Loading AI tools
symbolische aspecten van getallen Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Numerologie is een vorm van waarzeggerij die zich bezighoudt met enerzijds esoterische, symbolische aspecten van getallen, en anderzijds met bredere interpretaties van getallensymboliek. Vertaald betekent numerologie 'kennis der getallen', wat niet verward dient te worden met getaltheorie. Een numeroloog zoekt naar de samenhang der dingen door het getal (als versleuteld symbool van verborgen kennis) als uitgangspunt te nemen. Hiertoe tracht de numeroloog volgens een bepaald systeem van 'coderen en decoderen' begrippen in getallen om te zetten, om vervolgens die getallen te duiden op grond van hem bekende esoterische kennis uit bijvoorbeeld tarot, gematria, astrologie of eigen interpretaties. De theorie achter numerologie is historisch gebaseerd op het idee van Pythagoras dat alle dingen numeriek kunnen worden uitgedrukt, omdat ze uiteindelijk terug te brengen zijn tot getallen.
De wetenschappelijke gemeenschap beschouwt de numerologie als pseudowetenschap omdat numerologen onnodige aannames doen (niet in overeenstemming met het principe van Ockhams scheermes) en omdat numerologie niet falsifieerbaar is.[1]
Numerologie stoelt op aspecten uit verschillende tradities en oude culturen, waaronder Babylonië, astrologische filosofie uit het hellenistische Alexandrië, vroeg christelijke mystici, het occultisme van de vroege gnostici, het Hebreeuwse systeem van de kabbala, de Indische veda's, de Chinese "Cirkel van de dood" en het Egyptische "Boek van de Meester van het Geheime Huis" (Rite van de Dood).
Het pythagorisme zou een grote invloed gehad hebben op de ontwikkeling van de numerologie en getallensymboliek. Daarbij wordt in de numerologie vooral aangehaakt bij een aan Pythagoras toegedichte uitspraak: "de wereld is gebouwd op de macht der getallen".[2][3] Volgens D.J. Struik echter ligt de oorsprong van getallensymboliek wellicht reeds in het Stenen Tijdperk.[4]
Getallensymboliek komt voor in de meeste culturen. Numerologen koppelen aan de individuele letters van een alfabet (of hiëroglyfen) een getalswaarde, waarbij dat getal een occulte symbolische betekenis zou hebben. Getallensymboliek op basis van het Hebreeuwse alfabet wordt wel gematria genoemd en is gerelateerd aan de Tarot. Numerologen hanteren doorgaans drie verschillende codeersystemen: het Hebreeuwse, het pythagorese en het Universele (ook wel fonetische) systeem.
In de Bijbel en het jodendom is het toekennen van een betekenis aan een getal heel gebruikelijk. Dit is terug te voeren tot de Hebreeuwse tradities.
Verder speelt getallensymboliek een rol in bijgeloof van mensen (zoals vrijdag de 13e waarbij 13 voor ongeluk zou staan, of uitspraken als: "Al het goede komt in drieën.", waarbij het getal 3 als geluksgetal wordt gezien; ook gokkers in het casino hechten aan de roulettetafel vaak extra waarde aan hun 'geluksgetal'.)
Moderne numerologie baseert zich eerder op gematria,[5] het kabbalistische systeem, dan op de getallenleer van Pythagoras. Toch wordt in leerboeken over numerologie naar zijn opvattingen verwezen als deel uitmakend van de theorieën achter de verborgen betekenissen van getallen.
Numerologen laten zich onderverdelen al naargelang de methodiek die ze hanteren. In alle methodieken worden aan letters getallen gekoppeld (A=1, B=2 enz.). Als het resultaat uit twee cijfers bestaat worden deze opgeteld. Dit wordt zo nodig herhaald, zodat aan elke letter een van de cijfers 1 t/m 9 wordt gekoppeld.
