|
|
zwak |
|
sterk geel: onregelmatig zwak |
|
|
| infinitief |
o.v.t. |
volt. deelw. |
o.v.t. |
volt. deelw. |
klasse |
opmerking |
| bakken |
|
bakte | gebakt[1] |
|
iebiek biek[2] | enbiek gebakken |
|
Klasse 7, half sterk |
Oorspronkelijk klasse 7, de verledentijdsvorm is zwak geworden. |
| bannen |
bande | |
| enban gebannen |
Klasse 7, half sterk |
Oorspronkelijk klasse 7, de verledentijdsvorm is zwak geworden. |
| barsten |
barstte | |
| enbarst gebarsten |
Klasse 3b, half sterk |
Oorspronkelijk klasse 3, de verledentijdsvorm is zwak geworden. |
| bergen |
| |
o-borg borg | enborg geborgen |
Klasse 3b |
Herbergen, herbergde, geherbergd is zwak, waarbij 'her-' niet als voorvoegsel geldt. |
| bersten |
berstte | |
o-borst borst[3] | enborst geborsten |
Klasse 3b |
Nevenvorm van barsten. |
| bidden |
| |
abad bad | enbad gebeden |
Klasse 5 |
Met een korte klinker in de tegenwoordige tijd. |
| bieden |
| |
oobood bood | enbood geboden |
Klasse 2a |
|
| bijten |
| |
eebeet beet | enbeet gebeten |
Klasse 1 |
|
| binden |
| |
o-bond bond | enbond gebonden |
Klasse 3a |
|
| blazen |
| |
ieblies blies | enblies geblazen |
Klasse 7 |
|
| bleiten |
bleitte | gebleit |
eebleet bleet | enbleet gebleten |
Zwak |
Nevenvorm van blaten, met als betekenis wenen, huilen. De onregelmatige vormen zijn gewestelijk.[4] |
| blijken |
| |
eebleek bleek | enbleek gebleken[5] |
Klasse 1 |
|
| blijven |
| |
eebleef bleef | enbleef gebleven[5] |
Klasse 1 |
|
| blinken |
| |
o-blonk blonk | enblonk geblonken |
Klasse 3a |
|
| braden |
braadde | |
iebried bried | enbried gebraden |
Klasse 7, half sterk |
Oorspronkelijk klasse 7, de verledentijdsvorm is zwak geworden. |
| breien |
breide | gebreid |
eebree bree[2] | enbree gebreeën[2] |
Klasse 1 |
Sterke vormen: meestal informeel.[4] |
| breken |
| |
abrak brak | enbrak gebroken[5] |
Klasse 4 |
|
| brengen |
| |
zabracht bracht | tbracht gebracht |
Onregelmatig |
Oorspronkelijk een zwak werkwoord, de 'n' is weggevallen door lenitie.[6] |
| buigen |
| |
ooboog boog | enboog gebogen |
Klasse 2b |
|
| brouwen |
brouwde | |
| enbrouw gebrouwen |
Klasse 7, half sterk |
Bijvoorbeeld van bier. Oorspronkelijk klasse 7, de verledentijdsvorm is zwak geworden. |
| brouwen |
brouwde | gebrouwd |
| |
Zwak |
In bet.: met keel-r spreken. |
| delven[7] |
delfde | |
o-dolf dolf | endolf gedolven |
Klasse 3b |
Bet.: graven. Echter: bedelven is geheel sterk. |
| denken |
| |
zadacht dacht | tdacht gedacht |
Onregelmatig |
Oorspronkelijk een zwak werkwoord, de 'n' is in de verleden tijd en het voltooid deelwoord weggevallen door lenitie.[6] |
be ver | derven |
| |
iedierf bedierf verdierf | bedorven[8] verdorven |
Klasse 3c |
Derven is zwak. |
| dingen |
| |
o-dong dong | endong gedongen |
Klasse 3a |
Bet.: wedijveren, onderhandelen. |
| doen |
| |
eedeed deed | endeed gedaan |
Onregelmatig |
Verleden tijd is ontstaan door reduplicatie. Dit is waarschijnlijk een overblijfsel van de imperfecte verledentijdsvorm uit het Proto-Indo-Europees. |
| dragen |
| |
oedroeg droeg | enendroeg gedragen |
Klasse 6 |
|
be | driegen |
| |
oodroog bedroog | endroog bedrogen |
