Polemiek

Een polemiek (van het Griekse woord πόλεμέω póleméo, dat oorlog voeren betekent) is een openlijk gevoerde pennenstrijd, die zich vaak afspeelt tussen vakgenoten. Polemieken komen voort uit conflicterende standpunten die opponenten betogen. Een polemiek kan zich manifesteren in elkaar opvolgende artikelen in tijdschriften of kranten, maar ook in boeken, op internetfora of in weblogs.

Nederland

In de 19e eeuw voerde het tijdschrift De Gids reeds polemieken, maar de belangrijkste 19e-eeuwse polemisten zijn Conrad Busken Huet en Multatuli.

In de 20e eeuw herleefde het genre dankzij het tijdschrift Forum en sindsdien is het niet meer uit de Nederlandse letteren weggeweest. Na de Tweede Wereldoorlog voerde W.F. Hermans de pennenstrijd nog op met zijn berucht geworden Mandarijnen op zwavelzuur, waarin vrijwel niemand uit die dagen gespaard werd.

Ook het Amsterdamse studentenweekblad Propria Cures (het debuutpodium van onder anderen Menno ter Braak, H.A. Gomperts en Joop Goudsblom) heeft de polemiek nooit geschuwd.

Bekend in Nederland is ook het werk Het ironische van de ironie van Harry Mulisch als reactie op uitlatingen van Gerard Reve over hem. Beroemde polemisten zijn voorts Willem Frederik Hermans, Gerrit Komrij en Jeroen Brouwers^[1].

Bronnen, noten en/of referenties

1. Thomas de Veen, Brouwers was een van de meest begenadigde en genadeloze polemisten van zijn tijd, NRC, 11 mei 2022.