Braunschweig (stad)

Braunschweig (Nederlands: Brunswijk, in historische context nog gebruikelijk; Nedersaksisch: Broenswiek) is een Duitse stad en kreisfreie Stadt in de deelstaat Nedersaksen (in het voormalige Regierungsbezirk Braunschweig). Het was tot 1946 de hoofdstad van de staat Brunswijk.

Braunschweig

Kreisfreie Stadt in Duitsland
Situering
Deelstaat	Nedersaksen
Coördinaten	52° 16′ NB, 10° 31′ OL
Algemeen
Oppervlakte	192,70 km²
Inwoners (31-12-2020[1])	248.561 (1.290 inw./km²)
Hoogte	75 m
Burgemeester	Thorsten Kornblum (SPD)
Overig
Postcodes	38100–38126
Netnummers	0531[2]
Kenteken	BS
Kreisfreie Stadt	20 stadsdelen
Gemeentenr.	03 1 01 000
Website	Officiële website
Locatie van Braunschweig
Foto's
Het centrum van Braunschweig van boven gezien
Portaal    Duitsland

Luchtfoto

De stad is gelegen aan de rivier de Oker en telt 248.561 inwoners (31 december 2020) op een oppervlakte van 192,70 km². Op 31 december 2020 had 12,45% van de inwoners een niet-Duits staatsburgerschap (30.950 niet-Duitsers)^[3] en hadden 185 inwoners het Nederlandse staatsburgerschap^[4]. Het is de op een na grootste stad van de deelstaat.

Geschiedenis

• 
  De brandende stad Braunschweig na het bombardement in de vroege morgen van 15 oktober 1944

Braunschweig werd in 1017 gesticht en kwam tot grote bloei toen de Saksische hertog Hendrik de Leeuw uit de Welfen-dynastie er in de 12e eeuw zijn residentie bouwde. De bronzen leeuw die hij in 1166 liet gieten is het symbool van de stad. De dom dateert eveneens uit deze periode. Deze kerk behoort tot het weinige cultuurhistorische erfgoed dat de luchtbombardementen tijdens de Tweede Wereldoorlog (15 oktober 1944) heeft overleefd.

Tot de Duitse hereniging was Braunschweig het eindpunt van veel treinen uit Nederland.

Indeling gemeente

• 
  Stadsindeling (districten), stand: 2011

Het stadsgebied is sinds 2011 ingedeeld in 19 stadsdistricten. In november 2021 vond een herindeling plaats, zodat 12 districten overbleven.

De stadsdistricten met hun nummer zijn:

• 111 – Hondelage-Volkmarode (voorheen: 113 Hondelage en 114 Volkmarode)
• 112 – Wabe-Schunter-Beberbach
• 120 – Östliches Ringgebiet
• 130 – Mitte (voorheen: 131 Innenstadt en 132 Viewegsgarten-Bebelhof)
• 211 – Braunschweig-Süd (voorheen: 211 Stöckheim-Leiferde en 212 Heidberg-Melverode)
• 212 – Südstadt-Rautheim-Mascherode
• 221 – Weststadt
• 222 – Südwest (voorheen: 222 Timmerlah-Geitelde-Stiddien, 223 Broitzem en 224 Rüningen)
• 310 – Westliches Ringgebiet
• 321 – Lehndorf-Watenbüttel
• 322 – Nördliche Schunter-/Okeraue (voorheen: 322 Veltenhof-Rühme en 323 Wenden-Thune-Harxbüttel)
• 330 – Nordstadt-Schunteraue (voorheen: 331 Nordstadt en 332 Schunteraue)

De indeling van 2011 is ook nog vermeld, daar die met bovenstaand plattegrondje overeenstemt; een voor 2021 aangepaste versie is nog niet beschikbaar.

Voor statistische doeleinden in het stadsgebied van Braunschweig in 74 statistische districten ingedeeld. Deze zijn:

01 Stadtkern 02 Hagen 03 Altewiek 04 Hohetor 05 Neustadt 06 Altes Hochschulviertel 07 Am Hagenring 08 Prinzenpark 09 Viewegs Garten 10 Bürgerpark 11 Wilhelmitor-Süd 12 Wilhelmitor-Nord 13 Petritor-Ost 14 Petritor-West 15 Petritor-Nord

16 Nordbahnhof 17 Neues Hochschulviertel 18 Gliesmarode 19 Riddagshausen 20 Hauptfriedhof 21 Hauptbahnhof 22 Bebelhof 23 Zuckerberg 24 Am Südsee 25 Gartenstadt 26 Hermannshöhe 27 Rothenburg 28 Weinberg 29 Alt-Lehndorf 30 Lehndorf-Siedlung