Klasse 2a |
|
ver | drieten |
verdriette[9] | |
oodroot verdroot | endroot verdroten |
Klasse 2a |
|
| drijten[10] |
| |
eedreet dreet | endreet gedreten |
Klasse 1 |
Bet.: zijn behoefte doen. |
| drijven |
| |
eedreef dreef | endreef gedreven |
Klasse 1 |
|
| dringen |
| |
o-drong drong | endrong gedrongen |
Klasse 3a |
|
| drinken |
| |
o-dron dronk | endronk gedronken |
Klasse 3a |
|
| druipen |
| |
oodroop droop | endroop gedropen |
Klasse 2b |
|
| duiken |
| |
oodook dook | endook gedoken |
Klasse 2b |
|
| dunken |
| |
zodocht docht[11] | tdocht gedocht[11] |
Onregelmatig |
Zoals in: Me dunkt ... Oorspronkelijk een zwak werkwoord, de 'n' is in de verleden tijd en het voltooid deelwoord weggevallen door lenitie.[6] |
| durven |
durfde | gedurfd |
stdorst dorst[12] | |
Preterito-presens |
|
iedierf dierf[2] | |
Onregelmatig |
|
ver | dwijnen |
| |
eedween verdween | endween verdwenen[5] |
Klasse 1 |
|
| dwingen |
| |
o-dwong dwong | endwong gedwongen |
Klasse 3a |
|
| erven |
erfde | geërfd |
ieierf ierf[2] orf[2] | enorg georven[2][13] |
Zwak |
Standaardnederlands: uitsluitend zwak. |
| eten |
| |
aat at | enaat gegeten |
Klasse 5 |
Voltooid deelwoord in samenstellingen zonder g, dus: overeten. |
| fluiten[14] |
| |
oofloot floot | enfloot gefloten |
Klasse 2b |
|
| gaan |
| |
ing ging | enging gegaan[5] |
Klasse 7, onregelmatig |
De verleden tijd is afgeleid van het klasse 7 sterke werkwoord 'gangen', wat niet meer bestaat. |
| gelden |
| |
o-gold gold | engold gegolden |
Klasse 3b |
|
ver | geten |
| |
aat vergat | enaat vergeten[8] |
Klasse 5 |
Zie ook: eten. |
| geven |
| |
agaf gaf | engaf gegeven |
Klasse 5 |
|
| gieten |
| |
oogoot goot | engoot gegoten |
Klasse 2a |
|
be ont | ginnen |
| |
o-gon begon ontgon | engond begonnen[5] ontgonnen |
Klasse 3a |
|
| glijden |
| |
eegleed gleed | engleed gegleden |
Klasse 1 |
|
| glimmen |
| |
o-glom glom | englom geglommen |
Klasse 3a |
|
| graven |
| |
oegroef groef | engroef gegraven |
Klasse 6 |
|
| grijpen |
| |
eegreep greep | engreep gegrepen |
Klasse 1 |
|
| hangen |
| |
ihing hing | enhing gehangen |
Klasse 7 |
|
| hebben |
| |
ahad had (mv. hadden) | thad gehad |
Onregelmatig |
Oorspronkelijk een zwak werkwoord, verleden tijd is ontstaan door assimilatie van 'hab+de'.[6] |
| heffen |
| |
iehief hief | enhief geheven |
Andere klinkerwisseling (voorheen Klasse 6) |
Oorspronkelijk klasse 6, tegenwoordig onregelmatig sterk. |
ver | helen |
verheelde | verheeld |
| enheel verholen[2] |
Klasse 4, half sterk |
Het sterke voltooid deelwoord wordt nog vaak gebruikt als bijvoeglijk naamwoord. Helen (genezen) is zwak. |
| helpen |
| |
iehielp hielp | enhielp geholpen |
Klasse 3c |
|
| heten |
heette | |
iehiet hiet[2] | enhiet geheten |
Klasse 7, half sterk |
Oorspronkelijk klasse 7, de verledentijdsvorm is zwak geworden. |
| hijsen |
| |
eehees hees | enhees gehesen |
Klasse 1 |
|
| hoeven[15] |
hoefde | gehoefd |
| enhoef gehoeven |
Zwak |
Gehoeven is tegenwoordig gebruikelijker dan gehoefd. |
| houden |
| |
iehield hield | enhield gehouden |
Klasse 7, onregelmatig |
