Verbond van droge stroomdalgraslanden

Het verbond van droge stroomdalgraslanden (Sedo-Cerastion) is een verbond uit de struisgras-orde (Trifolio-Festucetalia ovinae). Het verbond omvat plantengemeenschappen van zeer soortenrijke, droge graslanden op oligotrofe zandgronden langs grote rivieren.

Verbond van droge stroomdalgraslanden
De associatie van vetkruid en tijm in de lente
Syntaxonomische indeling
Klasse: Koelerio-Corynephoretea (klasse van droge graslanden op zandgrond) Orde: Trifolio-Festucetalia ovinae (struisgras-orde)
Verbond
Sedo-Cerastion Krausch 1968
Afbeeldingen op Wikimedia Commons

Naamgeving en codering

• Syntaxoncode voor Nederland (rVvN): r14Bc
• BWK-karteringscode: hu
• Natura2000-habitattypecode (EU-code): H6120
• Corine biotope: 34.12 Pelouses des sables calcaires
• Eunis Habitat Types: E1.12 Euro-Siberian pioneer calcareous sand swards

De wetenschappelijke naam Sedo-Cerastion is afgeleid van de botanische namen van twee dikwijls beeldbepalende soorten van dit verbond, muurpeper (Sedum acre) en akkerhoornbloem (Cerastium arvense).

Fysiognomie

Het verbond van droge stroomdalgraslanden wordt gekenmerkt door een min of meer open tot zeer dichte, laagblijvende vegetatie. In het bijzonder zijn vaak geelbloemige soorten toonaangevend in het vegetatieaspect.

De kruidlaag is zeer soortenrijk en bloemrijk, en bestaat overwegend uit een mengeling van eenjarige en overblijvende kruiden als sikkelklaver en akkerhoornbloem, aangevuld met grassen als zachte haver, kweek en veldbeemdgras.

De moslaag is aanwezig maar minder belangrijk.

Ecologie

Het verbond van droge stroomdalgraslanden vindt men op droge, meso-oligotrofe tot oligotrofe, weinig tot matig humusrijke, basenrijke zand- of zavelgronden, vooral op door grotere rivieren afgezette zandruggen en oeverwallen.

Associaties in Nederland en Vlaanderen

Het verbond van de droge stroomdalgraslanden wordt in Nederland en Vlaanderen vertegenwoordigd door twee associaties.

• • associatie van vetkruid en tijm (Sedo-Thymetum)
  • associatie van sikkelklaver en zachte haver (Medicagini-Avenetum pubescentis)

Diagnostische taxa voor Nederland en Vlaanderen

Het verbond van droge stroomdalgraslanden heeft voor Nederland en Vlaanderen als belangrijkste kensoorten voorjaarsganzerik, handjesgras en cipreswolfsmelk. De naamgevende muurpeper en akkerhoornbloem zijn dikwijls beeldbepalend, maar komen ook in andere plantengemeenschappen voor. Zachte haver en kleine pimpernel zijn differentiërende soorten ten opzichte van de andere verbonden in de struisgras-orde, terwijl knolboterbloem, akkerwinde, kraailook en ruige weegbree het verbond differentiëren tegenover alle ander gemeenschappen binnen de klasse van droge graslanden op zandgrond.

Kruidlaag

Kentaxon	Diff.soort	Presentie	Triviale naam	Botanische naam	Opmerking	Afbeelding
kV	-		voorjaarsganzerik	Potentilla tabernaemontani
kV	-		handjesgras	Cynodon dactylon
kV	-		cipreswolfsmelk	Euphorbia cyparissias
kV	-		wilde averuit	Artemisia campestris subsp. campestris
kO	-		liggende klaver	Trifolium campestre
kO	-		hazenpootje	Trifolium arvense
kO	-		overblijvende hardbloem	Scleranthus perennis
kO	-		viltganzerik	Potentilla argentea
kO	-		klein timoteegras	Phleum pratense subsp. serotinum
kK	-		geel walstro	Galium verum
kK	-		gewoon biggenkruid	Hypochaeris radicata
kK	-		zandzegge	Carex arenaria
kK	-		zandhoornbloem	Cerastium semidecandrum
kK	-		vroegeling	Erophila verna
kK	-		kleine leeuwentand	Leontodon saxatilis
bg	-		akkerhoornbloem	Cerastium arvense
-	dV		zachte haver	Helictotrichon pubescens	t.o.v. het buntgras-verbond en het verbond van gewoon struisgras
-	dV		kleine pimpernel	Sanguisorba minor	idem
-	dO		echte kruisdistel	Eryngium campestre	t.o.v. buntgras-orde en fakkelgras-orde
-	dO		knolboterbloem	Ranunculus bulbosus	idem
-	dO		akkerwinde	Convolvulus arvensis	idem
-	dO		kraailook	Allium vineale	idem
-	dO		ruige weegbree	Plantago media	idem