31 Ölper Holz 32 Kanzlerfeld 33 Bundesanstalten 34 Völkenrode 35 Watenbüttel 36 Ölper 37 Schwarzer Berg 38 Veltenhof 39 Hafen 40 Rühme-West 41 Rühme-Ost 42 Vorwerksiedlung 43 Siegfriedviertel 44 Schuntersiedlung 45 Kralenriede

46 Bienrode 47 Querumer Forst 48 Querum 49 Pappelberg 50 Naturschutzgebiet 51 Mastbruch 52 Lindenberg 53 Südstadt 54 Heidberg 55 Melverode 56 Broitzem 57 Geitelde 58 Stiddien 59 Timmerlah 60 Lamme

61 Wenden 62 Harxbüttel 63 Thune 64 Waggum 65 Bevenrode 66 Hondelage 67 Dibbesdorf 68 Volkmarode 69 Schapen 70 Rautheim 71 Mascherode 72 Stöckheim 73 Leiferde 74 Rüningen

Bevolkingsontwikkeling

Bevolkingsontwikkeling 1968-heden^[5]

Datum		Inwoners		Buitenlanders[a]
				Totaal	%		Nederlanders
31.12.2022		251.804
31.12.2021		248.823		31.265	12,57%		190
31.12.2020		248.561		30.950	12,45%		185
31.12.2019		249.406		31.445	12,61%		180
31.12.2018		248.292		29.730	11,97%		180
31.12.2017		248.023		28.420	11,46%		185
31.12.2016		248.667		28.200	11,34%		190
31.12.2015		251.364		26.108	10,39%		188
31.12.2014		248.502		23.055	9,28%		199
31.12.2013		247.227		22.122	8,95%		197
31.12.2012		245.798		20.820	8,47%		178
31.12.2011		243.829		20.214	8,29%		170
31.12.2010		248.867		19.660	7,9%		169
31.12.2009		247.400		19.399	7,84%		160
31.12.2008		246.012		19.402	7,89%		160
31.12.2007		245.810		19.875	8,09%		173
31.12.2006		245.467		20.282	8,26%		169
31.12.2005		245.273		20.275	8,27%		179
31.12.2004		245.872		19.236	7,82%		170
31.12.2003		245.076		18.915	7,72%		167
31.12.2002		245.392		18.340	7,47%		165
31.12.2001		245.516		18.070	7,36%		162
31.12.2000		245.816		17.980	7,31%		160
31.12.1999		246.322		17.554	7,13%		162
31.12.1998		247.241		17.392	7,03%		165
31.12.1997		248.944		19.674	7,9%		172
31.12.1996		251.320		20.043	7,98%		159
31.12.1995		252.544		20.645	8,17%		170
31.12.1994		254.130		20.930	8,24%		182
31.12.1993		256.267		28.570	11,15%		183
31.12.1992		258.347		30.916	11,97%		179
31.12.1991		259.127		25.176	9,72%		179
31.12.1990		258.833		21.253	8,21%		151
31.12.1989		256.323
31.12.1988		253.794
31.12.1987		252.822		15.475	6,12%
31.12.1986		247.836		15.209	6,14%
31.12.1985		248.001		14.979	6,04%
31.12.1984		253.057		14.427	5,7%
31.12.1983		256.931		14.930	5,81%
31.12.1982		257.780		15.235	5,91%
31.12.1981		260.342		15.451	5,93%
31.12.1980		261.141		14.519	5,56%
31.12.1979		261.669		13.174	5,03%
31.12.1978		263.290		12.395	4,71%
31.12.1977		264.918
31.12.1976		267.124
31.12.1975		268.519
31.12.1974		271.213
31.12.1973		271.566
31.12.1972		271.997
31.12.1971		273.703
31.12.1970		272.295
31.12.1969		273.391
31.12.1968		273.063
Datum		Inwoners		Totaal	%		Nederlanders
				Buitenlanders[a]

1. Vanwege geheimhoudingsredenen (§ 16 Bundesstatistikgesetz) worden de statistieken van buitenlanders vanaf 2016 alleen nog maar afgerond weergegeven (veelvoud van vijf).

Economie

Braunschweig is een centrum van machinebouw, auto-industrie en suikerindustrie. Tevens worden er piano's (o.a. Grotrian-Steinweg en Schimmel) vervaardigd.

Cultuur

Bibliotheek van de hogeschool beeldende kunsten

Musea

Internationaal vermaard is het Herzog Anton Ulrich-Museum, het oudste^[6] openbare museum van Duitsland met schilderijen van o.a. Lucas van Leyden, Rubens, Vermeer, Jan Lievens en Rembrandt.