De oorspronkelijke 'l' is bewaard in de onvoltooid verleden tijd. |
| houwen |
| |
iehieuw hieuw | enhieuw gehouwen |
Klasse 7 |
Ook sterk in uithouwen. Echter: zwak in beeldhouwen. |
| jagen[16] |
jaagde | gejaagd |
oejoeg joeg | |
Klasse 6, alleen sterk in de onvoltooid verleden tijd |
Jaagde/joeg: de jacht beoefenen. Anders uitsluitend: joeg. |
| kerven |
kerfde | gekerfd |
o-korf korf | enkorf gekorven |
Klasse 3b |
|
| kiezen |
| |
loorkoos koos | enkoos gekozen |
Klasse 2a |
De vormen koor en gekoren (overeenkomend met de vormen van vriezen en verliezen) gelden als verouderd, behalve in uitverkiezen. |
uitver | kiezen[17] |
| |
loorkoor verkoor uit | enkoos uitverkoren |
Klasse 2a, onregelmatig |
| kijken |
| |
eekeek keek | enkeek gekeken |
Klasse 1 |
|
| kijven |
| |
eekeef keef | enkeef gekeven |
Klasse 1 |
|
| klagen |
klaagde | geklaagd |
oekloeg kloeg[2][18] | |
Zwak |
|
| klieven |
kliefde | gekliefd |
ookloof kloof[2] | enkloof gekloven[2] |
Klasse 2a |
Bet.: doen splijten. |
| klimmen |
| |
o-klom klom | enklom geklommen |
Klasse 3a |
|
| klinken |
| |
o-klonk klonk | enklonk geklonken |
Klasse 3a |
|
| kluiven |
kluifde[2] | gekluifd[2] |
ookloof kloof | enkloof gekloven |
Klasse 2b |
|
| knijpen |
| |
eekneep kneep | enkneep geknepen |
Klasse 1 |
|
| komen |
| |
akwam kwam | enkwam gekomen[5] |
Klasse 4, onregelmatig |
Ook voorkómen en vóórkomen. |
| kopen |
| |
zokocht kocht | tkocht gekocht |
Onregelmatig |
Oorspronkelijk een zwak werkwoord, de 'ch' is ontstaan door lenitie. |
| krijgen |
| |
eekreeg kreeg | enkreeg gekregen |
Klasse 1 |
|
| krijsen |
krijste | gekrijst |
eekrees krees | enkrees gekresen |
Klasse 1 |
|
| krijten |
| |
eekreet kreet | enkreet gekreten |
Klasse 1 |
In bet. schreeuwen. |
| krimpen |
| |
o-kromp kromp | enkromp gekrompen |
Klasse 3a |
|
| kruipen |
| |
ookroop kroop | enkroop gekropen |
Klasse 2b |
|
| kunnen |
| gekund |
o-kon kon (mv. konden)[19][6] | |
Preterito-presens |
Oorspronkelijk een preterito-presens, overgeërfd uit het Oergermaans. |
| kwijten |
| |
eekweet kweet | enkweet gekweten |
Klasse 1 |
Bet.: doen, vervullen. |
| lachen |
lachte | |
oeloch loech[2] | enloech gelachen |
Klasse 6, half sterk |
Oorspronkelijk klasse 6, de sterke verledentijdsvorm is sinds de periode van het Middelnederlands geheel verouderd. |
| laden |
laadde | |
oeloed loed[2] | enloed geladen |
Klasse 6, half sterk |
Oorspronkelijk klasse 6, de verledentijdsvorm is zwak geworden. |
| laten |
| |
ieliet liet | enliet gelaten |
Klasse 7 |
|
| leggen |
legde | gelegd |
eilei lei[2] (mv. leiden)[20] | |
Zwak |
|
| lezen |
| |
alas las | enlas gelezen |
Klasse 5 |
|
| liegen |
| |
ooloog loog | enloog gelogen |
Klasse 2a |
|
ver | liezen[17] |
| |
loorloor verloor | enloor verloren[8] |
Klasse 2a, onregelmatig |
Zie ook vriezen en uitverkiezen. |
| liggen |
| |
alag lag | enlag gelegen |
Klasse 5 |
Met een korte klinker in de tegenwoordige tijd. |
| lijden |
| |
eeleed leed | enleed geleden |
Klasse 1 |
|
| lijken |
| |
eeleek leek | enleek geleken |
Klasse 1 |
|
| lopen |
| |
ieliep liep | enliep gelopen[5] |
Klasse 7 |
|
| luiken |
| |
oolook look | enlook geloken[5] |
