Mausoleum van Cooper

Het mausoleum van Cooper in de Friese plaats Akkrum is een rijksmonument.

Mausoleum van Cooper
het mausoleum anno 2018
Kunstenaar	Johan Schröder
Jaar	1906
Materiaal	zandsteen, graniet
Locatie	Ljouwerterdyk, Akkrum
Coördinaten	53° 3′ NB, 5° 50′ OL
Monumentnummer	514873
Detailkaart
Portaal    Kunst & Cultuur

Achtergrond

De uit Akkrum afkomstige Folkert Harmens Kuipers (1843-1904) werd als Frank Cooper een succesvol zakenman in Amerika. In 1900 liet hij in zijn geboorteplaats het tehuis Coopersburg bouwen. Cooper was lid van het herdenkingscomité dat in 1903 de beeldhouwer Johan Schröder opdracht gaf een monument te maken voor Eeltje Halbertsma. Schröder maakte ook het mausoleum voor Cooper en zijn vrouw, dat werd geplaatst ten noordoosten van het hoofdgebouw van Coopersburg. Het echtpaar Cooper werd er in 1907 bijgezet.

Beschrijving

Het mausoleum bestaat uit één bouwlaag op een vierkante plattegrond, waarboven een ingesnoerde spiegelkoepel bekroond door een urn met draperie. Het gebouwtje is opgetrokken in art-nouveaustijl en rijk versierd met beeldhouwwerk. De hoeklisenen zijn gedecoreerd met lauwerkransen en lopen uit in een korinthisch kapiteel waarop putti zijn geplaatst. De entree in de voorgevel heeft een granieten kozijn. Aan beide zijden zijn twee vrouwen met lauwerkrans afgebeeld, die kijken naar het opschrift boven de deur "AAN ONZE OUDERS FRANK H. COOPER EN ANTOINETTA GERARDINA DE GRAAFF". In de geveltop houdt een gevleugelde putto de portretmedaillons vast van het echtpaar Cooper.

Een rond glas-in-loodraam in de oostgevel zorgt voor de verlichting binnen. Op de terrazzovloer staan twee marmeren tombes. Aan de korte kant van de tombes het opschrift:

HIER RUSTEN
FOLKERT HARMENS KUIPERS WILLEMZOON,
ZICH LATER NOEMENDE FRANK H. COOPER.
GEB. AKKRUM 23 OCT 1843, OVERL. NEW-YORK 31 DEC. 1904
EN ZIJNE VROUW ANTOINETTA GERARDINA DE GRAAFF.
GEB. MIDDELBURG 8 NOV 1846, OVERL. TOLEDO OHIO 31 DEC 1878.

• 
  Voorzijde
• 
  Voorzijde
• 
  Frank Cooper
• 
  Netty de Graaff
• 
  Beelden

Waardering

Het grafmonument werd in 2000 in het Monumentenregister opgenomen, het heeft "algemeen cultuurhistorisch en architectonisch belang", vanwege onder andere "de herinneringswaarde aan de stichter van Coopersburg", "het bijzondere belang van het object voor het oeuvre van de beeldhouwer Johann Hinrich Schröder", "de hoogwaardige esthetische kwaliteit van het ontwerp" en "de hoge mate van typologische zeldzaamheid op nationaal niveau."^[1]

Restauratie

In 2021 werd het mausoleum in opdracht van Monumentenstichting Boarnsterhim gerestaureerd. De engel op de noordwestzijde heeft zijn arm en rechtopstaande fakkel (symbool voor hernieuwd leven) teruggekregen. De engel aan de zuidwestzijde heeft een omgekeerde fakkel in de hand als symbool voor uitdovend leven. Ook de marmeren tombes zijn hersteld. De restauratie werd door Steenhouwerij De Vries uit Buitenpost uitgevoerd.^[2]

Zie ook

• Lijst van rijksmonumenten in Akkrum

Mediabestanden

Zie de categorie Mausoleum Coopersburg, Akkrum van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

1. Informatie over rijksmonumentnummer 514873
2. Engel Coopersburg in Akkrum heeft zijn arm en fakkel terug.. Heerenveense Courant (9 december 2021).