Noorse parlementsverkiezingen 2009

Op 14 september 2009 werden er in Noorwegen verkiezingen voor het Storting gehouden. Inwoners van Noorwegen konden vanaf 10 augustus gaan stemmen, terwijl gemeenten ervoor konden kiezen om op 13 september de stemlokalen te openen.^[1] De Noorse kiezers hebben 169 leden van het Storting gekozen voor een periode van vier jaar, zoals vastgelegd in de Noorse grondwet.^[2]

Noorse parlementsverkiezingen 2009
Datum	14 september 2009
Land	Noorwegen
Te verdelen zetels	Alle 169 zetels van het Storting
Resultaat
Nieuwe premier	Jens Stoltenberg
Vorige premier	Jens Stoltenberg
Opvolging verkiezingen
← 2005     2013 →
Portaal    Politiek Noorwegen

Kandidaten werden op de partijlijst geplaatst, door gekozen te worden in elke provincie. De politieke partijen maakten de kandidaten voor 31 maart 2009 bekend. Op deze dag moesten de partijen namelijk geregistreerd zijn.^[3]

De verkiezingen werden krap gewonnen door de zittende rood-groene regeringscoalitie. De coalitie kwam uit op 86 zetels, tegen 83 zetels voor de oppositie^[4].

Partijen die meededen aan de verkiezingen

Sinds de verkiezingen van 2005 waren zeven politieke partijen vertegenwoordigd in het Storting:

• Centrumpartij (Senterpartiet)
• Christelijke Volkspartij (Kristelig Folkeparti)
• Conservatieve Partij (Høyre)
• Arbeiderspartij (Arbeiderpartiet, AP)
• Liberale Partij (Venstre)
• Vooruitgangspartij (Fremskrittspartiet, Frp)
• Socialistisch Links (Sosialistisk Venstreparti)

• 
  Jens Stoltenberg (AP)
• 
  Siv Jensen (Frp)
• 
  Erna Solberg (Høyre)

De volgende partijen waren niet vertegenwoordigd in het Noorse parlement:

• Christelijke Eenheidspartij (Kristent samlingsparti)
• Kustpartij (Kystpartiet)
• Democraten (Demokratene)
• Groene Partij (Miljøpartiet De Grønne)
• Gepensioneerde Partij (Pensjonistpartiet)
• Rode Alliantie (Rød Valgallianse) (In 2007 gefuseerd met de Communistische partij; de nieuwe partij heet Rood (Rødt))
• Samische Volkspartij (Sámeálbmot bellodat/Samefolkets parti)

Andere politieke partijen of groeperingen die mee wilden doen aan de verkiezingen moesten minimaal 500 handtekeningen verzamelen, in elke provincie.^[3]

Politiek in Noorwegen
Politiek van Noorwegen Grondwet Monarchie (lijst) Koning Harald V • Opvolger Kroonprins Haakon • Premier (lijst) Jonas Gahr Støre Parlement - Storting • Voorzitter Eva Kristin Hansen Politieke partijen politici Verkiezingen Parlement 2021 − 2025 Bestuurlijke indeling Provincies - Fylker Gemeenten - Kommuner Sameting Relatie Europese Unie

Parlementariërs die niet verkiesbaar meer zijn

Verschillende prominente parlementariërs hadden besloten niet meer zichzelf verkiesbaar te stellen voor de komende verkiezingen. Onder deze parlementariërs waren:
Voormalige partijleider:

• Odd Einar Dørum (V)
• Åslaug Haga (Sp)
• Carl I. Hagen (Frp)
• Thorbjørn Jagland (DNA, voormalige premier)
• Jan Petersen (H)

Voormalige en huidige ministers:

• Olav Akselsen (DNA)
• Karita Bekkemellem (DNA)
• Sylvia Brustad (DNA)
• Øystein Djupedal (SV)
• Reidar Sandal (DNA)
• Karl Eirik Schjøtt-Pedersen (DNA)
• Hill-Marta Solberg (DNA)

Mogelijke coalities

Sinds 2008 werd er in de Noorse media gespeculeerd over mogelijke uitkomsten van de verkiezingen. Ook spraken politici al uit welke coalitiepartners zij graag zagen. Geen enkele partij heeft een meerderheid in het parlement sinds 1961, en de grootste partij had 61 van de 169 zetels.^[5] De verwachte uitkomst was een coalitieregering of een minderheidsregering.

De zittend premier en partijleider van de Arbeiderspartij, Jens Stoltenberg, verklaarde dat de Arbeiderspartij bij deze verkiezingen zou strijden voor een voortzetting van de bestaande coalitie, bestaande uit de Arbeiderspartij, Socialistisch Links en de Centrumpartij.

Uitslag parlementsverkiezingen

Partij	Stemmen			Zetels
	#	%	± %	#	±
Det norske Arbeiderparti	949.060	35,4	+2,7	64	+3
Fremskrittspartiet	614.724	22,9	+0,9	41	+3
Høyre	462.465	17,2	+3,1	30	+7
Sosialistisk Venstreparti	166.366	6,2	−2,6	11	−4
Senterpartiet	165.014	6,2	−0,3	11	0
Kristelig Folkeparti	148.750	5,5	−1,2	10	−1
Venstre	104.148	3,9	−2,0	2	−8
Rødt	36.220	1,4	+0,1[6]	0	0
Pensjonistpartiet	11.900	0,4	0,0	0	0
Miljøpartiet De Grønne	9.286	0,3	+0,2	0	0
Kystpartiet	5.341	0,2	−0,6	0	0
Kristent Samlingsparti	4.936	0,2	0,0	0	0
Demokratene	2.285	0,1	0,0	0	0
Norges Kommunistiske Parti	697	0,0	0,0	0	0
Det Liberale Folkeparti	350	0,0	0,0	0	0
Samtidspartiet	264	0,0	0,0	0	0
Sentrumsalliansen	241	0,0	0,0	0	0
NorgesPatriotene	183	0,0	0,0	0	0
Vigrid	179	0,0	0,0	0	0
Abortmotstandernes Liste	178	0,0	0,0	0	0
Samfunnspartiet	140	0,0	0,0	0	0
Ett (skrift)språk	103	0,0	0,0	0	0
Tverrpolitisk folkevalgte	64	0,0	0,0	0	0
Norsk Republikansk Allianse	54	0,0	0,0	0	0
		2,682,948			169

De zittende coalitie behaalde met deze uitslag opnieuw een (nipte) meerderheid en kon zodoende blijven regeren, met Stoltenberg opnieuw als premier.

Referenties

1. (no) Noors ministerie van Lokaal en Regionaal Bestuur, Fastsetjing av valdagen 2009 (18 april 2008).
2. (no) Noorse grondwet, §57 (14 mei 1814).
3. (no) Noors ministerie van Lokaal en Regionaal Bestuur, Den norske valgordningen i hovedtrekk. Gearchiveerd op 30 maart 2009.
4. NOS Journaal, Noors rood-groen houdt meerderheid (14 september 2009).
5. Statistics Norway, Storting Election 2005. Elected representatives, by party/electoral list, sex and county (2005). Gearchiveerd op 30 mei 2012.
6. In 2005 als Rode Electorale Alliantie.