Klasse 2b |
Bet.: sluiten. |
| melken |
| |
o-molk molk | enmolk gemolken |
Klasse 3b |
In de overdrachtelijke bet. (langzaam, moeilijk uitvragen) zwak vervoegd. |
| meten |
| |
amat mat | enmat gemeten |
Klasse 5 |
|
| miegen |
| |
efmeeg meeg | enmeeg gemegen |
Klasse 1 |
Bet.: urineren. Geen standaardtaal.[2] |
| mijden |
| |
eemeed meed | enmeed gemeden |
Klasse 1 |
|
| moeten |
| |
stmoest moest | enmoest gemoeten[8] |
Preterito-presens |
Ontmoeten is zwak, maar hangt hier vermoedelijk niet mee samen. |
| mogen |
| gemoogd/gemocht[21] |
chtomocht mocht | enmocht gemogen |
Preterito-presens |
|
| nemen |
| |
anam nam | ennam genomen |
Klasse 4 |
|
ge | nezen |
| |
anas genas | ennas genezen |
Klasse 5 |
|
ge | nieten |
| |
oonoot genoot | ennoot genoten |
Klasse 2a |
Nieten, met nietjes bevestigen is zwak. |
| nijgen |
| |
eeneeg neeg | enneeg genegen |
Klasse 1 |
Bet.: een buiging maken, klasse 1. Maar neigen (voorover hellen) is zwak. |
| nijpen |
| |
eeneep neep | enneep genepen |
Klasse 1 |
|
| pijpen[3] |
| |
eepeep peep[2] | enpeep gepepen[2] |
Klasse 1 |
In bet. fluitspelen, klasse 1. |
| pijpen |
pijpte | gepijpt |
| |
Zwak |
In bet. van seksuele handeling. |
| plegen |
| |
zaplacht placht | tplacht geplacht[2] |
Onregelmatig |
In bet. de gewoonte hebben De deelwoorden geplacht[22] en geplogen[23] zijn thans sterk verouderd. |
| plegen |
pleegde | gepleegd |
| |
Zwak |
In bet. begaan. |
| pluizen |
| |
ooploos ploos | enploos geplozen |
Klasse 2b |
Vooral in samenst. uitpluizen ofwel navorsen. |
| pluizen |
pluisde | gepluisd |
| |
Zwak |
In bet. pluisjes afgeven. |
| plukken |
plukte | geplukt |
| enpluk geplokken[24] |
Zwak |
|
| prijzen |
| |
eeprees prees | enprees geprezen |
Klasse 1 |
In bet. loven. |
| prijzen |
prijsde | geprijsd |
| |
Zwak |
In bet. van een prijsetiket voorzien. |
| raden |
raadde | |
ieried ried | enried geraden |
Klasse 7 |
Vooral nog sterk in samenstellingen zoals aanraden, afraden en verraden. |
| raken |
raakte | geraakt |
zorocht rocht[2] | trocht gerocht[2] |
Zwak |
In de standaardtaal uitsluitend regelmatig. Blijkens de t in rocht, gerocht is dit werkwoord zwak. |
| rieken |
| |
oorook rook | enrook geroken |
Klasse 2a |
In bet. geuren. |
| rijden |
| |
eereed reed | enreed gereden |
Klasse 1 |
|
| rijgen |
| |
eereeg reeg | enreeg geregen |
Klasse 1 |
|
| rijten |
| |
eereet reet | enreet gereten |
Klasse 1 |
|
| rijven |
| |
eereef reef | enreef gereven |
Klasse 1 |
Bet.: harken. |
| rijzen |
| |
eerees rees | enrees gerezen[5] |
Klasse 1 |
|
| rinnen[25] |
| |
o-ron ron | enron geronnen |
Klasse 3a |
Bet.: vloeien, voortbewegen. |
| roepen |
| |
ieriep riep | enriep geroepen |
Klasse 7 |
|
| ruiken |
| |
oorook rook | enrook geroken |
Klasse 2b |
In bet. geur verspreiden en geur waarnemen. |
| scheiden |
scheidde | |
| gescheiden |
Klasse 7, half sterk |
Oorspronkelijk klasse 7, de verledentijdsvorm is zwak geworden. |
uit | scheiden |
scheidde uit[26] | uitgescheid |
eescheed scheed uit[26] | ensche uitgescheden[26][5] |
Klasse 1 |
In bet. ophouden.[4] |
| schelden |
| |
o-schold schold | enschold gescholden |
