De Formatie van Lede of Lede Formatie (sic; afkorting: Ld; genoemd naar Lede in Oost-Vlaanderen) is een geologische formatie in de ondergrond van België.
Ontstaan
Deze laag is zo'n 46 miljoen jaar geleden afgezet (Eoceen, Lutetiaan), de zee overspoelde geleidelijk een vlakke kustvlakte zodat het noorden en midden van België onder water kwamen te liggen. De laag zand en kalk is zo'n 10 tot 15 meter dik en afgezet in een ondiepe, warme, goed verluchte Noordzee te vergelijken met de omstandigheden voor de kust van Guyana vandaag. De kalk is afkomstig van foraminiferen, koraal, slakken, weekdieren, haaien en mosdiertjes. Op sommige plaatsen en momenten was er voldoende kalk aanwezig waardoor drie hardere banken van zo'n 30 tot 50 cm kalkhoudende zandsteen ontstonden.[1]
Voorkomen
De formatie dagzoomt in Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en in delen van Henegouwen en Waals-Brabant. De meeste van deze ontsluitingen bevinden zich op de flank van getuigenheuvels. In het dagzoomgebied liggen enkele steengroeves, waarvan met name de groeve in Balegem bekendheid geniet omwille van de ontginning van Balegemse steen. Deze kalkzandsteen, die reeds onder de Romeinen gekend was, werd verwerkt in tal van historische bouwwerken in de regio.
In het noorden van de provincies West- en Oost-Vlaanderen en in de provincie Antwerpen komt de Formatie van Lede in de diepere ondergrond voor. In Limburg lijkt de formatie niet meer aanwezig te zijn als gevolg van latere erosie door de Formatie van Sint-Huibrechts-Hern.
Kenmerken
De typische vorm is wit tot geel, fijn zand. De formatie bestaat uit meerdere lagen kalkzand afgewisseld met kalkzandsteen, met een totale dikte van 10 tot 15 meter. De lagen zijn lateraal erg goed vervolgbaar. Aan de basis komen vaak grove kwartskorrels voor, onder lokale geologen bekend als grains de riz (rijstkorrels). De formatie wordt verder gekenmerkt door het veelvuldig voorkomen van de fossiele nummuliet Nummulites variolarius, Ditrupa en vele nautilussen. In Balegem is er ook een basisgrindlaag die rijk is aan herwerkte fossiele haaientanden.
Stratigrafie
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
