lands. A prosopography of medieval European noble and royal families, compiled by Charles Cawley.

Bronnen, noten en/of referenties

• Dek, A.W.E. (1970). Genealogie van het Vorstenhuis Nassau. Europese Bibliotheek, Zaltbommel. Geraadpleegd op 4 maart 2021.
• (fr) Huberty, Michel, Giraud, Alain; Magdelaine, F. & B. (1981). l’Allemagne Dynastique. Tome III: Brunswick-Nassau-Schwarzbourg. Alain Giraud, Le Perreux.
• (de) Sauer, Wilhelm (1896). Allgemeine Deutsche Biographie. Band 40. Duncker & Humblot, Leipzig, "Graf Walram II. von Nassau", pp. 778-779.
• Venne, J.M. van de, Stols, Alexander A.M. (1937). Geslachts-Register van het Vorstenhuis Nassau. A.A.M. Stols Uitgevers-Maatschappij, Maastricht.
• Vorsterman van Oyen, A.A. (1882). Het Vorstenhuis Oranje-Nassau. Van de vroegste tijden tot heden. A.W. Sijthoff en J.L. Beijers, Leiden en Utrecht.

---

Voetnoten

1. “Volgens Europäische Stammtafeln was Hildegunde vermoedelijk een dochter van graaf Eberhard van Eberstein, maar de basis voor deze speculatie is onbekend.”^[1]
2. In Nederlandse bronnen wordt altijd de datum 17 december 1255 genoemd. In buitenlandse bronnen echter de datum 16 december 1255. De beschrijving op de officiële website koninklijkeverzamelingen.nl geeft de datum 16 december 1255. Gearchiveerd op 21 april 2021.

Referenties

1. Cawley (Hessen).
2. Cawley (Nassau).
3. Dek (1970).
4. Van de Venne & Stols (1937).
5. Vorsterman van Oyen (1882).
6. Huberty, et al. (1981).