Klasse 3b |
|
| schenden |
| |
o-schond schond | enschond geschonden |
Klasse 3b |
|
| schenken |
| |
o-schonk schonk | enschonk geschonken |
Klasse 3b |
|
| scheppen |
| |
ieschiep schiep | enschiep geschapen |
Andere klinkerwisseling (voorheen Klasse 6) |
In bet. creëren onregelmatig sterk, behoorde oorspronkelijk tot klasse 6. |
| scheppen |
schepte | geschept |
| |
Zwak |
In bet. putten, naar boven halen. |
| scheren |
| |
ooschoor schoor | enschoor geschoren |
Klasse 4 |
In bet. ontharen, met een lange 'o' in de verleden tijd. |
| scheren |
scheerde | gescheerd |
| |
Zwak |
In bet. langsstrijken. Als in Scheer je weg!. |
| schieten |
| |
ooschoot schoot | enschoot geschoten |
Klasse 2a |
|
| schijnen |
| |
eescheen scheen | enscheen geschenen[8] |
Klasse 1 |
|
| schijten |
| |
eescheet scheet | enscheet gescheten |
Klasse 1 |
|
| schrijden |
| |
eeschreed schreed | enschreed geschreden |
Klasse 1 |
|
| schrijven |
| |
eeschreeef schreef | enschreef geschreven |
Klasse 1 |
|
| schrikken |
schrikte[21] | |
o-schrok schrok | enschrok geschrokken |
Klasse 3a |
In bet. plotseling angstig worden. Is zwak in de bet. plotseling doen afkoelen (zoals bij eieren). Overgankelijk opschrikken is ook zwak. |
| schuilen |
schuilde | geschuild |
ooschool school | enschool gescholen |
Klasse 2b |
|
| schuiven |
| |
ooschoof schoof | enschoof geschoven |
Klasse 2b |
|
| slaan |
| |
sloeg | ensloeg geslagen |
Klasse 6 |
Met medeklinkerwisseling. |
| slapen |
| |
iesliep sliep | ensliep geslapen |
Klasse 7 |
|
| slijpen |
| |
eesleep sleep | ensleep geslepen |
Klasse 1 |
|
| slijten |
| |
eesleet sleet | ensleet gesleten |
Klasse 1 |
|
ver | slinden |
| |
o-slond verslond | enslond verslonden |
Klasse 3a |
|
| slinken |
| |
o-slonk slonk | enslonk geslonken[5] |
Klasse 3a |
|
| sluipen |
| |
oosloop sloop | ensloop geslopen |
Klasse 2b |
|
| sluiten |
| |
oosloot sloot | ensloot gesloten |
Klasse 2b |
|
| smelten |
| |
o-smolt smolt | ensmolt gesmolten |
Klasse 3b |
|
| smijten |
| |
eesmeet smeet | ensmeet gesmeten |
Klasse 1 |
|
| snappen |
snapte | gesnapt |
| ensnap gesnopen[27] |
Zwak |
In bet. begrijpen. |
| snijden |
| |
eesneed sneed | ensneed gesneden |
Klasse 1 |
|
| snuiten |
| |
oosnoot snoot | ensnoot gesnoten |
Klasse 2b |
|
| snuiven |
| |
oosnoof snoof | ensnoof gesnoven |
Klasse 2b |
|
| spannen |
spande | |
| enspan gespannen |
Klasse 7, half sterk |
Oorspronkelijk klasse 7, de verledentijdsvorm is zwak geworden. |
| spijten |
| |
eespeet speet | enspeet gespeten |
Klasse 1 |
|
| spinnen |
| |
o-spon spon | enspon gesponnen |
Klasse 3a |
In bet. vezels tot een draad verwerken. |
| splijten |
| |
spleet | enspleet gespleten |
Klasse 1 |
|
| spouwen |
spouwde | |
| enspouw gespouwen |
Klasse 7, half sterk |
Bet.: splijten. Oorspronkelijk klasse 7, de verledentijdsvorm is zwak geworden. |
| spreken |
| |
aspraak sprak | ensprak gesproken |
Klasse 4 |
|
| springen |
| |
o-sprong sprong | ensprong gesprongen[5] |
Klasse 3a |
|
| spruiten |
| |
oosproot sproot | ensproot gesproten[5] |
Klasse 2b |
Bet.: het vormen van loten, jonge takken. |
| spugen spuwen |
