Loading AI tools
tekenen van de soevereine macht van een heerser Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Regalia is een Latijn meervoudswoord (plurale tantum) waarmee bepaalde uiterlijke symbolen van het keizer- of koningschap wordt aangeduid, oorspronkelijk de officiële kleding. Dit artikel gaat over de uiterlijke tekenen van de soevereine macht van een vorst, koning of keizer. In een andere betekenis zijn het de koninklijke of vorstelijke (voor)rechten ofwel privileges, de regalen, die in het Latijn óók regalia genoemd worden.
Onder regalia verstaat men ook de tekenen die de koninklijke macht symboliseren, die bij een troonswisseling aan de nieuwe vorst overhandigd worden en bij officiële gelegenheden worden gedragen. Met kroonjuwelen wordt gedoeld op bijzonder waardevolle stukken die een kroning extra glans geven en de hoge status van de gekroonde benadrukken. De begrippen regalia en kroonjuwelen worden wel door elkaar gebruikt maar de begrippen overlappen elkaar niet.
De regalia verschillen in de tijd en van land tot land. Veel voorkomende regalia zijn:
Als voorbeelden gelden ook de Duitse Rijksappel en het Japanse keizerlijke zwaard.
Voor de keizer van het Roomse Rijk was een bepaalde kleur donkerpaars gereserveerd, voor Chinese keizers de kleur geel.[bron?]
De huidige Nederlandse regalia werden vervaardigd in opdracht van koning Willem II ter gelegenheid van diens inauguratie in 1840. Eerder liet koning Willem I regalia maken in 1815, die soberder van uitvoering waren.[2]
De Nederlandse regalia bestaan uit:
Nederlandse vorsten zijn nooit daadwerkelijk gekroond. Tijdens inhuldigingen liggen de kroon, scepter en rijksappel op een zogenaamde credenstafel in de Nieuwe Kerk te Amsterdam, waar de troonswisseling plaatsvindt. Ook op foto's en schilderijen wordt het koningschap op deze manier uitgebeeld. Het Rijksvaandel en het Rijkszwaard worden in de stoet van het Paleis op de Dam naar de kerk gedragen en worden in de kerk aan weerszijden van de koninklijke verhoging gehouden.[8]
In België worden de vorsten niet gekroond en heeft men ook geen regalia.
In het Rooms-Duitse Rijk waren de rijksregalia uitgebreid; de kroningsceremonie maakte bovendien gebruik van religieuze attributen: zoals de klerikale kledij dalmatiek en stola, evangelieboek en heilig oliesel. Er bestaan middeleeuwse afbeeldingen waarop te zien is hoe een rij zwaarbewaakte koetsen de regalia naar de kroningsstad brengt.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.