Martin Florian van Amerongen (Amsterdam, 8 oktober 1941 – aldaar, 11 mei 2002) was een Nederlandse publicist, columnist en journalist. Hij was ook jarenlang hoofdredacteur van De Groene Amsterdammer.
Snelle feiten Achtergrondinformatie, Naam ...
| Martin van Amerongen |
|---|
 |
Martin van Amerongen in 1986 |
| Achtergrondinformatie |
| Naam |
Martin Florian van Amerongen |
| Bijnaam |
Ir. H.A. Schuringa |
| Geboren |
8 oktober 1941 |
| Geboorteplaats |
Amsterdam |
| Overleden |
11 mei 2002 |
| Overlijdensplaats |
Amsterdam |
| Land |
 Nederland |
| Functies |
| 1962-1965 |
journalist bij Het Vrije Volk |
| 1965-1984 |
redacteur bij Vrij Nederland |
1985-1997,
1999-2002 |
hoofdredacteur van De Groene Amsterdammer |
|
|
Sluiten
Van Amerongen werd aan het begin van de Tweede Wereldoorlog geboren als zoon van een Joodse Nederlandse vader en een christelijke Duitse moeder, die hem evangelisch-luthers lieten dopen. Tijdens de oorlog was het gezin ondergedoken in de Noord-Hollandse gemeente Huizen. Na het behalen van zijn MULO-diploma werd Van Amerongen een autodidact, die grote kennis verwierf over klassieke muziek en de schone letteren en daarover later veel zou publiceren. Hij was getrouwd met verpleegkundige Anneke Woudstra (1938-1994) uit Akkrum met wie hij twee kinderen kreeg.[1]
Na enkele baantjes begon hij in 1962 als journalist op de Leeuwarder redactie van Het Vrije Volk en werd in 1965 redacteur bij Vrij Nederland. Op 1 mei 1984 legde die functie neer naar aanleiding van een intern redactieconflict over het Midden-Oosten. In 1984 werd hij hoofdredacteur van De Groene Amsterdammer, tot hij in 1997 werd vervangen door Gerard van Westerloo, maar de fakkel terug overnam in 1999 tot aan zijn dood in 2002. Sinds 1992 was hij ook enige jaren hoofdredacteur van de Amsterdamse Uitkrant. Hij schreef ook columns voor NRC Handelsblad.
Naast dit redactionele werk schreef hij boeken over de componisten Richard Wagner en Wolfgang Amadeus Mozart, over de Matthäus-Passion van J.S. Bach, de dichter Heinrich Heine, William Shakespeare en over Joodse personages. Ook de polemiek schuwde hij niet. Bijvoorbeeld onder het pseudoniem Ir. H.A. Schuringa schreef hij in 1981 brieven aan bekende Nederlanders en bedrijven om een reactie uit te lokken over allerlei op dat moment relevante onderwerpen. Al deze correspondenties kwamen in een 'brievenboek' terecht dat eind 1981 werd uitgegeven. In 1996 was hij een van de oprichters van het Republikeins Genootschap.[2][3]
In 2002 overleed hij op 60-jarige leeftijd aan de gevolgen van slokdarmkanker en werd begraven op Zorgvlied. Na het overlijden van Prins Bernhard in 2004 werd postuum een geruchtmakend interview gepubliceerd dat hij met de prins had gehad.[4]
- Eins zwei drrrei... rechts!: op mars naar het Vierde Rijk? (1967)
- De roerige wereld van Pistolen Paul: tien monologen over de smokkel, het zakenleven, het horecabedrijf... (1968) (over Paul Wilking)
- Tegen de revolutie: het evangelie!: het kerkvolk in de Nederlandse politiek, of het einde van een christelijke natie (1972; met Igor Cornelissen) ISBN 90-6006-150-0