spuugde spuwde | gespuugd gespuwd |
oospoog spoog | enspoog gespogen |
Andere klinkerwisseling (voorheen Klasse 2b) |
Oorspronkelijk: spuwen, spoog, gespogen. |
| spuiten |
| |
oospoot spoot | enspoot gespoten |
Klasse 2b |
|
| staan |
| |
o-stond stond | enstond gestaan |
Klasse 6, onregelmatig |
Oorspronkelijk klasse 6, tegenwoordig onregelmatig sterk. |
| steken |
| |
astak stak | enstak gestoken |
Klasse 4 |
|
| stelen |
| |
astal stal | ensrtal gestolen |
Klasse 4 |
|
| sterven |
| |
iestierf stierf | enstierf gestorven[5] |
Klasse 3c |
|
| stijgen |
| |
eesteeg steeg | ensteeg gestegen[5] |
Klasse 1 |
|
| stijven |
| |
eesteef steef | ensteef gesteven[5] |
Klasse 1 |
In bet. met stijfsel behandelen. |
| stijven |
stijfde | gestijfd |
| |
Zwak |
Andere bet. (zoals verstijven, stijf worden). |
| stinken |
| |
o-stonk stonk | enstonk gestonken |
Klasse 3a |
|
| stoten |
stootte | |
iestiet stiet[28] | enstiet gestoten |
Klasse 7, half sterk |
Oorspronkelijk klasse 7, de verledentijdsvorm wordt nu meestal zwak vervoegd. |
| strijden |
| |
eestreed streed | enstreed gestreden |
Klasse 1 |
|
| strijken |
| |
eestreek streek | enstreek gestreken |
Klasse 1 |
|
| stuiven |
| |
oostoof stoof | enstoof gestoven |
Klasse 2b |
|
| tijgen |
| |
ootoog toog | entoog getogen |
Andere klinkerwisseling (voorheen Klasse 2a) |
Bet.: trekken, gaan. |
aan | tijgen |
| |
eeteeg teeg | enteeg getegen |
Klasse 1 |
Bet.: beschuldigen. |
| treden |
| |
atrad trad | entrad getreden |
Klasse 5 |
|
| treffen |
| |
o-trof trof | entrof getroffen |
Klasse 3b |
|
| trekken |
| |
o-trok trok | entrok getrokken |
Klasse 3b |
|
| vallen |
| |
ieviel viel | enviel gevallen[5] |
Klasse 7 |
|
| vangen |
| |
iving ving | enving gevangen |
Klasse 7 |
Met een korte 'i' in de verleden tijd. |
er | varen |
ervaarde | |
oevoer ervoer | ervaren |
Klasse 6 |
Zie ook varen. |
| varen |
(vaarde)[2] | |
oevoer voer | envoer gevaren |
Klasse 6 |
|
| vechten |
| |
o-vocht vocht | envocht gevochten |
Klasse 3b |
Maar bekvechten is zwak. |
be | velen |
| |
aval beval | enval bevolen |
Klasse 4 |
Maar velen (verdragen) en vervelen zijn zwak. |
|
vijzen |
|
|
vees |
gevezen |
Klasse 1 |
Bet.: in- of uitdraaien van een schroef. Wordt voornamelijk gebruikt in Vlaanderen en Zuid-Nederland. |
| vinden |
| |
o-vond vond | envond gevonden[5] |
Klasse 3a |
|
| vlechten |
| |
o-vlocht vlocht | envlocht gevlochten |
Klasse 3b |
|
| vlieden[3] |
| |
oovlood vlood | envlood gevloden |
Klasse 2a |
Bet.: vluchten. |
| vliegen |
| |
oovloog vloog | envloog gevlogen |
Klasse 2a |
Zwak in samenstelling zweefvliegen. |
| vlieten[3] |
| |
oovloot vloot | envloot gevloten |
Klasse 2a |
Bet.: stromen. |
| vouwen |
vouwde | |
| envouw gevouwen |
Klasse 7, half sterk |
Oorspronkelijk klasse 7, tegenwoordig half sterk, ontvouwen is echter geheel zwak. |
| vragen[16] |
vraagde[3] | gevraagd |
oevroeg vroeg | |
Klasse 6, alleen sterk in de onvoltooid verleden tijd |
Door analogie sterk geworden. De zwakke verledentijdsvorm is alleen nog archaïsch of gewestelijk. |
| vreten |
| |
avrat vrat | envrat gevreten |
Klasse 5 |