Moslaag

Kentaxon	Diff.soort	Presentie	Triviale naam	Botanische naam	Opmerking	Afbeelding
kK	-		gewoon klauwtjesmos	Hypnum cupressiforme
kK	-		grijze bisschopsmuts	Racomitrium canescens
kK	-		gewoon purpersteeltje	Ceratodon purpureus

Biologische Waarderingskaart

In de Biologische Waarderingskaart (BWK) van Vlaanderen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is deze associatie opgenomen als mesofiel hooiland (hu), subtype 'droge stroomdalgraslanden'.

Dit vegetatietype staan alle gewaardeerd als 'Biologisch zeer waardevol'.

Fotogalerij

• 
  De associatie van sikkelklaver en zachte haver
• 
  De associatie van sikkelklaver en zachte haver
• 
  De associatie van vetkruid en tijm
• 
  De associatie van sikkelklaver en zachte haver in eind mei
• 
  De associatie van vetkruid en tijm

Zie ook

• Vegetatiekunde van A tot Z

Mediabestanden

Zie de categorie Sedo-Cerastion van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

• Schaminée, J., K. Sýkora, N. Smits & M. Horsthuis, 2010: Veldgids Plantengemeenschappen van Nederland. KNNV Uitgeverij, Zeist. ISBN 978 90 5011 309 0
• Decleer, K. (red.), 2007: Europees beschermde natuur in Vlaanderen en het Belgisch deel van de Noordzee. Habitattypen, dier- en plantensoorten. Mededelingen van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek INBO.M.2007.01, Brussel, 584 p. ISBN 978-90-403-0267-1
• A.Zwaenepoel, F.T’Jollyn, V.Vandenbussche & M.Hoffmann, 2002: Systematiek van natuurtypen voor Vlaanderen: 6.2 Graslanden, Droge graslanden. Verslag van het Instituut voor Natuurbehoud 2002.
• (en) EUNIS, the European Nature Information System
• (fr) CORINE biotopes

---

Indeling van de vegetatieklasse Koelerio-Corynephoretea (klasse van droge graslanden op zandgrond)

Orde:	Corynephoretalia canescentis (buntgras-orde)
Verbond:	Corynephorion (buntgras-verbond)
Associaties:	Spergulo-Corynephoretum (associatie van buntgras en heidespurrie) · Violo-Corynephoretum (duin-buntgras-associatie)
Orde:	Trifolio-Festucetalia ovinae (struisgras-orde)
Verbond:	Thero-Airion (dwerghaver-verbond)
Associatie:	Ornithopodo-Corynephoretum (vogelpootje-associatie)
Verbond:	Plantagini-Festucion (verbond van gewoon struisgras)
Associaties:	Festuco-Thymetum (associatie van schapengras en tijm) · Festuco-Galietum veri (duin-struisgras-associatie)
Verbond:	Sedo-Cerastion (verbond van droge stroomdalgraslanden)
Associaties:	Sedo-Thymetum (associatie van vetkruid en tijm) · Medicagini-Avenetum pubescentis (associatie van sikkelklaver en zachte haver)
Orde:	Cladonio-Koelerietalia (fakkelgras-orde)
Verbond:	Tortulo-Koelerion (duinsterretjes-verbond)
Associaties:	Phleo-Tortuletum ruraliformis (duinsterretjes-associatie) · Sileno-Tortuletum ruraliformis (kegelsilene-associatie) · Tortello-Bryoerythrophylletum (associatie van oranjesteeltje en langkapselsterretje)
Verbond:	Polygalo-Koelerion (verbond van droge, kalkrijke duingraslanden)
Associaties:	Taraxaco-Galietum veri (duin-paardenbloem-associatie) · Anthyllido-Silenetum (associatie van wondklaver en nachtsilene)