Sport

Eintracht Braunschweig is de professionele voetbalclub van de stad en speelt in het Eintracht-Stadion. Eintracht Braunschweig werd in 1967 Duits landskampioen.

Verkeer

Braunschweig ligt aan de Autobahn A2 Hannover-Berlijn. De Autobahn A39, Autobahn A391 die een stadssnelweg door de westelijke buitenwijken is en de Bundesautobahn 36 verbinden de stad met de zuidelijke buursteden Salzgitter en Wolfenbüttel. Ook de van noord naar zuid lopende Bundesstraße 4 is een belangrijke verkeersader.

De stad is een spoorwegknooppunt. Vanaf Braunschweig Hauptbahnhof rijden talrijke treinen in alle richtingen. Binnen de stad is daarnaast een tramnet en stadsbussen. Het aantal fietspaden in de stad is nog beperkt.

In het noordelijke stadsdeel Waggum ligt sinds 1935 een vliegveld, de Flughafen Braunschweig-Wolfsburg. Van 1939-1945 was het een militair vliegveld (Fliegerhorst). Daarna werd het weer een vliegveld voor de burgerluchtvaart. Al voor de Tweede Wereldoorlog was er een aantal wetenschappelijke instellingen gevestigd, die met de luchtvaart te maken hebben. Bij de luchthaven zijn door het Deutsche Zentrum für Luft- und Raumfahrt proeven gedaan met de toepassing van het Galileo (navigatiesysteem) voor de luchtvaart.

Onderwijs

De stad beschikt over een technische universiteit en een internationale school.

Partnersteden

• Bandung in Indonesië
• Nîmes, Occitanie in Frankrijk, sinds 1962
• Bath in Engeland, sinds 1971
• Sousse in Tunesië, sinds 1980
• Kirjat Tiw'on in Israël, sinds 1985/86
• Maagdenburg in Duitsland, sinds 1987
• Kazan, Tatarstan in Rusland, sinds 1988
• Omaha, Nebraska in de Verenigde Staten van Amerika, sinds 1992

Geboren in Braunschweig

• Elisabeth Christine van Brunswijk-Wolfenbüttel (1691-1750), koningin- en keizerin-gemalin van het Heilige Roomse Rijk
• Conrad Friedrich Hurlebusch (1691-1765), componist
• Levin August von Bennigsen (1745-1826), Russisch generaal van Duitse afkomst
• Johann Karl Wilhelm Illiger (1775-1813), entomoloog en zoöloog
• Carl Friedrich Gauss (1777-1855), wis- en natuurkundige
• Louis Spohr (1784-1859), componist en violist
• Wilhelmine Reichard (1788-1848), ballonvaarder
• Richard Dedekind (1831-1916), wiskundige
• Emil Selenka (1842-1902), zoöloog
• Max Spohr (1850-1905), uitgever en homorechtenactivist
• Otto Harder (1892-1956), voetballer en oorlogsmisdadiger
• Otto Grotewohl (1894-1964), politicus uit de DDR
• Willy Lages (1901-1971), tijdens WO II hoofd van de SD in Amsterdam
• Gustav Knuth (1901-1987), acteur
• Norbert Schultze (1911-2002), componist, acteur, regisseur en scenarioschrijver
• Gudrun Genest (1914-2013), actrice
• Annette Birschel (1960), journaliste
• Nina Kraft (1968-2020), triatlete
• Florian Meyer (1968), voetbalscheidsrechter
• Annalena Meyer (1975), politica
• Tobias Rau (1981), voetballer
• Robin Knoche (1992), voetballer
• Jannes Horn (1997), voetballer

Galerij

• 
  Stadhuis
• 
  Plattegrond, 1899. Ten dele nog actueel. Nr. 4, links = Burg Dankwarderode; nr. 1, daaronder, de Dom; nr. 28, rechts, het Herzog-Anton-Ulrich-Museum, 66, daarboven, het Staatstheater Braunschweig; 37= v.m. Residenzschloss; VI, bovenaan is de St. Catharinakerk
• 
  Herzog-Anton-Ulrich-Museum
• 
  Burg Dankwarderode
• 
  Kathedraal met leeuwenstandbeeld
• 
  Kerk (Sankt Martinikirche) vanaf de Eiermarkt
• 
  Het Residenzschloss,^[7] onderdeel van het winkelcentrum Schloss Arkaden
• 
  De waag van Braunschweig
• 
  Happy Rizzi House
• 
  Säule 2000 Jahre Christentum Domplatz
• 
  De Kohlmarkt
• 
  De Dom van Braunschweig, foto uit 2019