Ook gevroten wordt gehoord |
| vriezen[17] |
| |
loorvroor vroor | envroor gevroren |
Klasse 2a, onregelmatig |
Met medeklinkerwisseling. Zie ook verliezen en uitverkiezen. |
| vrijen |
vrijde | gevrijd |
eevree vree | envree gevreeën |
Klasse 1 |
De sterke vormen zijn informeler en waarschijnlijk ontstaan door analogie. |
| waaien |
waaide | gewaaid |
oewoei woei | |
Klasse 6, alleen sterk in de onvoltooid verleden tijd |
|
| wassen |
waste | |
iewies wies[3] | enwies gewassen |
Klasse 7, half sterk |
In bet. schoonmaken (voorheen met ch: wasschen, wiesch, gewasschen) is de verledentijdsvorm zwak geworden. |
| wassen |
| |
iewies wies | enwies gewassen[5] |
Klasse 7 |
In bet. groeien. Uitsluitend klasse 7 en nooit met ch. |
| wassen |
waste | gewast |
| |
Zwak |
In bet. met was bekleden is uitsluitend zwak. |
| wegen |
| |
oowoog woog | enwoog gewogen |
Klasse 4 |
Met een lange 'o' in de verleden tijd. |
| werken |
werkte | gewerkt |
zowr wrocht[29] | twrocht gewrocht |
Zwak |
Alleen doorwrocht is naast de zwakke variant nog standaardtaal volgens de Taalunie. |
zawr wracht[29] | twracht gewracht |
| werpen |
| |
iewierp wierp | enwierp geworpen |
Klasse 3c |
|
| werven |
| |
iewierf wierf | enwierf geworven |
Klasse 3c |
|
| weten |
| |
stwist wist | enwist geweten |
Preterito-presens |
Geweten is ook het voltooid deelwoord van wijten. De t in de verleden tijd maakt geen deel uit van de stam, maar van de gedeeltelijk weggevallen uitgang -te(n); vgl. de Duitse vormen wissen – wusste(n). |
| weven |
weefde | |
oowoof waf - woof[2] | enwoof geweven - gewoven[2] |
Klasse 5, half sterk |
Oorspronkelijk klasse 5, maar woof en waf zijn tegenwoordig (sterk) verouderd. |
| wezen[17] |
| geweest[5][30] |
was (mv. waren) | |
Onregelmatig |
Gewezen was oorspronkelijk het volt. deelw., thans nog slechts attributief gebruikt (bv. mijn gewezen echtgenoot). |
| wijken |
| |
eeweek week | enweek geweken[5] |
Klasse 1 |
|
| wijten |
| |
eeweet weet | enweet geweten |
Klasse 1 |
Geweten is ook het voltooid deelwoord van weten. |
| wijzen |
| |
eewees wees | enwees gewezen |
Klasse 1 |
|
| willen |
wilde | gewild |
wou (mv. wou(d)en, spreektaal[31][32]) | |
Onregelmatig |
Blijkens de d in wouden, wilden en gewild (oorspronkelijk) zwak. Naar analogie met 'zullen' onregelmatig geworden. |
| winden |
| |
o-wond wond | enwond gewonden |
Klasse 3a |
|
| winnen |
| |
o-won won | enwon gewonnen[8] |
Klasse 3a |
|
| worden |
| |
ewerd werd | enwerd geworden[5] |
Andere klinkerwisseling (voorheen Klasse 3b) |
Oorspronkelijk klasse 3. Onregelmatig sterk geworden doordat de vormen voor de tegenwoordige en verleden tijd door elkaar gingen lopen. |
| wreken |
wreekte | |
oowrook wrook - wrak[2] | enwrook gewroken |
Klasse 4, half sterk |
Oorspronkelijk klasse 4, maar wrook en wrak zijn tegenwoordig (sterk) verouderd. |
| wrijven |
| |
eewreef wreef | enwreef gewreven |
Klasse 1 |
|
| wringen |
| |
o-wrong wrong | enwrong gewrongen |
Klasse 3a |
|
| wuiven |
wuifde | gewuifd |
oowoof woof[2] | enwoof gewoven[2] |
Klasse 2b |
|
| zeggen |
zegde | gezegd |
eizei zei(de) (mv. zeiden)[19] | |
