Loading AI tools
medisch Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Hypoxie is een conditie waarbij weefsels in het lichaam als geheel of in een bepaald deel van het lichaam niet voorzien worden van voldoende zuurstof.
Er kunnen meerdere redenen zijn waarom de weefsels een gebrek aan zuurstof hebben. Op basis van de oorzaak is een aantal soorten hypoxie te onderscheiden:
De symptomen van algemene hypoxie hangen af van de ernst en van de snelheid waarmee het optreedt. Hierbij horen hoofdpijn, vermoeidheid, versnelde hartslag, kortademigheid (evt. zelfs hyperventileren), misselijkheid, tintelende vingers, blauw aangelopen vingers en soms toevallen. Ook treedt na enige tijd een euforie-gevoel op, het gevoel dat alles goed gaat en verlies van besef van de werkelijkheid. In het uiterste geval treedt coma en uiteindelijk zelfs de dood op.
In de tabel hieronder staat aan de linkerkant gegeven wat een waarnemer ziet aan een persoon met hypoxieverschijnselen en aan de rechterkant wat die persoon zelf ervaart.
Waarnemer ziet: | Patiënt ervaart: |
---|---|
Fysiek:
|
Fysiek:
|
Psychisch:
|
Psychisch:
|
Gedrag:
|
Zintuigen:
|
Zoals hierboven beschreven, kan hypoxie ook worden veroorzaakt door koolmonoxide (CO). Dit product komt vrij bij een onvolledige verbranding, hierbij is te denken aan een defect aan de motoruitlaat of verwarmingssysteem, rook. Ook kan een kapotte kachel of een verstopte schoorsteen hypoxie veroorzaken.
In tegenstelling tot de binding van zuurstof aan hemoglobine is die van koolmonoxide niet omkeerbaar. Inademen van frisse lucht helpt dus niet om eenmaal ingeademde koolmonoxide weer kwijt te raken. Dat gebeurt pas op de lange duur, wanneer de rode bloedcellen afsterven en door nieuwe worden vervangen. De gemiddelde levensduur van een rode bloedcel is 120 dagen.
Indien hypoxie wordt veroorzaakt door grote hoogte (cabinehoogte), is de remedie ervoor simpel:
Hypoxie wordt vaak geassocieerd met het verblijf op grote hoogten, de zogenaamde hoogteziekte. Ook in de luchtvaart is hypoxie een gebezigde term, waar dit vrijwel onmiddellijk optreedt bij het wegvallen van de cabinedruk op grote hoogten. Op 40.000 voet (12 km) zal al na 15-20 seconden (time of useful consciousness) niet meer normaal gefunctioneerd kunnen worden.
Nadat de hersenen voor een bepaalde tijd te weinig zuurstof hebben ontvangen, is een mens niet meer in staat om simpele dingen te doen. Deze tijd is de time of useful consciousness (TUC). In de luchtvaart wordt de volgende tabel gehanteerd:
Gemiddelde tijd van bruikbaar bewustzijn (TUC) zonder extra zuurstof | ||
---|---|---|
hoogte in km | hoogte in voet | tijd (TUC) |
4,5-5,5 | 15.000 - 18.000 | 30 minuten of langer |
6 | 20.000 | 5 tot 12 minuten |
6,5 | 22.000 | 5 tot 10 minuten |
7,5 | 25.000 | 3 tot 5 minuten |
8,5 | 28.000 | 2 1/2 tot 3 minuten |
9 | 30.000 | 1 tot 2 minuten |
10 | 35.000 | 30 tot 60 seconden |
12 | 40.000 | 15 tot 20 seconden |
14 | 45.000 | 9 tot 15 seconden |
De Concorde vloog op hoogtes tussen de 50.000 en 60.000 voet. Op die hoogte zou zonder extra zuurstof binnen 15 seconden bewusteloosheid optreden en 4 minuten later de dood.
Factoren die de Time of Useful Consciousness beïnvloeden zijn:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.