Loading AI tools
fictief paard uit folklore Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Het Ros Beiaard is een folkloristisch paard, dat verwijst naar het zwarte paard in de sage van de Vier Heemskinderen. Een ommegang met dit (houten) paard bestaat nog in oa Dendermonde, Lier, Aat, Mechelen en Duffel. De Ros Beiaard-folklore van Dendermonde, Aat en Mechelen staan op de lijst van Meesterwerken van het Orale en Immateriële Erfgoed van de Mensheid van UNESCO.
De sage van de Vier Heemskinderen is een afgeleide van de Frankische roman Les quatre fils Aymon, die zich afspeelt in de Maasvallei. In het oorspronkelijke verhaal wordt het paard, daar le Cheval Bayard geheten, verdronken in de Maas. Zijn Vlaamse evenknie vindt de dood in de Schelde.
Uit de 15e-eeuwse Bourgondische Nederlanden zijn tal van ommegangen bekend waarin het Ros Beiaard meeliep met de vier heemskinderen. De vroegste vermelding is uit Mechelen (1416), en later ook uit Lier (1417), Leuven (1428), Eindhoven (1437), Dendermonde (1461) en Bergen op Zoom (1484).[1] Ook in Breda, Dordrecht, Brugge, Nijvel, Oudenaarde, Tienen en Zoutleeuw is het Ros Beiaard gedocumenteerd. In de 16e en 17e eeuw maakte de Reformatie een einde aan deze traditie in de Republiek. Ook in België is ze op veel plaatsen verdwenen, maar steden zoals Ath, Brussel, Lier, Mechelen en Dendermonde hebben nog steeds een Ros Beiaard. Dendermonde is de enige plaats waar het Ros Beiaard het hoofdonderwerp uitmaakt van een tienjaarlijkse middeleeuwse ommegang.
In de verhalen komen verschillende thema's aan bod. De historische figuur van Karel de Grote, tovenarij, een fabeldier, conflicten tussen leenheer en vazallen en de kruistochten. De Franse schrijver en politicus uit Montpellier, Ferdinand Castets veronderstelde in 1909 dat het paard zou kunnen komen uit de herinnering aan Raganfrid (ook Ragenfred) toen die, achtervolgd door Karel Martel, een sterk paard zou hebben gevonden dat hem in staat stelde het Frankische leger te ontlopen.
De sage van het Ros Beiaard en de Vier Heemskinderen kende een grote verspreiding over Europa. Naargelang van de stad of streek ontstonden varianten op het oorspronkelijke verhaal. Dit valt te verklaren doordat de sage van het Ros Beiaard deel uitmaakt van de orale en geschreven traditie van middeleeuwse ridderromans in Europa. In heel wat steden in de ons omringende landen kent of kende men processies met het Ros Beiaard, staan er standbeelden in of andere verwijzingen naar de legende. Zo zijn er, naast België, ook verwijzingen naar het Ros Beiaard te vinden in Frankrijk, Duitsland, Ierland, Italië en Nederland.
Het verhaal van het Ros Beiaard diende als inspiratiebron voor vele kunstenaars:
Bertem in de provincie Vlaams-Brabant verklaart men als ‘peerdheim’, woonplaats van het paard. Een plaatselijke legende vertelt dat daar de wieg van het Ros Beiaard stond en dat er nog afdrukken van zijn hoeven te bemerken zijn. In vele steden vindt men straatnamen zoals ‘De Vier Heemskinderenstraat’ (Brugge en Brussel), ‘Reynoutstraat’ en ‘Ros Beiaardstraat’ (Dendermonde). In Geldrop (Nederland) werd eveneens een straat naar de Vier Heemskinderen genoemd. In New York heeft men een Bayardstreet
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.