De twee hoofdmethodieken/stromingen zijn: het 'Hebreeuwse Systeem' (waarin het Hebreeuwse alfabet de basis is en er een relatie is met de Tarot en de Kabbala), en het 'Pythagorese Systeem' (waarin het Latijnse alfabet als uitgangspunt dient). Soms hanteren numerologen een derde systeem: het Fonetische Systeem. Sommige numerologen hebben moderne varianten, gebaseerd op louter het Latijnse alfabet of het moderne alfabet. De tabel hieronder maakt enige veelgebruikte getalsversleutelingssystemen inzichtelijk:
| Getal | Hebreeuws | Pythagorees | Fonetisch | Modern I (Latijns, 24-letter alfabet) | Modern II (huidige 26-letter alfabet) |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | A I Y Q J | A K T | A E Y of I(lang) | A K T | A J S |
| 2 | B C K R | B L U | B K R PP G(hard) O(kort) Q X | B L U V (u en v waren in Latijn dezelfde letter) | B K T |
| 3 | G L S | C M X | J G(zacht) Sh L | C M W | C L U |
| 4 | D M T | D N Y | D M T | D N X | D M V |
| 5 | E N | E O Z W | N | E O Y | E N W |
| 6 | U V W X | F P J | U OO V W S | F P Z | F O X |
| 7 | O Z | G Q V | O(bij begin van een woord) Z | G Q | G P Y |
| 8 | F Ph P H | H R Hi | P Ph F H(uitgesproken) Ch(hard) | H R | H Q Z |
| 9 | Th Tz | I S Hu | Th Tz | I J (uit Latijn: I en J waren zelfde letter) S | I R |
Het woord "Bach":
De numeroloog zal dan afhankelijk van de gekozen systematiek een conclusie trekken op grond van de uitkomst van de gekozen methode.
Moderne numerologen beweren hun occulte 'kennis' van getalsymboliek toe te kunnen passen bij het analyseren van karakter, bij toekomstvoorspellingen, bij het oplossen van problemen en in talloze andere zaken. De numeroloog codeert dan volgens een bepaald systeem van versleutelen van het alfabet (zie boven) een woord of naam of datum, en herleidt dat tot een 'sleutelgetal' door de letterwaarden bij elkaar op te tellen. Ook andere coderingen zijn mogelijk, zoals door middel van magische vierkanten). Vervolgens wordt dit 'sleutelgetal' bijvoorbeeld gereduceerd tot een getal tussen de 0 en de 9 (er zijn ook andere systemen), door alle getallen die boven de 9 uitkomen onderling weer bij elkaar op te tellen.
Nogmaals een klein voorbeeld: wanneer het woord "bach" wordt bezien (B=2, A=1,C=3, H=8) is de som het 'sleutelgetal' 14, en vervolgens wordt dan de 1 weer bij de 4 opgeteld zodat het resultaat het 'sleutelgetal' 5 is. Het zogeheten naamgetal van "bach" wordt daarmee dus 5. Voorts zou dan elk getal tussen 0 en 9 een symbolische betekenis hebben, en zo zou het getal 5 dan in verband met een verborgen (occulte) eigenschap van 'bach' kunnen worden gebracht.
Hetzelfde principe passen numerologen ook toe op data: zo wordt "17 mei 1961" bijvoorbeeld 17+13+5+9+1961 = 2005 = 2+0+0+5 = 7. Ook kan "17-05-1961" worden bezien als 17+5+1961 = 1983 = 1+9+8+3 = 21 = 2+1 = 3. In dit geval blijkt al dat de uitkomst verschillend is. Numerologen verklaren dit dan bijvoorbeeld doordat de aanvankelijke schrijfwijze bepalend is voor het soort informatie dat gecodeerd zou zijn.
Uit dit laatste voorbeeld blijkt al dat er vele interpretaties van getallen mogelijk zijn, hetgeen dan ook het belangrijkste argument is van hen die numerologie tot de pseudowetenschappen rekenen.