Onregelmatig |
Meestal onregelmatig, maar in samenstellingen als afzeggen regelmatig. Blijkens de d in zeiden en gezegd oorspronkelijk zwak. |
| zeiken |
zeikte | gezeikt |
eezeek zeek | engezeken gezeken[4] |
Klasse 1 |
Vaak vervoegd als klasse 1. |
| zenden |
| |
o-zond zond | enzond gezonden |
Klasse 3b |
|
| zieden |
ziedde | |
oozood zood | enzood gezoden |
Klasse 2a |
Bet.: koken (letterlijk of figuurlijk). Hij was ziedend van woede. |
| zien |
| |
azag zag | enzag gezien |
Klasse 5, onregelmatig |
Met medeklinkerwissel. |
| zijgen |
| |
eezeeg zeeg | enzeeg gezegen[5] |
Klasse 1 |
Bet.: langzaam neerdalen. |
| zijn |
| geweest[5] |
was (mv. waren) | |
Onregelmatig |
Zie ook wezen i.v.m. de vermenging van de synonieme werkwoorden. |
| zijpen |
| |
eezeep zeep | enzeep gezepen |
Klasse 1 |
Bet.: sijpelen, druppelen. |
| zingen |
| |
o-zong zong | enzong gezongen |
Klasse 3a |
|
| zinken |
| |
o-zonk zonk | enzonk gezonken[5] |
Klasse 3a |
Verzinken is sterk in bet. laten wegzakken. Echter zwak in de niet daarmee verwante bet. galvaniseren. |
| zinnen |
| |
o-zon zon | enzon gezonnen |
Klasse 3a |
In bet. plannen maken. |
| zinnen |
zinde | gezind |
| |
Zwak |
In bet. bevallen, aanstaan. |
| zitten |
| |
azat zat | enzat gezeten |
Klasse 5 |
Klasse 5 met een korte klinker in de tegenwoordige tijd. |
| zoeken |
| |
zozocht zocht | tzocht gezocht |
Onregelmatig |
Blijkens de t in zocht en gezocht oorspronkelijk zwak. De 'ch' is ontstaan door lenitie. |
| zouten |
zoutte | |
| enzout gezouten |
Klasse 7, half sterk |
Oorspronkelijk klasse 7, de verledentijdsvorm is zwak geworden. |
| zuigen |
| |
oozoog zoog | enzoog gezogen |
Klasse 2b |
In samenstelling stofzuigen meestal zwak. |
| zuipen |
| |
oozoop zoop | enzoop gezopen |
Klasse 2b |
|
| zullen |
| |
ouzou zou (mv. zouden)[19] | Het voltooid deelwoord ontbreekt, behalve de infinitief-vorm in samenstelling: je had zullen schrijven. |
Preterito-presens |
Het tegenwoordig deelwoord staat in de Van Dale als weinig gebruikt. In het Groene Boekje is deze vorm niet opgenomen. |
|
zwelgen |
zwelgde |
|
zwolg |
gezwolgen |
Klasse 3b |
|
ver | zwelgen |
| |
o-zwolg verzwolg | enzwolg verzwolgen[5] |
Klasse 3b |
Verzwelgen wordt uitsluitend sterk vervoegd. |
| zwellen |
| |
o-zwol zwol | enzwol gezwollen |
Klasse 3b |
|
| zwemmen |
| |
o-zwom zwom | enzwom gezwommen |
Klasse 3b |
|
| zweren |
zweerde | gezweerd |
oozwoor zwoor | enzwoor gezworen |
Klasse 4 |
In bet. etteren, met een lange 'o' in de verleden tijd. |
| zweren |
| |
oezwoer zwoer | enzwoer gezworen |
Andere klinkerwisseling (voorheen Klasse 6) |
In bet. eed of trouw zweren. Oorspronkelijk klasse 6, tegenwoordig onregelmatig sterk. |
|
zwerven |
|
|
iezwierf zwierf |
enzwierf gezworven |
Klasse 3c |
|
| zweten[15] |
zweette | gezweet |
| enzweet gezweten[2] |
Zwak |
Nooit sterk geweest, de vorm gezweten is ontstaan door analogie. |
| zwijgen |
|
|
eezweeg zweeg | geenzweeg zwegen |
Klasse 1 |
|
be | zwijken |
|
|
eezweek bezweek | enzweek bezweken[5] |
Klasse 1 |
|
ver | zwinden[3] |
|
|
o-zwond verzwond | enzwond verzwonden |
Klasse 3a |
Bet.: verdwijnen. |