Ophiocordyceps sinensis
soort uit het geslacht Ophiocordyceps / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
Ophiocordyceps sinensis is een schimmel die als een parasitoïde, entomopathogene schimmel leeft in de larven van de hopwortelboorder. Deze schimmel maakt een vruchtlichaam aan dat gebruikt wordt in de kruidengeneeskunde in de bergachtige gebieden van Nepal en Tibet.
Ophiocordyceps sinensis | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Yarchagumba (O. sinensis) in de Dolpo-regio. | ||||||||||||||
Taxonomische indeling | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Soort | ||||||||||||||
Ophiocordyceps sinensis' (Berk.) G.H. Sung, J.M. Sung, Hywel-Jones & Spatafora (2007) | ||||||||||||||
Ophiocordyceps sinensis (links) groeiend uit het hoofd van een dode rups. | ||||||||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | ||||||||||||||
Ophiocordyceps sinensis op Wikispecies | ||||||||||||||
|
De schimmel ontkiemt in levende larven, doodt ze en mummificeert ze vervolgens. Een boonvormig vruchtlichaam komt vervolgens uit de stoffelijke resten tevoorschijn. Informeel staat het bekend als de "rupsschimmel", of de meer algemene naam Yartsa Gunbu (Tibetaans: དབྱར་རྩྭ་དགུན་འབུ, Wylie: dbyar rtswa dgun 'bu, letterlijk "winterworm, zomergras") of Dōng chóng xià cǎo (Chinees: 冬虫夏草). Van alle entomopathogene schimmels wordt Ophiocordyceps sinensis het langst gebruikt in de kruidengeneeskunde, waarschijnlijk al meer dan 2000 jaar.[1] De helende gaven toegeschreven aan deze schimmel zijn veelvoudig: er wordt verondersteld dat deze schimmel verscheidene long- en nierziekten kan helen, alsook erectiestoornissen. De schimmel wordt nog niet op grote schaal verbouwd.[2] Wel zijn een aantal gistvormende stammen van Ophiocordyceps sinensis door Chinese wetenschappers geïsoleerd.[3] Roofbouw en overexploitatie hebben ertoe geleid dat O. sinensis is ingedeeld als bedreigde soort in China.[4] Verder onderzoek moet nog uitgevoerd worden naar de morfologie en groeigewoontes van deze schimmel om deze zo goed mogelijk te beschermen en te kunnen gebruiken voor geneeskundige toepassingen.
De gastheren waarin O. sinensis groeit worden ietwat vaag omschreven als "ghost moths" ("geestmotten") in de Engelse wetenschappelijke literatuur, wat zowel op een enkele soort als het geslacht Thitarodes kan slaan: deze omschrijving kan duiden op elk van de verschillende Thitarodes wiens leefgebied het Tibetaanse Plateau (Tibet, Qinghai, West-Sichuan, Zuidwest-Gansu en Noordwest-Yunnan) en de Himalaya (India, Nepal, Bhutan) beslaan.
O. sinsensis staat bekend als geneeskrachtige schimmel in de Westerse wereld en het wordt al zeer lang gebruikt in traditionele Chinese en Tibetaanse geneeswijzen.[5] Kruidengeneeskundigen hebben grote belangstelling voor de met de hand geoogste, intacte schimmellichamen. Het is tevens een statussymbool.[6] Het wordt gebruikt als een middel om de geslachtsdrift te bevorderen, een afrodisiacum. Ook wordt het in de alternatieve geneeskunde gebruikt om aandoeningen zoals chronische moeheid en kanker te behandelen, ook al rust het bewijs voor de doelmatigheid van dit soort geneeswijzen voornamelijk op anekdotische ervaringen en traditionele Chinese geneeswijzen.