- Het gekwelde leven van die snelgeklede, rapgekapte, fraaibesnorde, goedgebekte sherrydrinkers: of, De reclameman tussen kassa, kunst en koning klant (1975) ISBN 90-234-5177-5
- Tien krullen op een kale kop: portretten van Simon Carmiggelt, Otto Klemperer, Pierre de Coubertin, Franz Kafka, Jószef [sic] Mindszenty, W.F. Hermans, Hanns Eisler, Bertolt Brecht, Robert van Genechten, De Stem des Volks, Fedde Schurer (1975) ISBN 90-293-0743-9
- De Baader-Meinhof groep: een documentaire (1975; met Carola Mulder) ISBN 90-6208-010-3 (over de Rote Armee Fraktion)
- De samenzwering tegen Simon Wiesenthal (1976) ISBN 90-295-0091-3 (over Simon Wiesenthal)
- Kreisky und seine unbewältigte Gegenwart (1977) ISBN 3-222-10995-8 (vertaling van De samenzwering tegen Simon Wiesenthal)
- De muichelmoordenaar: artikelen en polemieken (1978) ISBN 0-295-0093-X
- Deutschland und seine Juden (1979)
- De ongelooflijke geschiedenis van het krijgsgevangenkamp Prins Bernhard (1979) ISBN 90-218-2492-2
- Persmuskieten (1981) ISBN 0-218-2951-7
- De brieven van Ir. H.A. Schuringa (1981) (onder pseudoniem) ISBN 90-6012-498-7
- De buikspreker van God (1983) ISBN 90-295-0094-8 (over Richard Wagner)
- Uren met Jeanne: in het spoor van de Maagd van Orléans (1984) ISBN 90-269-7032-3
- Het matrassengraf: Heine's sterfbed 1848-1856 (1985) ISBN 90-295-0076-X
- Over de doden niets dan goeds: necrologieën van politici (1986) ISBN 90-10-05754-2
- De moord op Mozart van Nazareth (1988) ISBN 90-269-4231-1
- Een kleine dondersteen (1989) ISBN 90-295-0077-8
- Gullit (1990; met Gerlof Leistra) ISBN 90-295-0365-3 (over Ruud Gullit)
- Hoop doet leven: over de rol van de reclame in een dynamische, snel veranderende samenleving (1990) ISBN 90-5330-019-8
- De Nacht van Schmelzer: politieke burlesque in één bedrijf (1991)
- Mahlers Mater Dolorosa (1992) ISBN 90-295-0366-1
- Mozart brevier: 52 voetnoten bij de Engel van Salzburg (1992) ISBN 90-5018-161-9
- Van Kooten & De Bie: 25 jaar narren op de kansel (1992; met René Zwaap) ISBN 90-5330-059-7
- Een helleveeg en andere kritische notities (1993)
- Mijn leven zijn leven: over biografieën, autobiografieën, hagiografieën en anti-biografieën (1993) ISBN 90-74336-03-5
- PJV (1995) (over Pierre Vinken)
- Heine en Holland (1997) ISBN 90-263-1530-9
- Zijn bliksem, zijn donder: over de Mattheus-Passie van Johann Sebastian Bach (1997)
- Zwierige passie (1997) ISBN 90-6801-558-3
- Don Juan hield niet van vrouwen: controversen en contrasten (1998) ISBN 90-263-1573-2
- Nooit komen rampen: artikelen (2001) ISBN 90-5330-326-X
- Reidans: komedie (2001) (vertaling van Arthur Schnitzlers Reigen)
- Rook doet leven: over het recht op een hedonistisch bestaan (2001) ISBN 90-5330-324-3
- Willem Mengelberg tussen licht en donker (2001; met Philo Bregstein) ISBN 90-6801-789-6
- Shylock, woekeraar (2002) ISBN 90-5330-339-1
- Bernhard, zakenprins (1911-2004) (2005) ISBN 90-5330-438-X
- Hans Schoots, Van Amerongen, letterknecht (1997)
- Ben Haveman: 'Levensbericht Martin Florian van Amerongen'. In: Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde 2021-2022, pag. 41-57
Bronnen, noten en/of referenties
Hans Schoots, Van Amerongen, letterknecht (1997), blz. 27
Namen. Republikeins Genootschap (gearchiveerd). Geraadpleegd op 11 juni 2015.
Nederland