De symbolische betekenis van een getal kan tot bijzondere interpretaties aanleiding geven van iets dat door een getal of een combinatie van getallen wordt uitgedrukt, zoals een datum of jaartal. Sommige van die interpretaties stroken echter niet een op een met de 'klassieke' opvatting van de numerologie. Zo werd van de aanvang van het jaar 2000 allerlei rampspoed verwacht, enkel omdat het een mooi rond getal is. Soms krijgt een getal een nieuwe betekenis als gevolg van opzettelijke acties: een voorbeeld hiervan is het getal 911, het telefoonnummer van de alarmcentrale in de Verenigde Staten, dat bij enkele terroristische aanslagen een rol speelde.
Een op wikipedia te vinden voorbeeld van vermeende getallensymboliek vormen de terroristische aanslagen op 11 september 2001, een datum die op zijn Amerikaans als 9-11 wordt geschreven. Het getal 911 is daar het nummer van de alarmcentrale. In Nederland werd exact 911 dagen na de moord op Pim Fortuyn (6 mei 2002) Theo van Gogh omgebracht[6], een feit dat op 3 november 2004 de voorpagina van De Telegraaf haalde.[7] De datum van die moord levert volgens de Amerikaanse datumnotatie 11-2 op, en 112 is het Europese alarmnummer.
Onderstaande voorbeelden zijn ontleend aan joods-christelijke interpretaties.
Het getal 2 wordt vaak als een teken van onheil gezien. In de middeleeuwen stond het zelfs symbool voor de duivel.
Het getal 3 heeft de gedachte van de overtreffende trap. Daarnaast verwijst het getal drie naar de heilige drie-eenheid (de Vader, de Zoon en de Heilige Geest). Dit laatste is van essentieel belang in de middeleeuwse literatuur, zoals in Karel ende Elegast, waarin het driemaal herhalen van de boodschap de goddelijke oorsprong ervan weergeeft. Denk hierbij ook aan de triade, een begrip wat in vele godsdiensten voorkomt.
Het getal 8 is het meest heilige getal. In het Hebreeuws is de naam van God Jahweh, een naam die uit vier Hebreeuwse karakters is opgebouwd - de Yod, de Hé, de Wau en nog een Hé. In het Hebreeuws hebben deze tekens daarnaast een numerieke waarde, respectievelijk 10, 5, 6 en 5. Opgeteld is dit 26, wat volgens de regels van Gematria weer leidt tot 8 (2+6).
In relatie met het getal 12, net als het getal 6, net niet compleet, er is ruimte voor 'rommel', het gekkengetal.
Het getal wijst in de joodse traditie op 'het hele volk', daarvandaan bijvoorbeeld 12 stammen in het volk Israel.
In relatie met het getal 12 is dit overcompleet. Dit moet problemen geven, want er moet 'iets' weg. Het ongeluksgetal.
Bijna 84. Bijna volmaakt in de ogen van het volk (Israël) als in de ogen van de rest van de wereld.
84 = 7 * 12. Daarmee verwijst 84 zowel naar het hele volk (Israël) als naar de hele wereld. Zie Anna.
Drie keer herhalen lijkt een goddelijke boodschap te zijn, maar wel een incomplete, zie 6
Over de waarde die aan getallensymboliek wordt toegekend is al lange tijd veel te doen, vooral waar het bijvoorbeeld die beweringen betreft, dat in geschriften als de Bijbel, of in muziek van Bach getallen een verborgen codering zouden bevatten. Argumenten tegen het gebruik van getallen als symbolen zijn onder andere dat de menselijke patroonherkenning vaak incorrecte aannames doet, en vaak willekeurig haar onderzoeksterrein afbakent, met andere woorden willekeurige gegevens voor patroon aanneemt. Zo kan men (als voorbeeld) in het getal 14 zowel de naam Bach coderen (B=2 + A=1 + C=3 + H=8) als bijvoorbeeld het woord 'ei' (=5+9). Numerologie is dan ook een terrein dat veel onder vuur ligt.
De sterrenkundige Kees de Jager publiceerde in 1990 een parodie op numerologie toegepast op de piramide van Gizeh en zijn fiets.[11]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
.svg)
